سنگینی سایه قاچاق بر سر گندم

دولت با تعیین قیمت ناعادلانه و اصرار بر اجرای روش خرید تضمینی به‌جای قیمت تضمینی موجب شده امسال کشاورزان به فروش گندم خود به مراجع رسمی تمایلی نداشته باشند.
به گزارش همشهری، پارسال در جریان تصویب لایحه بودجه مقرر شد؛ دولت هر کیلوگرم گندم را به قیمت 1700تومان از کشاورزان بخرد. این قیمت از همان ابتدا با اعتراض کارشناسان مواجه و پیش‌بینی شد پایین بودن قیمت «خرید تضمینی» و همچنین استفاده نکردن از روش «قیمت تضمینی» در بورس کالا به توسعه قاچاق گندم منجر ‌شود؛ زیرا کشورهای همسایه ایران هر کیلوگرم گندم را دست‌کم 2500تومان از کشاورزان ایرانی می‌خرند و برای کشاورزانی که هزینه‌های تولیدشان تحت‌تأثیر تورم به‌شدت افزایش یافته فروش گندم به دلالان صادر‌کننده به صرفه‌تر است. همه این پیش‌بینی‌ها امسال محقق شده، با این حال برخی از مقامات دولتی هنوز هم به این موضوع پی نبرده‌اند و همچنان تحلیل‌های خود را درباره دلایل کاهش خرید تضمینی در سال زراعی جاری اعلام می‌کنند. به‌طوری که دیروز علیقلی ایمانی، نایب‌رئیس بنیاد توانمندسازی گندم‌کاران، خرید گندم با نرخ ۳هزار تومان را شایعه دانست و گفت: با توجه به نرخ جهانی گندم، درصورتی‌که دلالان با نرخ 1700تومان گندم تولیدی را از کشاورزان بخرند، به سبب ریسک و هزینه‌های حمل قاچاق صرفه اقتصادی ندارد. عبدالمهدی بخشنده، معاون امور برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهادکشاورزی هم درباره احتمال قاچاق گندم به خارج از ایران گفت: وزارت جهاد از وضع قاچاق گندم اطلاعی ندارد.

شاهدی از روی زمین
با وجود آنکه مسئولان، قاچاق گندم را کتمان می‌کنند، عباس عیدی از کشاورزان گندم‌کار در اردبیل به فارس گفت: برداشت گندم خود را شروع کرده‌ام، نرخ خرید تضمینی دولت کیلویی 1700تومان است اما دلالان پیشنهادهای کیلویی 1800تومان تا 1850تومان می‌دهند و خیلی از کشاورزان راغب هستند تا گندم خود را به دلالان بدهند. او ادامه داد:‌ دلالان علاوه بر آنکه گران‌تر می‌خرند پول کشاورزان را هم نقدی پرداخت می‌کنند؛ درحالی‌که در خرید دولتی پرداخت پول به بعد موکول می‌شود که احتمال دارد یکی، دو‌ماه هم طول بکشد.

شواهد آماری
به‌غیر از شواهد میدانی، آمار‌ها هم نشان می‌دهد کشاورزان هم تمایل ندارند هر کیلو گندم را به قیمت 1700تومان به دولت بفروشند. در همین رابطه عبدالمهدی بخشنده، معاون امور برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه تا امروز مقدار گندم خریداری شده از کشاورزان نسبت به سال قبل 9درصد کاهش داشته گفت: پارسال تا پایان فصل برداشت گندم 9.5میلیون تن خرید تضمینی صورت گرفت و امسال نیز پیش‌بینی شده بود که 12میلیون تن خرید تضمینی صورت گیرد؛ اما تا امروز فقط5.5میلیون تن خرید تضمینی گندم انجام شده است. او درباره دلایل این موضوع گفت: نمی‌توان راجع به این موضوع با قاطعیت صحبت کرد، اما برای ما مشخص است که تعدادی از کشاورزان تصمیم گرفته‌اند فعلا گندم خود را انبار کنند و آن را به دولت نفروشند.

تأیید کارشناسان
علی خان‌محمدی، دبیرکل بنیاد ملی گندم‌کاران نیز در این‌باره گفت: با وجود تأکید کارشناسان مبنی بر اینکه نرخ خرید تضمینی گندم باید در موقع مناسب و با قیمت منطقی‌تر اعلام شود، مسئولان به این مسئله توجه نکردند و کشاورزان ترجیح می‌دهند گندم را حتی با قیمت پایین‌تر به دلالان بفروشند.
محمدرضا اسکندری، وزیرسابق جهادکشاورزی هم در این‌باره گفت: اگر نرخ خرید تضمینی گندم به کیلویی 2200تومان نرسد، مسلما دولت در خرید تضمینی گندم، موفق نخواهد بود و دلالان می‌خرند و نگه می‌دارند.

مکث
کشاورزان به دولت یارانه می‌دهند
عباس پاپی‌زاده، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به اینکه نرخ ۱۷۰۰تومانی خرید تضمینی گندم جوابگوی هزینه‌های تولید نیست، گفت: در سال زراعی جدید که قیمت نهاده‌های تولید اعم از کود، بذر، سم و ماشین‌آلات صددرصد رشد داشته، بدیهی است که درآمد کشاورزان جوابگوی هزینه‌های تولید نباشد. او افزود: اگر قیمت جهانی گندم را ۳هزار تومان درنظر بگیریم کشاورزان با تحویل گندم تولیدی خود درمجموع ۲۰هزار میلیارد تومان یارانه به دولت پرداخت کرده‌اند.