اجازه بدهید همدان جهانی شود

امیرشهاب رضویان- کارگردان همدانی

 همدان یکی از شهرهای تاریخی ایران است و نشانه‌ این هویت را باید در آثار تاریخی، کتیبه‌ها، مساجد، خانه‌های قدیمی و بناهای به ‌جا‌ مانده از گذشته پیدا کرد. یکی از مجموعه بناهای به جا مانده از دوره پهلوی اول که نماد این شهر شده و گردشگران داخلی و خارجی آن را به اندازه آرامگاه بوعلی و باباطاهر می‌شناسند، میدان مرکزی است. این اثر از نظر  تاریخی و زیبایی‌شناسی اهمیت ویژه دارد، زیرا شاهد مهم‌ترین وقایع تاریخ‌ساز شهر بوده است و همه همدانی‌ها بارها و بارها از آن گذشته‌اند.
با وجود اهمیت، هرچه فعالان میراث فرهنگی از مدیریت شهری خواستند برای کنترل ترافیک فقط ورود ماشین به میدان مرکزی را ممنوع کند، کسی گوشش بدهکار نبود و در نتیجه این اثر تاریخی بخشی از هویت خود را با سنگفرش‌ شدن از دست داد.
مشکل دیگر این میدان، سایت‌موزه‌ای است که قرار بود سالانه صدها گردشگر داخلی و خارجی را جذب کند و حالا بیشتر شبیه به یک فروچاله است و ساخت آن به کندی پیش می‌رود. هرچند امیدوارم شهردار همدان زودتر ساخت این موزه را به پایان برساند و افتخار اتمام آن را برای مدیران این دوره ثبت کند، اما به هر حال اگر می‌خواهیم هویت صد‌ساله میدان خدشه‌دار نشود باید آن را بدون تغییر حفظ کنیم.
از سوی دیگر، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم اعلام کرده است ثبت جهانی تپه تاریخی هگمتانه به‌تنهایی از برنامه این وزارتخانه خارج شده و آنها به دنبال ثبت جهانی هگمتانه، بازار و میدان مرکزی به صورت مجموعه هستند و تایید پرونده در یونسکو منوط به دست نخوردن این مجموعه است.
با همه این‌ها، زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت‌وساز در میدان مرکزی شنیده می‌شود و به‌تازگی در شورای شهر جلسه‌هایی برگزار شده است تا برخلاف ضوابط میراث فرهنگی، در رینگ اول شهر اقدام به بالابردن ارتفاع کنند که این یعنی سلب دوباره فرصت جهانی‌شدن از همدان.
مدیرانی که واقعا دلسوز همدان هستند و می‌خواهند همدان را به عنوان مقصد گردشگری در کشور و جهان مطرح کنند، اگر امکان مرمت میدان را ندارند، لااقل به جداره‌های آن دست نزنند و ساخت‌وساز جدیدی در آن راه نیندازند و اجازه بدهند همدان اثر ثبت جهانی داشته باشد.
خواهش ما هم از مسئولان همدان این است که به مجموعه دست نزنند، بلندمرتبه‌سازی نکنند، دیوار و بارویی اضافه نکنند و ورودی از میدان به جایی باز نکنند.
هویت این شهر به همین معدود بناهای باقی‌مانده است و میدانی که حداقل 90 سال قدمت دارد و همه‌مان از آن خاطره‌ها داریم، دوستش داریم و نمی‌خواهیم بیش از این تخریب شود.
تجربه‌های ناموفق بلند‌مرتبه‌سازی در خیابان بوعلی، میدان دانشگاه، میدان جهان‌نما، میدان بیمه و ساختمان‌های بلند و ناموزونی که چهره این میدان‌ها را خراب کرده، نمونه‌هایی از منفعت‌طلبی بساز و بفروش‌ها و بی‌توجهی مدیران شهری قبلی است. بنابراین از مدیران محترم شهر، استاندار همدان، اعضای شورای شهر، شهردار، مدیر میراث فرهنگی و مدیر اداره مسکن و شهرسازی تقاضای توجه جدی و بیشتر را داریم.