گزارش
کنترل نرخ نان در سفره‌ها؛ پول بیشتر در جیب گندم‌کاران
همشهری 2بال راهبردی دولت در کنترل قیمت نان و پرداخت پول کشاورزان را بررسی می‌کند
رضا کربلایی- روزنامه‌نگار
کاهش 40درصدی سهم نان در سبد خانوار ایرانی به روایت وزارت اقتصاد و پرداخت پول گندم‌کاران و افزایش میزان خرید تضمینی گندم، 2دستاوردی است که دولت سیزدهم در کارنامه‌اش ثبت کرده است. باید دید با سیاست تثبیت قیمت نان در آینده بازهم این حمایت‌ها ادامه می‌یابد؟
به گزارش همشهری، در شرایطی که در 2سال گذشته میزان دستمزد در کشور 100درصد بیشتر شده، اما به گزارش وزارت اقتصاد، سهم نان در سبد هزینه، ۳۵تا۴۰درصد کاهش یافته است. چه رازی در این روایت نهفته است؟ استدلال وزارت اقتصاد که سیاست توزیع نان با کارت هوشمند را با هدف جلوگیری از رانت در بازار آرد و قاچاق آن به کشورهای دیگر را به اجرا گذاشته، این است که در انتهای دولت دوازدهم، قیمت متوسط یک کیلوگرم نان یارانه‌ای معادل ۸۰ درصد قیمت یک کیلوگرم گندم یعنی نرخ وقت خرید تضمینی بوده و حالا با گذشت 2 سال از دولت سیزدهم، متوسط قیمت یک کیلوگرم نان یارانه‌ای در کشور، کمتر از ۳۰ درصد قیمت خرید تضمینی یک کیلوگرم گندم است که حاکی از کاهش قیمت نسبی قیمت نان و در نتیجه کاهش سهم هزینه نان در سبد معیشت مردم است.
خودکفایی در گندم
یک اقدام دولت به‌گفته وزارت اقتصاد، افزایش حدود 200درصدی قیمت خرید تضمینی گندم در 2سال نخست عمر دولت سیزدهم است که باعث شده در سال‌جاری میزان خرید گندم به 10.3میلیون تن برسد و کشور در این زمینه خودکفا شود. این در شرایطی است که در 2سال اخیر، قیمت گندم و آرد یارانه‌ای مورد نیاز خبازان بدون هیچ‌گونه تغییری باقی مانده است. در چنین شرایطی دولت از وارد کردن شوک به سفره مردم از مسیر آزادسازی قیمت نان خودداری کرد، آن‌هم در شرایطی که هزینه تبدیل آرد به نان شامل دستمزد و... رشد کرده اما این یارانه در قالب کمک هزینه 40درصدی متناسب با عملکرد نانوایان با کارت‌های هوشمند، در مسیر صحیح قرار گرفت.
دولت در کنار گندم‌کاران
سوی دیگر ماجرا به حمایت دولت از گندم‌کاران برمی‌گردد به‌ویژه اینکه پس از جنگ روسیه علیه اوکراین، یک شوک قیمت ناگهانی به بازار غلات جهان وارد شد که می‌تواند تهدیدی جدی علیه سفره مردم ایران هم باشد.
در چنین شرایطی دولت برای جلوگیری از اصابت شوک‌های بیرونی به معیشت مردم از مسیر کالاهای اساسی، سیاست خرید تضمینی گندم را با هدف استقلال و خودکفایی دنبال کرد. نتیجه اینکه محمدعلی نیکبخت، وزیر جهادکشاورزی از پایان تسویه مطالبات گندم خریداری شده در سال زراعی ۱۴۰2-۱۴۰1 خبر داده و می‌گوید: امسال وزارت جهادکشاورزی با کمک دولت توانست ۱۰ میلیون و ۳۵۷ هزار تُن گندم از کشاورزان ۳۱ استان کشور خریداری کند. او می‌افزاید: خرید این مقدار گندم در سال زراعی که پشت سر گذاشتیم. کشور را در گندم نان به‌خودکفایی رساند و یکی از توفیقات بزرگ دولت در تولید و تامین این محصول استراتژیک رقم خورد، همچنین وزارت جهادکشاورزی به وعده خود در پرداخت مطالبات گندم‌کاران تا پایان مهرماه عمل کرد و این ایفای تعهد در حالی است که میزان خرید تضمینی گندم نسبت به سال قبل آن از ۴۴ درصد رشد برخوردار بود.
