تهران من/ روشنایی‌های شهر
سارا کریمان
سینما از مظاهر زندگی مدرن شهری است که شبکه‌ای از رفتارها و کنش‌های فردی و اجتماعی را با خود به همراه آورد، این نور برای رنگ شدن بر پرده نقره‌ای، خانه‌ای می‌خواست، سقفی متناسب برای میهمانانش. این تازه متولد کالبدی می‌خواست با طرح و مقیاسی تازه. سالن سینما ملهم از سالن‌های نمایش و تئاتر با اتکا به سن و پرده مرکزی و معمولا در دو طبقه با درنظر داشتن اشراف صندلی‌ها بر پرده نمایش طراحی می‌شد. بدیهی است با گذشت زمان سالن‌های سینما نسبت به الزامات آن تحول یافت، همچنین به‌عنوان یک فضای فرهنگی و عمومی شاخص، محلی برای بروز طراحی‌های خلاقانه و همسویی با جریانات هنری روز جهان بود. چنانچه طراحی و معماری بسیاری از سینماهای ایران و جهان توسط معماران مطرح صورت گرفته است و جنبه‌های هنری آن بسیار برجسته و مثال‌زدنی است. نخستین سالن سینما در تهران در سال 1283 در خیابان چراغ گاز تهران و توسط ابراهیم خان صحاف‌باشی افتتاح شد. پس از آن آرتاشس پاتماگریان (اردشیرخان ارمنی) در خیابان علاءالدوله(فردوسی) شروع به‌کار کرد و یک سال بعد سالن نمایش ژرژ اسماعیلف در مقابل سینمای اردشیرخان افتتاح شد. سینما خورشید نخستین سالن سینما در خیابان لاله‌زار بود، در اندک زمانی لاله‌زار قلب سینمای پایتخت شد، خیابانی که ده‌ها سینما از آن سر برآورد. سینما ایران یا البرز نخستین سینما با شمایل مدرن بود. بعد‌تر سینماهای لاله (رکس پیشین)، نادر(رویال پیشین)، رودکی (متروپل پیشین)، کریستال، سارا (ونوس پیشین)، خورشید نو، فردوسی، مایاک، مرجان، تابان، فاروس، شهرزاد، سحر (مترو پیشین)، آزیتا یا سینما جهان. در این میان سینما متروپل به لحاظ وسعت (بیش از 6هزار مترمربع) و طراحی شاخص است. این سینما در سال 1325 توسط وارطان هوانسیان معمار برجسته مدرنیست طراحی شد. رونق فرهنگی خیابان لاله‌زار نتیجه همسویی با مطالبات عمومی و پاسخ به نیاز‌های تفننی مردم شهر بود. هنوز رؤیای لاله‌زار شدنِ لاله‌زار را در سر می‌پرورانیم. لاله‌زار امروز مملو از نور و روشنایی است. روشن‌ترین خیابان تهران و ایران. اگرچه نور این خیابان از خاموشی چراغ سینماها سر برآورده است و درخشش چلچراغ‌های لاله‌زار به قیمت غبار بر پرده نقره‌ای سینماهای آن است اما هنوز خاطرات این خیابان با سینماهای خاک خورده آن در پیوند است.
در همینه زمینه :
