نقاط جوش زمین
در ميانه گرم مرداد ماه، سراغ داغ‌ترين نقاط زمين رفته‌ايم
سیدسروش طباطبایی‌پور
امروز نیمه مرداد است و در نیمکره‌شمالی زمین، همه ما در حال گذر از وسط تابستان و اوج گرما هستیم؛ و انگار تنها ما و سایه‌ها می‌دانیم که چه تابستانی است! برخی نیمه مرداد را قله تابستان می‌دانند، چون معمولا در حال تجربه بالاترین حد دما هستند و از گرما کلافه شده‌اند و البته آرزو دارند هرچه زودتر از قله پایین بیایند و به سراشیبی مطبوع روزهای شهریوری برسند.
حالا در این روز اوج گرما، به سرزمین‌هایی سفر می‌کنیم که گرم‌ترین لحظه‌ها را تجربه کرده‌اند. رکوردداران سوزان‌ترین‌ها که در این فهرست، ایران ما پرچم‌دار است؛ چون 2رکورد جهانی گرما را تجربه کرده است؛ یکی در کویر دل‌انگیز لوت و دیگری در اهواز آفتابی؛ این شهر نورپرور.
دشت لوت (ایران)
پهنه‌ای به عظمت کویر
سازمان‌های جهانی معتقدند این دشت وسیع در ایران عزیز ما، حتی دمایی در حدود ۷/۷۰درجه سانتی‌گراد را هم در سطح زمین تجربه کرده و دشت لوت را گرم‌ترین نقطه جهان می‌دانند، اما علاوه بر گرما، دشت لوت ویژگی‌های منحصربهفرد دیگری هم دارد؛ مثل وسعت، ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصربهفرد و دیگر پدیده‌های طبیعی. مثلا کلوت‌های شهداد در استان کرمان، چشم‌اندازی بی‌نظیر دارند؛ تپه‌های مرتفع و باریک شنی که به موازات جهت باد می‌رقصند و سطحی صاف و صیقلی دارند.
دره مرگ (آمریکا)
گرم و کم‌ارتفاع
در سال 1913میلادی، دره مرگ در کشور آمریکا با دمای ۷/۵۶درجه سانتی‌گراد، یکی از گرم‌ترین نقاط جهان در طول تاریخی بود که انسان‌ها توانسته‌اند آن را ثبت کنند. آنجا در پارک ملی دره مرگ کالیفرنیای شرقی یکی از گرم‌ترین، خشک‌ترین و کم‌ارتفاع‌ترین نقاط جهان قراردارد. نکته جالب درباره این منطقه آن است که در پی پدیده النینو یا همان تغییرات آب و هوایی، در سال2016 بارندگی‌های شدید، برای مدتی آنجا را به دره‌ای پر از گل‌های رنگارنگ تبدیل کرد.
العزیزیه (لیبی)
گرم‌ترین نقطه مسکونی
شهرکی در لیبی در صحرای آفریقا که برخی از سازمان‌های معتبر معتقدند حتی دمای ۵۸درجه سانتی‌گراد را در سال۱۹۲۲ تجربه کرده، اما سازمان جهانی هواشناسی آن را رد کرده و آنجا را در رده گرم‌ترین نقاط مسکونی جهان می‌دانند که به شکل میانگین، دمای ۴۸درجه سانتی‌گراد را حفظ کرده است. بد نیست بدانید این منطقه برخلاف برخی نقاط گرم جهان مسکونی است و حدود ۲۳هزار نفر جمعیت دارد و در ۴۵کیلومتری جنوب طرابلس، پایتخت لیبی واقع است.
صحرای سونورا (مکزیک)
کاکتوس‌های بلندبالا
در برخی مناطق کویری جهان، گرما آن‌قدر بیداد می‌کند که کمتر جنبنده‌ای امکان حیات می‌یابد، اما صحرای سونورا در مکزیک و بخش‌هایی از آمریکا، اینگونه نیست. حتی برخی ماهواره‌ها، اعلام کرده‌اند دمای سطح زمین در این منطقه، گاهی از عدد۸۰ در مقیاس درجه سانتی‌گراد هم می‌گذرد، اما با این حال، پوشش گیاهی و برخی جانوران، این منطقه را از جهان خاص کرده‌اند. مثلا کاکتوس ساگوارو این منطقه را بسیار دیدنی کرده است و یا موجوداتی مثل خرگوش‌صحرایی دم‌سیاه، روباه کوتوله، مار زنگی، گربه شنی و عقاب طلایی در اینجا دیده می‌شوند.
غدامس (لیبی)
کندوهای عسل گرم
صحرای غدامس، واحه‌ای در قلب صحرای آفریقاست که معمولا تابستان‌هایی با دمای بالای ۵۰درجه سانتی‌گراد را تجربه می‌کند، اما تنها شدت گرما در این منطقه منحصر‌به فرد نیست. غدامس، یک شهر بیابانی باستانی است که خانه‌های خشتی به رنگ سفید، کوچه‌های سرپوشیده و شمایلی شبیه کندوی عسل، آنجا را به یکی از منحصر‌به فردترین مناطق مسکونی تبدیل کرده است. خلاصه اینکه مردمانش با شکل معماری، تلاش می‌کنند گرما را تحمل کنند.
دالول ( اتیوپی)
سرزمین ارواح
در منطقه‌ای منحصربهفرد در اتیوپی در شرق آفریقا به نام دالول، فقط گرما زندگی را سخت نکرده است. در این کویر، جوشش چشمه‌های اسیدی رنگارنگ و انتشار گازهای سمی و متوسط دمای حدود ۳۴درجه در تمام طول سال، دالول را به یکی از میراث‌های زمین‌شناسی مشهور جهان تبدیل کرده است. خاک گوگردی این منطقه، دشت‌ها و صخره‌ها را به رنگ‌های زرد و نارنجی درآورده و به‌خاطر در دسترس نبودن آن، برخی نام سرزمین ارواح را برای آن انتخاب کرده‌اند. برخی محققان فرانسوی معتقدند این صحرا فاقد علائم حیات است.
وادی حلفا (سودان)
دریغ از یک لکه ابر
مناطق بیابانی در مرکز و شمال سودان، به‌خصوص در مرز با کشور مصر، یکی از آفتابی‌ترین نقاط روی زمین است. به‌خصوص در وادی حلفا در سودان، علاوه بر گرما که متوسط دمای تابستان و زمستان آن به ۴۰درجه هم می‌رسد، گاهی در طول سال حتی یک لکه ابر هم دیده نمی‌شود و گرما را غیرقابل تحمل‌تر می‌کند. این منطقه در کرانه شرقی رود نیل واقع شده و حدود 4هزار نفر جمعیت دارد. در گذشته‌های دور، قبایل نویی در اینجا ساکن بودند که هنوز هم ردی از آنها پیداست.
اهواز (ایران)
خونگرمی بی‌پایان
کلانشهری تاریخی در جنوب غرب ایران و مرکز استان خوزستان، از شهرهایی است که در آن زندگی به شکلی پر جنب‌و‌جوش جاری است و در همین روزها، دمای بالای 50درجه سانتی‌گراد تجربه کرده است، اما اهواز برخلاف بسیاری از نقاط گرم جهان، بهارها و زمستان‌هایی معتدل دارد؛ به‌گونه‌ای که دشت‌هایش در اوایل اسفند، سبز می‌شوند. تنوع قومی، فرهنگی، موسیقی و حتی جاذبه‌های طبیعی، اهواز را به یکی از مقاصد گردشگرانی تبدیل کرده که علاوه بر گرما، عاشق خونگرمی و مهمان‌نوازی اهالی‌اش نیز هستند.
