شمارش معکوس برای پرواز هلیکوپتر در مریخ

زهرا خلجی- خبر‌نگار

ماجراجویی‌ها در مریخ همچنان ادامه دارد. به‌زودی هلیکوپتری به‌نام Ingenuity که به همراه مریخ‌نورد پشتکار 18فوریه فرود موفقیت‌آمیزی روی سیاره سرخ داشت، نخستین لحظه تاریخی پرواز در جو این سیاره را به ثبت خواهد رساند. به‌گزارش سی‌ان‌ان، این هلیکوپتر بین سیاره‌ای پیش از این قرار بود در 8آوریل پرواز خود را انجام دهد که به‌دلیل ایجاد بستر مناسب و آمادگی‌های بیشتر تاریخ 11آوریل برای این لحظه تاریخی در فضا و تکنولوژی برنامه‌ریزی شده است.
لابراتوار جت پیشران ناسا در حساب توییتری خود نوشت: هلیکوپتر Ingenuity قرار است کاری انجام دهد که تا پیش از این انجام نشده است؛ یک پرواز پرقدرت و کنترل‌شده روی سیاره‌ای دیگر.
Ingenuity درواقع در شکم مریخ نورد پشتکار جاسازی شده است و همراه آن به فضا پرتاب شده تا در کشفیات مریخ به پشتکار کمک کند. نخستین مرحله برای آمادگی پرواز، خروج از محفظه‌ای است که در شکم پشتکار تعبیه شده است. ناسا در یک بیانیه رسمی درباره پرواز هلیکوپتر عنوان کرده است: به همین منظور در 21مارس، پشتکار یک سپر محافظ به زمین انداخت تا از آسیب احتمالی در فرود خطرناک هلیکوپتر جلوگیری کند. البته برای هلیکوپتر کمی زمان می‌برد تا مهیای پرواز شود. تقریبا 6روز مریخی. (هر روز مریخی به نام سل، برابر است با حدود 24ساعت و 40دقیقه زمینی).
به محض اینکه این هلیکوپتر با موفقیت و بدون آسیب بتواند روی سطح مریخ بنشیند، اقدامات اولیه پرواز شروع خواهد شد و شاهد یک نمایش فناوری خواهیم بود. نخستین پرواز از این نوع ثابت می‌کند که پرواز در جوی به غیر از زمین امکان پذیر است. Ingenuity قرار است چند پرواز کوتاه داشته باشد و تنها فناوری اضافه در آن، دوربین است. طی این پروازها، مریخ نورد پشتکار در کنار او خواهد بود و با دوربین‌هایش وقایع را ثبت خواهد کرد.

تاریخی مانند پرواز برادران رایت
بسیاری از کارشناسان، نخستین پرواز هلیکوپتر Ingenuity را در جو مریخ با لحظه تاریخی نخستین پرواز برادران رایت مقایسه می‌کنند. سال‌هاست برای این پرواز تاریخی برنامه‌ریزی شده است و حالا نوبت بهره برداری رسیده است. میلیون‌ها مایل دورتر از زمین و یک قرن بعدتر از لحظه تاریخی برادران رایت، هلیکوپتر 2کیلوگرمی از بال‌های 1.2متری خود استفاده خواهد کرد تا در جو نازک مریخی، به ارتفاع 3متری برسد و در پرواز 30ثانیه‌ای خود، عکس بگیرد، دور بزند و به سطح مریخ بازگردد.
Ingenuity با استفاده از مجموعه دستورالعمل‌های ارسال شده از خلبانان به JPL نخستین پرواز خود و همچنین حداکثر 4پرواز دیگر را طی 31روز زمینی انجام می‌دهد. اگر نخستین پرواز موفق باشد، پروازهای بعدی بلندتر و طولانی‌تر انجام می‌شود تا محدوده سرعتی و قدرتی آن مشخص شود.
هاوارد گریپ، خلبان ارشد این هلیکوپتر می‌گوید: پرواز اول بسیار خاص است و با فاصله، مهم‌ترین پروازی که تاکنون داشته‌ایم. مریخ‌نورد پشتکار با فاصله 60متری از محل مشاهده، حرکات این هلیکوپتر را زیرنظر خواهد داشت. فرح آلیبای از اعضای تیم پشتکار می‌گوید: به محلی که پشتکار از آنجا هلیکوپتر را نظاره خواهد کرد، فکر کنید. وقتی پارک می‌روید، ترجیح می‌دهید در جایی بایستید که بتوانید بهترین منظره را داشته باشید. مریخ نورد ما هم همین کار را خواهد کرد و در اینجا بهترین منظره برای او، هلیکوپتر خواهد بود.
در طول نخستین پرواز این هلیکوپتر، میکروفون‌های کار گذاشته شده در مریخ نورد تلاش می‌کنند همه صداها را ضبط کند. عکس‌ها و اطلاعات از هلیکوپتر و مریخ نورد ساعت‌ها و روزهای بعد به زمین ارسال خواهند شد و این یعنی پشتکار نخستین شاهد این لحظه تاریخی است. در تاریخ 18فوریه مردم سراسر دنیا ساعت‌شان را با زمان فرود موفقیت‌آمیز پشتکار تنظیم کردند تا این لحظه تاریخی را از دست ندهند و این در حالی است که تنها 5نفر شاهد نخستین پرواز برادران رایت بودند. رؤیای ساخت این هلیکوپتر در دهه90 شکل گرفت؛ زمانی که باب بالارام، مهندس روباتیک لابراتوار جت پیشران ناسا حرف‌های یان کرو، پروفسور استنفورد را در یک کنفرانس درباره یک وسیله نقلیه هوایی مینیاتوری شنید، همان زمان بالارام می‌توانست آن را روی مریخ تصور کند و حالا این ‌رؤیا محقق شده است.