پرواز قیمت بلیت هواپیما

احمد میرخدائی | روزنامه‌نگار:

مبنای قیمت‌گذاری شرکت‌های هواپیمایی در تعیین قیمت بلیت هواپیما، از نرخ ارز ترجیحی به نرخ ارز سنا تغییر کرده و همین مسئله موجبات جهش 100درصدی قیمت بلیت پروازهای خارجی را به‌دنبال داشته است.

پیگیری‌های خبرنگار همشهری از سامانه‌های فروش بلیت هواپیما و دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی حاکی از این است که بهای بلیت ایرلاین‌های خارجی از مبدأ ایران به مقاصد خارجی برمبنای دلار 9650تومانی قیمت‌گذاری می‌شود  در نتیجه قیمت آن دوبرابر شده است. البته در این میان، هنوز قیمت بلیت ایرلاین‌های ایرانی به مقاصد خارجی افزایش زیادی نداشته و از 10تا 15درصد رشد کرده و هنوز قیمت این بلیت‌ها از قیمت زمان‌های اوج سفر پایین‌تر است. رضا جعفرزاده، مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری در این‌باره به همشهری گفت: بانک مرکزی برای ساماندهی تسعیر ارز در حوزه حمل‌ونقل هوایی، بخشنامه‌ای صادر کرده که براساس آن نرخ بلیت پروازهای خارجی باید براساس ارز سنا محاسبه شود. او افزود: سازمان هواپیمایی کشوری نیز این بخشنامه را اواخر هفته گذشته به همراه جزئیات به شرکت‌های هواپیمایی ابلاغ کرده و در چارچوب وظایف خود، بر فعالیت خدمات‌دهندگان و منافع دریافت‌کنندگان خدمات نظارت خواهد کرد.

افزایش ناگزیر قیمت بلیت داخلی
شواهد حاکی از افزایش قیمت بلیت پروازهای خارجی است و به گفته جعفرزاده، انجمن شرکت‌های هواپیمایی نیز اعلام کرده با تغییر نرخ ارز، قیمت بلیت پروازهای داخلی نیز تغییر می‌کند چراکه بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های آنها با ارز محاسبه می‌شود و بر هزینه شرکت‌ها اثرات فاحشی می‌گذارد.

 پیگیری همشهری از مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، نیز تمایل شرکت‌های هواپیمایی داخلی برای افزایش نرخ بلیت پروازها را تأیید کرد. اسعدی سامانی گفت: بخش عمده هزینه‌های شرکت‌های هواپیمایی اعم از هزینه خدمات فرودگاهی و دریافت سوخت در خارج، هزینه قطعه و برخی تعمیرات به ‌صورت ارزی پرداخت می‌شود که اکنون با تغییر مبنای نرخ ارز از ترجیحی به سنا دوبرابر رشد کرده و باید از محل افزایش قیمت بلیت جبران شود؛ در غیر این صورت اگر دولت معتقد به تثبیت قیمت بلیت باشد باید تمهیداتی برای تأمین مصارف شرکت‌های هواپیمایی با نرخ ارز دولتی بیندیشد. او میزان ارتباط هزینه شرکت‌های هواپیمایی به ارز را 60درصد اعلام کرد و افزود: 60درصد و شاید کمی بیشتر از هزینه شرکت‌های هواپیمایی ارزی است و شرکت‌ها باید آن را به نرخ سنا از طریق بانک‌ها و صرافی‌های مجاز تأمین کنند درحالی‌که قبلا نیازهای ارزی شرکت‌های هواپیمایی با نرخ ارز دولتی تأمین و نرخ بلیت پروازها اعم از داخلی و خارجی براساس نرخ دولتی محاسبه می‌شد اما حالا مبنای محاسبه تغییر کرده و ناگزیر قیمت نیز باید تغییر کند.

پایان آزادسازی یا ادامه رقابت؟

حوالی آذرماه 94بود که در اجرای بند ب ماده 161قانون برنامه پنجم توسعه، پیشنهاد شورای‌عالی هواپیمایی کشوری برای آزادسازی نرخ بلیت هواپیما در مجلس تصویب و اجرایی شد. در این وضعیت اساس تعیین قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی و خارجی بر عرضه و تقاضا استوار شد و زمینه تقویت ساختار مالی شرکت‌های هواپیمایی را مهیا کرد. در این شرایط اگرچه هنوز انجام سفرهای تکلیفی در برخی مقاصد هزینه‌هایی به ایرلاین‌ها تحمیل می‌کرد اما بخش زیادی از عملکرد شرکت‌ها صرفه اقتصادی داشت. حالا اما با تغییر مبنای نرخ تسعیر ارز، هزینه شرکت‌ها نیز متناسب با میزان اثرگذاری نرخ ارز افزایش می‌یابد و اگر دولت بخواهد ایرلاین‌ها را مجبور به تثبیت قیمت کند، یقینا این شرکت‌ها با مشکلات متعددی روبه‌رو خواهند شد. باید دید دولت به واقعی‌شدن قیمت بلیت هواپیما رضایت می‌دهد یا قرار است چشم به حقایق ببندد و از کیسه شرکت‌های هواپیمایی به نفع مسافران خرج کند و در بهترین حالت به تخصیص ارز دولتی از بیت‌المال رضایت دهد. به‌نظر می‌رسد اگر دولت به تثبیت نرخ بلیت هواپیما برای ایرلاین‌های داخلی تن دهد، صنعت هواپیمایی ایران را که عقب‌ماندگی شدیدی نسبت به ایرلاین‌های خارجی دارد بیش‌ازپیش تضعیف خواهد کرد.

تکذیب شایعه فروش ارزی بلیت

در پی افزایش نرخ ارز مبنای محاسبات قیمت‌گذاری بلیت هواپیما، بهای بلیت ایرلاین‌های خارجی از مبدأ ایران به مقاصد خارجی افزایش 100درصدی را تجربه کرد.

پیگیری همشهری از دفاتر فروش بلیت هواپیما و همچنین نمایندگی‌های ایرلاین‌های خارجی در تهران، نشان می‌دهد فعلا قیمت بلیت ایرلاین‌های خارجی بر مبنای دلار 9650تومانی محاسبه می‌شود که عملا به افزایش دوبرابری قیمت بلیت منجر شده است. در این میان شایعاتی درباره الزام نمایندگی‌های ایرلاین‌های خارجی برای پرداخت بهای بلیت به‌صورت ارز و نقدی مطرح شده بود که پیگیری‌ها از بی‌اساس بودن این شایعه حکایت دارد. همچنین شایعات مبنی بر بسته‌شدن درگاه پرداخت سامانه‌های خرید بلیت واقعیت نداشته و امکان پرداخت بهای ریالی بلیت از طریق درگاه‌های بانکی وجود دارد. این شایعه باعث شد سازمان هواپیمایی کشوری نیز با صدور ابلاغیه‌ای تأکید کند که شرکت‌ها باید بلیت پروازهای داخلی و خارجی را با پول رایج داخلی به فروش برسانند.