مدیران بازنشسته، بازنشسته می‌شوند

نمایندگان مجلس در آزمون جدیدی درباره منع به‌کارگیری بازنشستگان در مناصب شغلی قرار دارند، درصورتی‌که تبصره یک این قانون در صحن علنی اصلاح شود، جمعی از جوانان و نیروهای متخصص کشور فرصت حضور در مناصب شغلی دستگاه‌های اجرایی را خواهند داشت.

اردیبهشت سال95 مجلس مصوبه قانون ممنوعیت به‌کار‌گیری بازنشستگان را تصویب کرد اما در تبصره یک این قانون استثنائاتی تبعیض‌آمیز قید شده بود. به این معنا که مقامات مذکور در ماده71 قانون خدمات کشوری و همترازان آنها و ایثارگران، فرزندان شهدا و جانبازان 70درصد و بالاتر، نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و دارندگان اجازات خاصه مقام معظم رهبری از قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان مستثنی شده و می‌توانستند بعد از بازنشستگی دوباره در دستگاه‌های اجرایی و همچنین کلیه دستگاه‌هایی که به‌نحوی از بودجه عمومی کل کشور استفاده می‌کنند، حضور داشته باشند.

ماده71 قانون خدمات کشوری (بندهای الف، ب، ج، د و ه‍ ماده71 قانون مدیریت خدمات کشوری) شامل روسای 3قوه، معاون اول رئیس‌جمهور، ‌رئیس مجلس و اعضای شورای نگهبان، وزرا، ‌نمایندگان مجلس و معاونان رئیس‌جمهور، استانداران و سفرا و همچنین معاونان وزرا می‌شود. این افراد که طبق قانونی که 20اردیبهشت سال95 در مجلس تصویب شده بود، می‌توانستند پس از بازنشستگی مجددا در یکی از دستگاه‌های اجرایی مشغول به‌کار شوند. با این حال مجلسی‌ها احتمالا امروز اصلاحیه‌ای را در دستور کار خود خواهند داشت که محدودیت‌های جدیدی برای اشتغال دوباره افرادی که ذکرشان رفت، قائل می‌شود.
درصورتی که طرح اصلاحی مجلس به تصویب نهایی برسد، استانداران، سفرا و معاونان وزرا پس از بازنشستگی نمی‌توانند در هیچ‌یک از دستگاه‌های اجرایی و یا کلیه دستگاه‌هایی که به‌نحوی از بودجه عمومی کشور استفاده می‌کنند، استخدام مجدد بشوند. از سوی دیگر با اصلاح قانون قبلی، روسای قوا، معاونان اول روسای جمهور، روسای مجالس، اعضای شورای نگهبان، وزیران و نمایندگان مجلس پس از بازنشستگی فقط می‌توانند در همان دستگاهی که تا پیش از این خدمت می‌کردند، مشغول به‌کار شوند.

در تبصره اصلاحی قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان آمده است: به‌کارگیری مقام‌های مذکور در بندهای الف، ب و ج ماده71 قانون مدیریت خدمات کشوری و همترازان آنها و فرزندان شهدا و جانبازان 70درصد و بالاتر و آزادگان در سمت‌های مذکور در بندهای الف، ب و ج ماده71 قانون مدیریت خدمات کشوری و دیگر سطوح مدیریتی کشور و دارندگان اجازات خاصه مقام معظم رهبری و نیروهای مسلح و وزارت اطلاعات در دستگاه متبوع خود بلامانع است.
تبصره یک قانون خدمات کشوری که هم‌اکنون اجرا می‌شود و مجلس درصدد اصلاح آن است، اینگونه است: مقامات مذکور در ماده71 قانون مدیریت خدمات کشوری و همترازان آنها و ایثارگران، فرزندان شهدا و جانبازان 70درصد و بالاتر، نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و دارندگان اجازات خاصه مقام معظم رهبری از شمول این قانون (قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان) مستنثی هستند.

این اصلاحیه امروز یا احتمالا فردا در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد و درصورت تصویب چرخه دیگری از ورود بازنشستگان به عرصه‌های شغلی را کور می‌کند. پیش از این زهرا سعیدی، عضو کمیسیون اجتماعی و طراح این اصلاحیه، گفته بود: نمایندگان با تصویب این طرح در واقع این فرصت را فراهم می‌کنند تا زمینه‌ای باشد تا میانسالان جای  متخصصان جوان را نگیرند. او گفته بود: نه استاندار و نه معاون وزیر و نه سفیر دیگر نمی‌توانند پس از بازنشستگی در پست‌های مدیریتی سمت خود مجدد منصوب شوند.  سیدفرید موسوی، رئیس فراکسیون جوانان مجلس و از طراحان طرح اصلاح قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان در توییتی نوشته است: امیدوارم همکارانم با تصویب نهایی طرح اصلاح قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان، گام مهمی در جهت چابک‌سازی ساختار مدیریتی کشور و بهره‌مندی نظام اداری از ظرفیت‌ها و دانش روز جوانان بردارند. این موضوع در فضای مجازی هم بازخوردهای مختلفی داشت. کاربری در استقبال از اصلاح قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان نوشت: «به‌نظر من مدیر کاربلد تو همون ۳۰سال خدمت خودش می‌تواند کارهای مؤثری انجام بده و منشا خدمات ارزنده‌ای باشد، اگر سیستم دیوان‌سالاری ما هنوز گرایش به مدیران بازنشسته دارد یک علت آن عدم‌بازتولید نیروی لایق برای جانشینی است.»

کاربر دیگری نوشت: «تصویب استفساریه طرح منع به‌کارگیری بازنشستگان می‌تواند یک گام بزرگ برای گشودن درهای نظام مدیریتی کشور به روی جوانان خلاق، باانگیزه و مجهز به دانش روز باشد. پاسخ مجلس به نیاز مبرم امروز برای ساختن فردا و بارور کردن نهال امید و اعتماد بین نسلی و بهره‌وری سرمایه‌های انسانی.»

   فشار نهادهایی که نیروی متخصص کم دارند

سهیلا جلودارزاده، نماینده تهران در گفت‌وگو با همشهری در پاسخ به اینکه آیا سفارشی برای تأیید و یا رد این طرح به مجلس رسیده بود، گفت: سفارشی نبوده است اما برخی نهادها که نیاز به نیروی متخصص داشته‌اند و نیروهای کمیابی دارند درخواست این را داشتند که بتوانند از نیروهای متخصص خود کماکان استفاده کنند. او می‌گوید: به‌نظر من این اصل خوبی است که بازنشستگان جای خود را به نیروهای جدید بدهند اما لازم است 2معضل حل شود. معضل اولی که برخی از بازنشستگان را وادار می‌کند که باز هم تمایل داشته باشند کارشان را ادامه دهند مسئله عدم‌کفایت حقوق آنهاست. مسئله دوم هم مربوط به رعایت اصل کرامت انسانی است که باید به آن توجه شود و مسئله کرامت بازنشستگان است. این نماینده مجلس گفته است: اگر این دو مسئله حل شود دیگر بازنشستگان هم تا حد زیادی تمایلی به ادامه کار نخواهند داشت. جلودار‌زاده معتقد است می‌توان از بازنشتگان در مشاغل مشاوره‌ای استفاده کرد اما بهتر است کار را به نیروهای جدید بدهیم. اکبر رنجبرزاده، عضو هیأت رئیسه مجلس هم گفت: من چندان نظر مثبتی به این طرح ندارم؛ در شرایطی به دنبال تصویب این طرح باشیم که در برخی نقاط کشور دچار مشکلاتی هستیم. این باید به شکل زمان‌بندی شده و برای 2 تا 5سال آینده باشد. الآن اگر ما بخواهیم گزارش بدهیم و یک عده از مدیران را حذف کنیم شاید برخی افراد که در برخی نقاط دارای خدمات بسیار شایسته‌ای هستند، به روند مدیریتی کشور آسیب بزنیم.