تلویزیون
رویکرد تازه تلویزیون ساخت مستند درباره چهره‌های سیاسی تاریخ معاصر
حاج‌مهدی یکه‌سوار
فیلم‌مستندی درباره حاج مهدی عراقی همزمان با سالروز شهادتش روی آنتن می‌رود
فهیمه پناه‌آذر/روزنامه نگار
عبدالرضا نعمت‌اللهی، مستندساز به همراه گروه 4نفره خود این‌روزها مستند «یکه‌سوار» را برای پخش از تلویزیون آماده کرده؛ مستندی درباره شهید حاج‌مهدی عراقی که بهانه پخش آن از تلویزیون هم سالروز شهادتش در 4شهریور‌ماه است. مهدی عراقی از اعضای فدائیان اسلام و از پایه‌گذاران اولیه حزب مؤتلفه اسلامی در ایران بود و از همراهان امام خمینی(ره) به شمار می‌رفت که شهریور سال58 توسط گروه فرقان ترور شد. علاوه بر آغاز پخش سریال در تلویزیون، قرار است این مستند که نگاهی به 4دوره از زندگی حاج‌عراقی دارد، سوم شهریور‌ماه در سالن فرخی یزدی باغ موزه قصر به نمایش درآید.
نعمت‌اللهی درباره چگونگی ساخت این مستند و در پاسخ به این سؤال که ساخت مستند «یکه‌سوار» از سوی سازمان یا ارگانی بوده، به همشهری می‌گوید: «مستند را به سفارش جایی نساختیم و ساخت این مستند هم ناگهان پیش آمد. روی حرکت دسته‌های عزاداری تحقیق می‌کردیم که در ادامه به تظاهرات سیاسی تبدیل شدند. یکی از این دسته‌ها، دسته عزاداری در محرم سال 1342بود که فرد اصلی آن حاج‌مهدی عراقی است. نسبت به شخصیت وی کنجکاو شدم چرا‌که شخصیت خاصی داشت. تحقیقات را ادامه دادیم و در نتیجه مستند «یکه‌سوار» ساخته شد.»
نعمت‌اللهی در ادامه به شخصیت حاج‌مهدی عراقی اشاره می‌کند و اینکه وی طولانی‌ترین دوران مبارزه را داشته است.
وی همچنین عنوان می‌کند: «نکته جالب شخصیت حاج‌مهدی عراقی است. کسی که منش لوطی‌گری داشت تا جایی که افرادی چون طیب حاج‌رضایی هم به حرف‌هایش گوش می‌دادند و زمانی که در زندان بود، با تمام قشرهای سیاسی ارتباط داشت. به‌راحتی با همه تعامل برقرار می‌کرد و به لحاظ سیاسی می‌توانست وارد تعاملات شود. شهید عراقی بعد از شهادت نواب صفوی، رابطه مرید و مرادی با امام خمینی(ره) داشت و به نوعی همیشه همراه ایشان بود. هر مرحله از مبارزاتش می‌تواند برای مخاطب دیدنی و شنیدنی باشد.»
به گفته نعمت‌اللهی، این مستند 4قسمت اصلی دارد که هر قسمت یک نام فرعی دارد. گروه سازندگان مستند نام هر قسمت را دیدار، ترور، تاوان و رهایی گذاشته‌اند. نعمت‌اللهی با اشاره به اینکه این مستند بر پایه گفت‌وگو ساخته شده، اضافه می‌کند: «در قسمت اول به آغاز مبارزات حاج‌مهدی عراقی پرداختیم و آشنایی که با شهید‌نواب‌صفوی داشت و در نهایت شهادت نواب و آشنایی عراقی با امام خمینی(ره) و عاشورای 1342. قسمت دوم نیز از زمان آغاز نهضت محرم 42، تبعید امام خمینی(ره) و ترور حسنعلی منصور است. قسمت سوم مستند به محاکمه حاج‌عراقی و زندانی‌شدن وی می‌پردازد و اینکه سال55 آزاد شد. در این قسمت به بررسی دوره 13ساله پرداختیم. در قسمت چهارم و پایانی نیز به حضور حاج‌مهدی عراقی در نوفل‌لوشاتو پرداختیم و پیروزی انقلاب و بازگشت وی به ایران و در نهایت ترور توسط گروه فرقان.»
نعمت‌اللهی می‌گوید در این مستند با 30شخصیت از افراد سیاسی و نزدیکان و دوستان حاج‌مهدی عراقی مصاحبه شده. نعمت‌اللهی ساخت مستند را تیر‌ماه سال‌گذشته آغاز کردند و ساخت آن یک سال طول کشید. وی درباره همکاری خانواده عراقی نیز توضیح می‌دهد: «وقتی تصمیم به ساخت مستند گرفتیم، به خانواده ایشان اطلاع دادیم و گفت‌وگویی نیز با همسر و فرزندش داشتیم. با این حال، تصاویر استفاده‌شده در مستند بیشتر عکس است تا تصویر؛ چرا‌که تصاویر از شهید عراقی کم بوده و برخی نیز از آرشیو صدا‌وسیما بوده که البته بسیار کم بود. در این مستند از صدای حاج‌عراقی استفاده شده و ما تعدادی نوار کاست از صداهای وی یافتیم که در این مستند استفاده شده است.»
از ترور منصور تا تسخیر زندان با 52نفر
حاج‌مهدی عراقی، در سال1343 حسنعلی منصور را ترور کرد و در جریان بازداشت نواب‌صفوی به همراه 52نفر وارد زندان قصر شد. آنها پس از تسخیر بند، حفاظت از زندانیان را به‌عهده گرفتند و اعلام داشتند تا تعیین‌تکلیف در زندان خواهند ماند. وی بعد از مدتی دستگیرشد و 6ماه در زندان ماند. عراقی بعد از انقلاب رئیس زندان قصر شد. وی 4شهریور 58 به همراه پسرش توسط گروه فرقان ترور شد.
در همینه زمینه :
