سنگ پیش‌پای تولید

خدیجه نوروزی

می‌گویند علت گرفتاری‌های اقتصادی، تحریم است. امان از تحریم‌ها. با نوع خارجی‌اش که از دستمان خارج است کاری نداریم اما جنس داخلی‌اش است که مانند خوره به جانمان افتاده است. فعالان بخش خصوصی بیشتر از تحریم‌های بین‌المللی از موانع داخلی کسب و کار گلایه می‌کنند و معتقدند که اگر تحریم‌های داخلی را از سد راه تولید برداریم، می‌توان با تحریم‌های بین‌المللی مبارزه کرد.

تولیدکنندگان را در تنگنا نگذارید

احمد کیمیایی اسدی، عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران: با اینکه تحریم‌های خارجی در وضعیت کنونی اقتصاد تأثیرگذارند، مهم‌ترین موانع تولید را باید در داخل جست و جو کرد. اگر پای درددل تولیدکنندگان بنشینید متفق‌القول از وزارت دارایی انتقاد می‌کنند و نسبت به قوانین بیمه معترض‌اند. از سویی مشکل نقدینگی در بانک‌هاست که دست تولیدکنندگان را در خرید مواداولیه بسته است. 

با توجه به نرخ ارز نیاز به نقدینگی 3برابری برای تبدیل به ریال وجود دارد. سال97 سخت‌ترین سال برای بخش تولید است. گرچه معتقدم هنوز شرایط بحرانی نیست اما بخش تولید در لبه پشت‌بام است که با کوچک‌ترین اشاره به زمین خواهد خورد. بنابراین باید مسئولان کمی مدارا و با دیده اغماض با تولیدکنندگان برخورد و فشارهای مالی را کم کنند. اکنون وقت مناسبی برای اعمال خط به خط قوانین مالیاتی و بیمه‌ای نیست. عبور از این پیچ تاریخی نیازمند مدیریت داخلی و خارجی است. 2وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این جنگ اقتصادی وزیر ندارند و مجلس در چنین اوضاعی به تعطیلات 2هفته‌ای می‌رود. بانک مرکزی هر روز یک تصمیم می‌گیرد. این نابسامانی‌ها توجیهی به‌دنبال ندارد. آن‌هم در شرایطی که همه باید یکپارچه کار و به‌صورت شبانه‌روزی فعالیت کنند تا آرامش بر جامعه حاکم شود.

ضربه‌های تأخیر ترخیص کالا 

فرهاد فزونی، عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران: یکی از موانع تولید، بخشنامه‌ها و مصوبه‌های بی‌منطق دولت در بخش ترخیص کالاست. البته گمرک بدون دادن دستورالعمل جدید فقط مجری مصوبه‌های دولت است و سعی کرده با سعه‌صدر ترخیص کالاها را سرعت بخشد. 

بخش عمده کالاها مواداولیه کارخانه‌ها هستند که تأخیر در ترخیص‌شان منجر به کاهش تولید می‌شود. از سوی دیگر در نوسات بازار ارز دولت واردکنندگان را موظف به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز کرد. در این میان کسانی آسیب دیدند که ارز 4200تومانی از دولت گرفته بودند و براساس همین نرخ اقدام به بستن قراردادهای کاری کرده بودند. چنین بی‌ثباتی‌هایی موجب شده تا کالاهای زیادی در انبارهای گمرک باشد. گسترش این فضا عملا قوانین، محاسبات، برنامه‌ها و نرخ ریال را بی‌اعتبار کرده است. تولیدکننده بخش خصوصی اگر از ثبات قوانین و پایداری آن اطمینان نداشته باشد چگونه می‌تواند برنامه‌ریزی کند؟

یکی از موارد دیگری که دست و پای تولیدکنندگان را بسته، تعریف غلط از واژه احتکار است. تولیدکننده‌ای که کالای اولیه خریده و انبار می‌کند محتکر نیست. چرا که معمولا خریدها هر 6‌ماه یک‌بار صورت می‌گیرد. یا اگر تولیدکننده‌ای برنج 3‌ماه کارگران خود را در انبار ذخیره کند که نمی‌توان به آن برچسب احتکار زد. چنین برخوردهایی به بهبود شرایط کمکی نمی‌کند و در طول زمان منجر به توقف تولید می‌شود.

نمایشگاه نداشته‌ها

محمدرضا نجفی منش، عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران: ما برای عبور از بحران و حرکت در مسیر رونق در شرایطی مانند تحریم نیازمند راه‌اندازی نمایشگاهی از نداشته‌ها هستیم. همانطور که دستاوردها به‌نمایش گذاشته می‌شوند باید کمبودها نیز در معرض دید همگان قرار گیرد تا شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان وارد میدان شوند و از تمام ظرفیت‌شان استفاده کنند. با کاهش وابستگی به خارج و تامین نیاز مواداولیه، تولید کمتر دچار آسیب می‌شود. متأسفانه همیشه در بحران‌ها به فکر راهکارها می‌افتیم و زمانی که آرامش برقرار شد همه‌‌چیز را رها می‌کنیم. رفتارهای شتاب‌زده، قوانین معارض و قطعنامه‌های متناقض و تصمیمات مقطعی دولت بدون مشورت با تشکل‌های اقتصادی که به شیوه ناقص عملیاتی می‌شود، در درازمدت نه‌تنها راهگشا نیست بلکه نابودکننده تولید نیز هست. نبود اراده ملی برای خرید هم یکی از اساسی‌ترین مشکلات تولیدکنندگان است. اگر بسیاری از مصرف‌کنندگان، بی‌کیفیتی را بهانه‌ای برای عدم‌حمایت می‌دانند به ضعف فرهنگسازی ‌بازمی‌گردد. ژاپنی‌ها می‌گویند 70درصد کیفیت یک کالا مربوط به مصرف‌کنندگان است. اگر فرهنگ کیفیت‌خواهی افزایش یابد، تولیدکنندگان برای ماندن در بازار ناچار به افزایش سطح کیفی محصولاتشان خواهند بود.