آیا داروی رمدسیویر بر کرونا مؤثر است؟

علی ملائکه_روزنامه‌نگار و پزشک

شرکت آمریکایی گیلیاد، داروی ضد‌ویروسی رمدسیویر را در سال۲۰۰۹ به‌عنوان درمانی برای عفونت با ویروس مرگبار ابولا که در غرب آفریقا شایع شد ساخت، اما این دارو تأثیر چندانی بر این ویروس نداشت.
در ابتدای شیوع ویروس کرونا، این دارو به‌طور اضطراری برای درمان بیماران بدحال استفاده شد و بررسی‌های اولیه هم امیدهایی را درباره مؤثر بودن آن بر ویروس کرونا برانگیخت.
یک بررسی که در اوایل اردیبهشت در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شد نشان داد درمان بیماران بستری به‌علت کووید-19 با داروی رمدسیویر، مدت بهبودی را به‌طور میانگین به ۱۱روز رسانده است، درحالی‌که در بیمارانی که داروهای دیگر دریافت کرده بودند، این مدت ۱۵روز بود.
اما پژوهش جدیدی که اخیرا در مجله انجمن پزشکی آمریکا (جاما) منتشر شده است، به این نتیجه رسیده است که رمدسیویر بر بهبودی بیماران تأثیر قابل‌توجهی ندارد.
بیمارانی که رمدسیویر را دریافت کرده بودند، نسبت به بیمارانی که این دارو برایشان تجویز نشده بود، بهبودی بیشتری پیدا نکردند؛ میزان مرگ‌ومیر در 2گروه هم مشابه بود.
از طرف دیگر گرچه بیماران دریافت‌کننده رمدسیویر در مجموع علائم شدید کمتری را گزارش کردند، این بیماران به میزان بیشتری علائم جزئی تا متوسط و نیز عوارض جانبی دارو را بروز دادند.
رمدسیویر با مهار کردن آنزیمی عمل می‌کند که نقشی اساسی در تکثیر ویروس‌ها ازجمله کروناویروس‌ها دارد. گرچه این دارو کارآمدی چندانی در برابر ویروس ابولا نشان نداد، اما اثرات جانبی منفی هم نداشت و نشان داده شد که دست‌کم این دارو بی‌خطر است.
شرکت گیلیاد اعلام کرده است؛ دولت‌ها در کشورهای رو به توسعه می‌توانند با پرداخت ۲۳۴۰دلار دوره 5روزه دارو را بخرند. اما یافته‌های جدید پرسش‌هایی درباره ارزش داشتن خرید مقادیر بالای این دارو را مطرح می‌کند.
البته گروهی از پژوهشگران می‌گویند: نتایج این بررسی جدید لزوما به‌معنای بی‌تأثیر بودن رمدسیویر نیست. آنها می‌گویند باید بررسی بیشتری انجام شود تا معلوم شود کدام دسته از بیماران از این دارو سود می‌برند. در بررسی اولیه در ‌ماه مه، رمدسیویر در بیمارانی بیشترین تأثیر را داشت که نیاز به مقدار کم تا متوسط اکسیژن اضافی داشتند.