93درصد تهرانی‌ها یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند

سمیرا رحیمی- روزنامه‌نگار

آمار واکسیناسیون در کشور براساس آخرین گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور تا آخر مهر سال 1400 به بیش از78میلیون و655هزار و 256 نفر رسیده است. دوز اولی‌ها 50 میلیون‌و373هزارو488 نفر و دوز دومی‌ها 28 میلیون‌و643هزارو522 نفر از این آمار سهم دارند. در حال حاضر ایران از نظر سهم واکسیناسیون تجمیعی در سطح جهانی رتبه62 و از نظر سهم واکسیناسیون دوز دوم رتبه88 جهانی را دارد. ایران براساس آمارهای جهانی تا به امروز 61 درصد از جمعیت خود را واکسینه کرده است. براساس آمارهای جهانی، تا به امروز 3/83 میلیارد نفر، حدود 9/49درصد از جمعیت جهان، دوز اول و38درصد دوز دوم واکسن کووید-19 را دریافت کرده‌اند. در حال حاضر براساس آمارهای جهانی، امارات، ‌پرتغال، کوبا، شیلی و مالت از بالاترین سهم تزریق دوز اول و کشورهای امارات، پرتغال، مالت، سنگاپور و اسپانیا از بالاترین سهم تزریق دوز دوم برخوردارند. این رتبه‌بندی‌ها براساس میزان دوز واکسن تزریق‌شده به نسبت جمعیت محاسبه می‌شود. آمارهای تفکیکی مختلفی از واکسیناسیون در جهان وجود دارد؛ مانند آمار تزریق براساس نوع واکسن یا آمار تزریق براساس شهرهای مختلف. وجود این آمارها در مدیریت دقیق‌تر و کارآمدتر بحران کرونا بسیار تأثیرگذار است. برای مثال در ایالات متحده 57درصد از کل جمعیت کشور واکسینه شده‌اند. 67درصد از جمعیت 12سال به بالا، 68درصد از جمعیت 18سال به بالا و 84درصد از جمعیت 65سال به بالا در این کشور کاملا واکسینه‌اند. همچنین ایالت‌های ورمونت، ماساچوست، ‌کانتیکت، رود آیلند و پنسیلوانیا از بالاترین نرخ واکسیناسیون در کل ایالات متحده آمریکا برخوردارند. یا در آلمان تا به امروز استان‌های برمن و ‌سارلند بالاترین نرخ واکسیناسیون را داشته‌اند. آمارهای تفکیکی در ایران اما تا این اندازه از دقت بالایی برخوردار نیست و مقامات ستاد کرونا یا مقامات استانی به‌صورت مستقل به اعلام آمارهای مربوط به هر استان اقدام می‌کنند.
 اما براساس اطلاعات موجود، استان‌های کرمان، ‌سیستان‌وبلوچستان و بوشهر هم‌اکنون در ایران پیشگام واکسیناسیون بوده و توانسته‌اند نرخ واکسیناسیون خود را به بیش از 40درصد برسانند؛ اگرچه سرعت‌بخشیدن به روند واکسیناسیون در بعضی از استان‌های کشور، ازجمله تهران همواره برای مقامات استانی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. بالابودن آمار جمعیت سالخورده در تهران، بالابودن آمار بیماری‌های خاص در این شهر و همچنین فعال‌بودن 40درصد فعالان حوزه بهداشتی کشور در پایتخت ازجمله دلایل اهمیت سرعت‌بخشیدن به واکسیناسیون در تهران بوده است. روند واکسیناسیون در پایتخت ایران، ‌مشابه دیگر استان‌های کشور در هفته‌های اخیر به‌واسطه افزایش تعداد مراکز واکسیناسیون، موجود‌شدن واکسن، ایجاد پویش‌های جدید و ایجاد مراکز سیار، سرعت بیشتری به‌خود گرفته است، تا حدی که
 26 مهر 1400 به‌گفته مقامات بهداشتی کشور، 93درصد از تهرانی‌ها دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند. جزئیات آمار و ارقام و اقداماتی که تا به امروز درباره روند واکسیناسیون تهران از سوی مقامات مختلف اعلام شده است را در این اینفوگرافیک مشاهده می‌کنید.

آغاز واکسیناسیون در تهران
در روز 21بهمن‌1399 واکسیناسیون عمومی در کشور با دستور رئیس‌جمهور در بیمارستان امام‌خمینی تهران آغاز شد. نخستین واکسن تزریق‌شده در تهران واکسن «اسپوتنیک وی» بود که 16بهمن‌ماه نخستین محموله آن به کشور وارد شده بود. فرزند وزیر بهداشت نخستین شهروند تهرانی بود که نخستین دوز واکسن کرونا به او تزریق شد. از آن‌ زمان تا به امروز علاوه‌بر واردشدن دوز‌های بیشتری از انواع واکسن‌ها به کشور، بخش زیادی از جمعیت تهران واکسینه شده‌اند.

متوسط دوز روزانه تزریق در تهران
تا روز 19مهر1400 براساس آمار اعلام‌شده توسط مسئول بسیج جامعه پزشکی تهران، متوسط تزریق روزانه در پایتخت بین 250 تا 280هزار دوز بوده است که البته این ارقام روزانه نوسان دارند. علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت کرونا، روز 11مهر متوسط تزریق واکسن در پایتخت را 180هزار تا 200هزار دوز اعلام کرده بود.

دوز تزریق‌شده در تهران
به‌گفته فرمانده ستاد عملیات مدیریت کرونا، از بیش از78 میلیون دوز واکسن تزریق‌شده در کل کشور، تا 3 آبان، 14 میلیون‌و532 هزار و 545 دوز به شهروندان تهرانی تزریق شده است.

واکسیناسیون  12 تا 18سال
تا 28 مهر1400 جمعیت دانش‌آموزان 12 تا 18ساله واکسینه‌شده در کشور به 3/6 میلیون نفر رسید؛ یعنی 69 درصد از کل دانش‌آموزان کشور در برابر کرونا واکسینه شدند. فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا اعلام کرد تا روز 3 آبان به لطف طرح ضربتی واکسیناسیون نوجوانان در تهران درحدود74 درصد ازدانش آموزان واکسینه شدند. آمار واکسیناسیون دانش‌آموزان تهرانی تا 26مهر افزایش یافت و تا 4 آبان ماه 433 هزار نفر دوز اول و 58 هزار نفر دوز دوم را تزریق کرده‌اند.

همه مراکز واکسیناسیون در تهران
خبرگزاری ایرنا به نقل از علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت کرونا، روز 11مهر تعداد مراکز واکسیناسیون کرونا در تهران را 1000مرکز اعلام کرد. به‌گفته زالی تهران از 19مرکز شبانه‌روزی واکسیناسیون هم برخوردار است. شهرداری تهران در 31شهریور‌ هم 26مرکز واکسیناسیون را در شهر راه‌اندازی کرد که در حال حاضر 22مرکز از این مراکز فعالند. جمعیت هلال‌احمر ایران هم در مرداد‌1400 از راه‌اندازی 15مرکز واکسیناسیون در کشور خبر داد که از میان آنها سه مرکز به تهران اختصاص یافته است. به این ترتیب مجموع مراکز فعال واکسیناسیون در تهران براساس آمارهای موجود 1025مرکز خواهد بود. همچنین رئیس مرکز فعالیت‌های دینی شهرداری تهران به‌تازگی اعلام کرد 220مسجد در سطح شهر مجری واکسیناسیون شده‌اند. علاوه‌بر این شهرداری تهران ده‌ها مرکز ثابت و سیار را در سطح شهر برای سرعت بخشیدن به روند واکسیناسیون ایجاد کرده است.

دوز اول و دوم تهرانی‌ها
کمال حیدری، معاون وزیر بهداشت، روز 26مهر در برنامه‌ای رادیویی اعلام کرد 93درصد از تهرانی‌ها دوز اول واکسن و 33درصد هر دو دوز را دریافت کرده‌اند. به‌گفته او از ابتدای هفته آخر مهر موج مراجعه دوز دومی‌ها برای دریافت واکسن به مراجع واکسیناسیون آغاز شده است. علیرضا زالی پیش‌تر در روز نهم مهر اعلام کرده بود که روزانه 70درصد از مراجعان تهرانی به مراکز واکسیناسیون، دوز اول و 30درصد هم دوز دوم را دریافت می‌کنند. تا روز 3 آبان‌ماه بیش از 9 میلیون و 109 هزار نفر دوز اول و بیش از 5 میلیون و 410 هزار نفر دوز دوم را دریافت کرده‌اند.

بیشترین واکسن تزریق‌شده  در کشور
تهران پرچمعیت‌ترین شهر ایران است و اگر نسبت تزریق واکسن به جمعیت درنظر گرفته شود، شهر تهران از بالاترین میزان واکسیناسیون در میان دیگر شهرهای کشور برخوردار است. جمعیت شهر تهران از جمعیت کل استان کرمان که به‌عنوان استان پیشتاز در واکسیناسیون کشور شناخته شده است هم بالاتر است؛ درنتیجه تهرانی‌ها در حال حاضر بیشترین میزان واکسن را در کشور تزریق کرده‌اند.

طرح‌های  واکسیناسیون شهرداری

مرحله اول پویش جهادی شهرداری تهران
پویش جهادی تزریق 300هزار دوز واکسن روز سوم مهر توسط شهردار تهران آغاز به‌کار کرد. در قالب این طرح 13مرکز ثابت، 3مرکز خودرویی و 10واحد سیار با توان تزریق حدودا 300هزار دوز واکسن آغاز به‌کار کردند. به این ترتیب شهروندان تهرانی این امکان را به‌دست آوردند تا در طول روز و طی ساعات فعالیت مراکز ثابت و خودرویی که در مناطق مختلف شهر قرار داشتند، واکسینه شوند. واحد‌های سیاری که در این طرح به‌کار گرفته شدند هم به واکسیناسیون گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کارتن‌خواب‌ها، معتادان و کودکان‌کار اختصاص یافتند. شهرداری پیش از این هم مراکزی را برای واکسیناسیون گروه‌های آسیب‌پذیر اختصاص داده بود. اما واحد‌های سیار به‌دلیل گشت‌زنی در محله‌های حاشیه‌ای شهر تهران و روستاهای محروم و واکسینه‌کردن ساکنان این مناطق تأثیرگذاری بیشتری به نسبت مراکز ثابت داشته‌اند. این واحد‌ها به افرادی که مدارک هویتی نداشته باشند هم واکسن تزریق می‌کنند. تا روز 24مهر تنها به‌واسطه واحد‌های سیار واکسیناسیون، 24هزار نفر از شهروندان تهرانی واکسینه شدند.

مرحله دوم پویش جهادی شهرداری تهران
در مرحله بعد، این پویش جهادی با شعار «تهران دوباره جان می‌گیرد» از 19مهر به‌عنوان مرحله دوم پویش جهادی آغاز به‌کار کرد و شهرداری تهران این‌بار 22اتوبوس سیار، 22ایستگاه مترو و 220مسجد را به‌عنوان پایگاه واکسیناسیون معرفی کرد. مراکز واکسیناسیون متروی تهران در ایستگاه‌های خطوط یک تا چهار و اتوبوس‌های واکسیناسیون در 22منطقه پرتراکم شهر مستقر شده‌اند.

دیگر طرح‌های واکسیناسیون تهران
استاندار تهران در آخرین روز تابستان از تکمیل واکسیناسیون 50درصد کارگران شهرک‌های صنعتی خبر داد. به‌گفته استاندار تهران تنها در یکی از شهرک‌های صنعتی 15لاین واکسیناسیون برای واکسینه‌کردن کارگران، فعال شده است.
 * علیرضا زالی روز نهم مهر از راه‌اندازی سامانه جدید و اعزام واحد‌های واکسیناسیون به منزل افراد ناتوان خبر داد. به‌گفته او افرادی که به‌دلیل ناتوانی یا نداشتن همراه امکان مراجعه به مراکز واکسیناسیون و دریافت واکسن را ندارند می‌توانند با ثبت‌نام در این سامانه جدید (vaccine.sbmu.ac.ir) واکسن را در منازل خود دریافت کنند.

مراکز خودرویی
ابتدای اجرای طرح واکسیناسیون جهادی، مراکز خودرویی واکسیناسیون در تهران با استقبال بسیار مواجه شد، به شکلی که تا روز 9مهر بیش از 3هزار نفر از شهروندان تهرانی به این مراکز مراجعه کردند تا بدون نیاز به پیاده‌شدن از خودروی شخصی، واکسن‌های خود را دریافت کنند. با این‌همه به مرور زمان میزان استقبال از این مراکز کاهش پیدا کرد و تعدادی از این مراکز غیرفعال شدند.

 سامانه 137
به‌گفته سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، سامانه137 هم برای تسریع روند واکسیناسیون به‌کار گرفته شده است و شهروندان می‌توانند با مشاهده افراد آسیب‌پذیر با این سامانه تماس بگیرند و با اعلام موقعیت فرد نیازمند، درخواست واکسیناتور کنند.

تهران؛ ‌تنها درگاه ورودی واکسن کشور
روز 25مهر با ورود شصت‌وهشتمین محموله واکسن به کشور، میزان واکسن‌های وارداتی از 100میلیون دوز گذشت. تمامی محموله‌های واکسن وارداتی از تهران وارد کشور می‌شوند؛ ‌از این‌رو می‌توان تهران را دروازه واردات واکسن به کشور درنظر گرفت. به‌گفته هلال‌احمر که مسئولیت واردات بخش بزرگی از واکسن‌ها را بر‌عهده داشته است، از بیش از 100میلیون دوز واردشده به کشور، بیش از ‌76میلیون دوز، واکسن سینوفارم چین بوده است. واردات واکسن اگرچه از بهمن سال99 آغاز شد اما تا مرداد‌ سال1400 به‌صورت نامنظم و بی‌نظم انجام می‌شد، به شکلی که اعتراض‌های بسیاری را به‌دنبال داشت. اما از مرداد به بعد روند واردات نظم قابل‌قبولی به‌خود گرفت که خوشبختانه تا به امروز این روند منظم واردات حفظ شده است.