معاملات زمین دوباره رونق گرفت

قیمت زمین در پاییز امسال نسبت به پارسال به‌طور میانگین 93.5درصد و اجاره خانه 32درصد گران‌تر شده است. گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد با وجود افت محسوس معاملات، که به‌معنای رکود در بازار است، قیمت خانه در همین مدت 60درصد گران‌تر شده است.
به‌گزارش همشهری، رکود فراگیر اقتصادی گریبان بازار مسکن را هم گرفته‌است. از یک طرف حجم معاملات املاک به‌دلیل شکاف عمیق درآمدی کاهش یافته و از سوی دیگر با وجودکاهش معاملات، قیمت‌ها همچنان در حال رشد است. از سوی دیگر روزبه‌روز نقش زمین، به‌عنوان کالایی سرمایه‌ای در بخش مسکن پررنگ‌تر می‌شود. زمین به‌عنوان یک دارایی با ارزش، باردیگر توجه‌ها را به‌خود جلب کرده است. به باور تحلیلگران برخی عوامل ازجمله قیمت زمین، ضعف قوانین و ضعف بازار رهن ازجمله چالش‌های پیش روی بازار مسکن است. به‌نظر می‌رسد در بازار مسکن، روند عرضه و تقاضا هم به‌کندی بر هم منطبق می‌شود. بسیاری از تحلیلگران بخش مسکن را پیشران یا لوکوموتیو اقتصاد می‌دانند و بر این باورند که رونق این بازار قادر است کشور را از حالت رکود اقتصادی خارج کند. از آنجا که تورم، شکاف درآمدی را در ایران بیشتر کرده و به بیان دیگر مردم کمتر از توان خرید مسکن برخوردارند، به‌نظر می‌رسد بازار مسکن نمی‌تواند به‌زودی وارد دوره رونق از نظر میزان معاملات شود. زیرا رونق معاملات در بازار مسکن مستلزم پر شدن بخشی از شکاف درآمدی در طبقات اجتماعی است. بنابر این حل چالش مسکن هم مستلزم حل چالش‌های کلان کشور است. در چنین شرایطی تازه‌ترین گزارش‌های مرکز آمار ایران گویای آن است قیمت زمین و آپارتمان و اجاره‌نشینی به موازات هم در حال رشد است.

قیمت زمین
گزارش‌های مرکز آمار از وضع خریدوفروش زمین در کل کشور نشان می‌دهد، ‌اکنون حداقل قیمت هر مترمربع زمین در ایران 87هزار و 900تومان و حداکثر آن به 74میلیون و 186هزار تومان رسیده است. ارزان‌ترین زمین‌ها در چهارمحال و بختیاری و گران‌ترین آنها در تهران واقع است. با این حال متوسط قیمت هر مترمربع زمین در کل کشور 4میلیون و 58هزار تومان است. اما نکته حائزاهمیت آنکه قیمت هر مترمربع زمین در کل کشور در دوره یکساله اخیر 93.5درصد افزایش یافته که بسیار بیش از میزان رشد قیمت آپارتمان و اجاره خانه است و نشان می‌دهد بخش مهمی از سفته‌بازی درکل کشور به سمت خرید زمین سوق پیدا کرده است. در واقع زمین به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای ارزش بیشتری پیدا کرده است. در واقع رشد تورم و کاهش رشد اقتصادی که به تضعیف ارزش ریال منجر شده سرمایه‌گذاران را ترغیب کرده تا به زمین بیش از گذشته به‌عنوان یک کالای سرمایه‌گذاری نگاه کنند و موجب شده بخشی از نقدینگی برای سفته‌بازی راهی بازار معاملات زمین شود. با وجود رشد 93.5درصدی قیمت زمین از پاییز پارسال، آمارها نشان می‌دهد روند رشد قیمت متوقف نشده و به‌طور مداوم در حال رشد است؛ طبق داده‌های موجود متوسط قیمت هر مترمربع زمین در کل کشور، در پاییز هم نسبت به تابستان 11.7درصد افزایش یافت.

هزینه اجاره‌نشینی
گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد، متوسط اجاره یک مترمربع در کل کشور به 14هزارو408تومان رسیده که این رقم نسبت به فصل تابستان امسال 6.7درصد و نسبت به پاییز پارسال 32درصد رشد نشان می‌دهد. البته این رقم متوسط یا میانگین کل کشور است. کمترین مبلغی که هم‌اکنون برای اجاره یک مترمربع واحد مسکونی پرداخت می‌شود مربوط به استان سیستان و بلوچستان با 153تومان است و بیشتر آن متعلق به تهران با 227هزارو719تومان است. این خود به خوبی گویای شکاف طبقاتی موجود در کشور است.
آمارها نشان می‌دهد تعداد معاملاتی که در بنگاه‌های معاملات املاک در پاییز امسال برای اجاره خانه ثبت شده 51درصد کمتر از تابستان یعنی در فصل نقل و انتقالات بوده است. با این حال پاییز امسال میزان نقل و انتقال یا انعقاد قرارداد‌های اجاره 26.3درصد کمتر از پاییز پارسال بوده است. عمر متوسط خانه‌های اجاره‌ای  ‌اکنون 13سال و مساحت خانه‌هایی که اجاره می‌شود 96متر است.

قیمت آپارتمان
بر اساس آمارها متوسط یک مترمربع آپارتمان به‌طور میانگین در کل کشور به 4میلیون‌و186هزار تومان رسیده که این رقم نسبت به تابستان 14.3درصد و نسبت به  پاییز پارسال نزدیک به 60درصد رشد نشان می‌دهد.  اکنون کمترین قیمت هر مترمربع آپارتمان مربوط به استان لرستان است که متقاضیان می‌توانند خانه‌هایی با هر مترمربع 124هزارو500تومان خریداری کنند. گران‌ترین خانه‌ها هم در تهران مبادله می‌شود،چنان‌که افرادی حاضرند برای خرید یک آپارتمان به ازای هر متر64میلیون‌و287هزار تومان پرداخت کنند.
اطلاعات مرکز آمار نشان می‌دهد تعداد کل معاملات مسکن در پاییز امسال نسبت به تابستان 9.5درصد و نسبت به پاییز پارسال نزدیک به 46درصد کاهش داشته است.