سیاست غیرمنتظره جانسون در قبال برجام
«تقابل میان اروپا و آمریکا»؛ گزارهای که در نتیجه تحولات سالهای اخیر دیگر تازگی چندانی برای رسانهها ندارد. نقطه اوج این تقابل به گواه رسانهها و تحلیلگران منطقهای و جهانی، برجام بوده و حالا بعد از سفر محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران به کشورهای اروپایی، بار دیگر این اختلاف به محور تمرکز تمام رسانههای جهان ازجمله رسانههای عربی بازگشته است. در این میان اگرچه توجه بخش عمده این رسانهها بر ملاقات ظریف با امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه و محتوای رایزنیهای میان طرفین متمرکز بود، اما روزنامه قطری العربی الجدید به ضلع دیگری از جبهه برجامی اروپا مقابل آمریکا پرداخته است؛ انگلیس.
بوریس جانسون: حامی توافق هستهای
در گزارش این روزنامه آمده: درحالیکه انتظار میرفت بوریس جانسون، نخستوزیر جدید انگلیس مواضع همسوتری با دونالد ترامپ درباره ایران داشته باشد، او نشان داده در پرونده ایران کاملا مقابل ترامپ قرار میگیرد و بر این اساس آمریکا همچنان در همراهکردن سایر اعضای برجام با خود برای خروج از این توافق و پیوستن به کمپین فشار علیه ایران ناکام مانده است. در این گزارش به نقل از یک مقام عالیرتبه دولت انگلیس آمده: موضع دولت جانسون نسبت به توافق هستهای هیچ تغییری نخواهد کرد و انگلیس ازجمله قویترین حامیان برجام باقی میماند. از سوی دیگر، روزنامه العربی الجدید پیشبینی کرده که موضوع توافق هستهای ایران، بخشی از مذاکرات دوجانبهای باشد که میان بوریس جانسون و دونالد ترامپ در حاشیه نشست اقتصادی هفت برگزار خواهد شد. خبرگزاری فرانسه نیز روز جمعه به نقل از منابعی در دولت جدید انگلیس مدعی شد موضع این دولت در قبال برجام با آمریکا مختلف است؛ چراکه از دید لندن، این توافق بهترین وسیله برای جلوگیری ایران از دستیابی به سلاح هستهای است. با این حال، اما تمام مواضع صریح یادشده از سوی انگلیس و یا سایر دولتهای اروپایی در حمایت از برجام، مانع از یادآوری انفعال این کشورها در گزارش العربی الجدید نشده است: «بهرغم حمایت آشکار سیاسی، اروپا تاکنون در عمل به تعهدات اقتصادی خود نسبت به تهران بعد از خروج آمریکا از برجام ناتوان بوده؛ امری که زمینه را برای کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران مهیا کرده است.»
پیشنهاد فرانسوی
اگرچه آلمان و انگلیس ازجمله مهمترین کشورهای اروپایی حامی برجام به شمار میروند اما فرانسه تاکنون تنها کشوری بوده که به نیابت از این قاره پیشنهادهای عملی را برای عبور از بحران و نجات توافق هستهای ارائه کرده است. اگرچه با وجود گذشت 2روز از ملاقات ظریف و مکرون هنوز جزئیات قابل توجهی از این دیدار منتشر نشده اما شبکه المیادین به مناسبت سفر وزیر خارجه ایران به فرانسه، گزارش اختصاصی خود از پیشنهادهای فرانسه برای نجات برجام و کاهش تنش میان ایران و آمریکا را بار دیگر منتشر کرده است؛ گزارشی که نخستینبار در تاریخ 24تیرماه منتشر شد. براساس گزارش المیادین، طرح فرانسه شامل تعریف گامهایی ابتدایی از سوی ایران و آمریکا برای کاهش تنش میشود. از دید دولت فرانسه درصورت موفقیت مرحله اولیه این طرح، زمینه برای آغاز مذاکرات مجدد میان تهران و واشنگتن و در نهایت عبور از بحران مهیا خواهد شد.
مکث
گامهای آمریکا
آمریکا باید در نخستین گام، تحریمها را به موقعیت قبل از لغو معافیتهای نفتی بازگرداند. بهعبارت دیگر، 8کشوری که بعد از خروج آمریکا از برجام مجاز به خرید نفت ایران بودند، بار دیگر از دایره تحریمهای وزارت خزانهداری خارج شوند. بر این اساس ایران قادر است مجددا تا نزدیک به روزانه یک میلیون بشکه نفت خود را به فروش رسانده و از موقعیت کنونی اقتصاد خود که به ادعای فرانسه بحرانی است، عبور کند.
گامهای ایران
در مقابل بازگشت معافیتهای تحریمی، گامهای هستهای و منطقهای برای ایران تعریف شده است. بر این اساس، ایران باید کاهش تعهدات برجامی خود را فورا متوقف کرده و از سوی دیگر سلسله اقداماتی را در سطح خاورمیانه انجام دهد:
1ـ کاهش اقدامات گروههای شبهنظامی نزدیک به ایران علیه نیروهای آمریکایی در عراق
2ـ خروج بخش عمدهای از نیروهای ایران و حزبالله لبنان از سوریه
3ـ توقف کامل حملات موشکی و پهپادی انصارالله یمن علیه فرودگاهها و مراکز نظامی عربستان.