سرمایه‌های خودرویی در تیررس مالیات

هرکسی که مجموع ارزش خودروهای سواری و وانت دوکابین تحت مالکیت او و خانواده تحت تکفلش بالاتر از یک‌میلیارد تومان باشد، مشمول پرداخت مالیات سالانه به شکل پلکان تصاعدی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دامنه مالیات متعلقه به این خانوارها می‌تواند از چندصدهزار تومان تا چندصد میلیون تومان متغیر باشد.
به گزارش همشهری، براساس بند الحاقی (۷) تبصره (۶) قانون بودجه سال 1400که اسفندماه گذشته به تصویب مجلس رسید، کلیه مالکان (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) انواع خودروهای سواری و وانت دوکابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود و فرزندان کمتر از ۱۸سال و محجور تحت تکفل که در پایان سال ۱۴۰۰ مجموع ارزش آنها بیش از یک‌میلیارد تومان باشد، مشمول پرداخت مالیات سالانه خودرو هستند و طبق قانون، سازمان امور مالیاتی باید ضمن شناسایی این مالکان تا پایان خرداد 1400، مراتب را به نحو مقتضی به اطلاع مشمولان برساند تا بعد از آن به‌صورت پلکانی نسبت به وصول مالیات از آنها اقدام شود.

مبنای محاسبه مالیات
بند الحاقی (۷) تبصره (۶) قانون بودجه سال 1400به این شرح است: کلیه مالکین (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) انواع خودروهای سواری و وانت دوکابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود و فرزندان کمتر از ۱۸سال و محجور تحت تکفل که در پایان سال ۱۴۰۰مجموع ارزش آنها بیش از 10میلیارد ریال باشد به این شرح مشمول مالیات سالانه خودرو هستند: «۱- تا مبلغ ۱۵میلیارد ریال نسبت به مازاد ۱۰ میلیارد ریال یک درصد»، «۲- تا مبلغ ۳۰میلیارد ریال نسبت به مازاد ۱۵میلیارد ریال 2درصد»، «۳- تا مبلغ ۴۵میلیارد ریال نسبت به مازاد ۳۰ میلیارد ریال 3درصد» و «۴- نسبت به مازاد ۴۵میلیارد ریال 4درصد».
براساس قانون، مأخذ محاسبه مالیات خودرو موضوع این بند، قیمت روز انواع خودرو با توجه به تاریخ ساخت یا واردات آن است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تا پایان سال ۱۳۹۹ تعیین و اعلام می‌شود. این مأخذ برای انواع خودرو که بعد از اعلام سازمان تولید یا وارد می‌شوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات آن توسط سازمان مزبور تعیین و اعلام خواهد شد. همچنین طبق مصوبه مجلس، سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است نسبت به تعیین دارایی‌های مشمول و ارزش آنها حداکثر تا پایان خردادماه ۱۴۰۰ اقدام کند و مراتب را به نحو مقتضی به اطلاع اشخاص مشمول برساند. پس‌ازاین اطلاع‌رسانی، همه اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول این قانون مکلف هستند مالیات سالانه مربوط به‌ خودروهای تحت تملک خود و افراد تحت تکفل را حداکثر تا پایان بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰ پرداخت کنند.
قانونگذار برای تضمین وصول این مالیات اعلام کرده است: ثبت نقل‌وانتقال خودروهایی که به‌موجب این بند برای آنها مالیات وضع شده است قبل از پرداخت بدهی مالیاتی مورد انتقال شامل مالیات بر دارایی، نقل‌وانتقال قطعی و اجاره ممنوع است و متخلف از حکم این بند در پرداخت مالیات متعلقه مسئولیت تضامنی دارد.

نکات مالیات سالانه خودرو
از زمانی که تدوین طرحی برای مالیات‌ستانی از خودروهای گران‌قیمت در دستور کار مجلس قرار گرفت، این مالیات به‌عنوان مالیات خودروهای لوکس معروف شد، اما یکی از نکات قانون نهایی این است که لزوماً خودروهای لوکس و دارای قیمت بالای یک‌میلیارد تومان مشمول این قانون نیستند و معیار قانونگذار برای تشخیص مالیات، مجموع ارزش خودروهای سواری و وانت دوکابین تحت مالکیت یک خانوار یا شخص حقوقی بوده است. بر این اساس، علاوه بر اینکه فرضاً دارنده یک خودروی 1.2میلیارد تومانی باید بابت 200میلیون تومان مازاد ارزش خودروی خود نسبت به یک‌میلیارد تومان، یک‌درصد مالیات بپردازد، خانواری هم که فرضاً 3خودروی 400میلیون تومانی در مالکیت دارد نیز باید چنین مالیاتی را پرداخت کند. جالب اینجاست که اگر فردی مثلاً 200دستگاه خودروی ارزان وطنی را خریداری و احتکار کرده باشد نیز مشمول این مالیات خواهد شد؛ ازاین‌رو کسانی که در بازار خودرو سرمایه‌گذاری‌های کلان انجام داده‌اند نیز در تیررس مالیات خواهند بود.
نکته دیگر اینکه طبق مصوبه مجلس، آیین‌نامه اجرایی این قانون باید حداکثر تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۰ توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه شود و به تصویب هیأت وزیران برسد؛ از این‌رو اگر راه فراری در کلیات فعلی قانون وجود داشته باشد، احتمالاً در آن آیین‌نامه برطرف خواهد شد و مالکان خودروهای بالای یک‌میلیارد تومان گریزی از پرداخت این مالیات نخواهند داشت. نکته دیگر اینکه ملاک مالکیت خودروها، شماره انتظامی آنهاست و حتی منتقل‌نکردن سند به نام خریدار نیز نمی‌تواند مانع محاسبه مالیات شود. بر این اساس، افرادی که طبق جدول محاسبه ارزش سازمان امور مالیاتی، مجموع ارزش خودروهای سواری و وانت دوکابین آنها بالای یک‌میلیارد تومان باشد، باید مالیات متعلقه را تا بهمن 1400پرداخت کنند.