درنگ
مردم را می‌کشند که حمل اسلحه ممنوع شود
چند نمونه از تحت‌تأثیر قرار دادن مردم با شایعه در کشورهای مختلف جهان
سمیرا مصطفی‌نژاد
گرچه باورهای مبتنی بر توطئه و باور شایعه‌ها گاه و بیگاه براساس تحلیل‌های منطقی شواهد صورت می‌گیرند، اما در بیشتر مواقع این تحلیل‌ها بی‌اساس و بی‌منطق هستند. یکی از نقاط قوت انسان‌ها توانایی یافتن الگوهای معنی‌دار در جهان اطراف و ایجاد درک علمی از پدیده‌هایی است که اساس منطقی و علمی ندارند. همین ویژگی است که باعث می‌شود شایعه‌های بزرگ و کوچک در سطح ملی و جهانی به‌راحتی پذیرفته و پراکنده شوند.
فجایع و رویداد‌های طبیعی به‌واسطه دامنه وسیع خسارات، آسیب ها و اثرگذاری‌ای که دارند، یکی از محبوب‌ترین موضوعات برای شایعه‌سازی هستند و مهم‌ترین این فجایع زلزله و سونامی است که سالانه بارها و بارها در سراسر جهان رخ می‌دهد. در ادامه به چند‌نمونه از مشهورترین شایعه‌هایی که در سطح کشورهای جهان دهان به دهان شده‌اند، اشاره می‌شود.
هارپ و تمامی فجایع جهان
از نظر طرفداران نظریه توطئه، مرکز پژوهشی یون‌‌کره فعال بابسامد بالا(هارپ) تقریبا مسئول تمامی فجایعی است که در جهان رخ می‌دهد؛ از ناپدید‌شدن پرواز MH370 مالزی گرفته تا زمین‌لرزه‌های هائیتی، ژاپن و ایران. استفانی پاپاس- خبرنگار علمی لایو‌ساینس- می‌گوید:کافی است یک رویداد طبیعی را نام ببرید، حتما کسی پیدا می‌شود که هارپ را مقصر آن اعلام کند.
یکی از شایعه‌های خبرساز درباره هارپ، زلزله سال 2010 هائیتی است که حتی واکنش رئیس‌جمهور وقت ونزوئلا را نیز برانگیخت. هوگو چاوز که همواره نسبت به نقش آمریکا در حکمرانی به جهان انتقاد داشت، آمریکا و هارپ را مقصر اصلی وقوع زلزله هائیتی معرفی کرد. او اعلام کرد: نیروی دریایی آمریکا سلاحی با قابلیت ایجاد زلزله‌های قدرتمند به سواحل هائیتی ارسال کرده است. او معتقد بود زلزله هائیتی تنها یک تمرین بوده و هدف نهایی آمریکا تخریب‌کردن ایران و سلطه بر این کشور است. زلزله 2011 ژاپن و 2018 آلاسکا نیز به‌عنوان نتایج فعالیت‌های بدخواهانه هارپ شناخته شده‌اند؛ ادعاهایی که هرگز اثبات نشده‌اند.
آمریکا
تکرار دردناک تیراندازی‌های گسترده در آمریکا باعث شکل‌گیری این شایعه شده که این تیراندازی‌ها توسط دولت طرح‌ریزی می‌شوند تا از آن به‌عنوان بهانه‌ای برای محدود‌سازی فروش اسلحه در این کشور استفاده شود، زیرا در پی این تیراندازی‌ها معمولا قربانیان نسبت به آزاد‌بودن حمل سلاح در آمریکا اعتراض می‌کنند. برای نمونه پس از تیراندازی سال‌جاری پارکلند در آمریکا، شایعه‌ای به‌شدت در سطح این کشور پراکنده شد مبنی بر اینکه افرادی که در فیلم‌های تیراندازی مشاهده می‌شوند، دانش‌آموز نیستند بلکه هنرپیشه‌هایی در استخدام سازمان‌های مخالف حمل آزاد اسلحه در آمریکا هستند که به سراسر کشور سفر می‌کنند و تیراندازی‌های گروهی به راه می‌اندازند.
مالزی
پس از ناپدید شدن پرواز MH370 خطوط هواپیمایی مالزی،ماهاتیرمحمد نخست‌وزیر فعلی مالزی، اعلام کرد: این هواپیما از راه دور مورد حمله قرار گرفته‌است تا پوششی باشد برای هواپیماربایی. این سخنان یکی از اصلی‌ترین شایعه‌هایی را احیا کرد که درباره ناپدید شدن این هواپیما در مارس سال 2014 خلق شده بودند. ماهاتیر محمد در سخنانش اعلام کرد: باور ندارد که دولت مالزی در پنهان‌کردن حقایقی درباره مکان سقوط این پرواز نقش داشته باشد، اما این احتمال وجود دارد که هواپیما از راه دور به مسیر سقوط هدایت شده‌باشد. او معتقد است: هواپیمای بوئینگ از قابلیتی برخوردار است که می‌توان حین پرواز، کنترل آن را از راه دور به‌دست گرفت؛ قابلیتی که برای زمان سرقت احتمالی هواپیما درنظر گرفته شده‌است و وقتی چنین قابلیتی وجود دارد و هیچ اثری از هواپیما نیست، می‌توان احتمال داد هواپیما از راه دور به مسیر سقوط هدایت شده تا پوششی بر یک هواپیماربایی بزرگ باشد.
انگلیس
ر آگوست سال 2011 شورشی در انگلستان در گرفت که سرچشمه آن شایعه‌ای بود که شبکه‌های اجتماعی به آن دامن زدند در حدی که تقریبا سراسر انگلستان تحت‌تأثیر آن قرار گرفت. داستان از آنجا آغاز شد که تظاهراتی آرام در اعتراض به تیراندازی مرگبار پلیس به یک مرد در تاتنهام آغاز شد. پس از آن در شبکه‌های اجتماعی این خبر به نقل از شاهدان عینی نقل شد که پلیس دختر نوجوانی که سنگی پرتاب کرده را به زمین انداخته است. پیش از آنکه صحت و سقم این خبر مشخص شود، شایعه به سرعت در سراسر انگلستان پراکنده شد و به ایجاد شایعه‌های دیگر دامن زد. برای مثال گفته شد 200 ملی‌گرا خیابان‌های جنوب لندن را غارت کردند، یا منطقه‌ای تجاری در پورتزموث به آتش کشیده شد و در پی انتشار این شایعه‌ها، مغازه‌داران در محله‌های مختلف با شنیدن این شایعه‌های بی‌اساس مغازه‌های خود را تعطیل کردند. پلیس نورت‌فولک، توئیتر و فیس‌بوک را مقصر پخش‌شدن شایعه‌ای اعلام کرد که آرامش کشور را مختل ساخته بود.
در همینه زمینه :
