هدیه ایرانی با نقشرستم

آوا فوشریان

سعید عباسی‌بنی 27ساله است و به همراه خواهرش فاطمه عباسی‌بنی که 34سال دارد، با تحصیل در رشته‌های صنایع‌دستی و مدیریت بازرگانی، یک ایده شخصی که براساس علاقه به صنایع‌دستی شکل گرفته بوده را تجاری کرده‌اند و با درهم آمیختن علم و هنر صنایع‌دستی ایران را به سبک جدیدی عرضه می‌کنند.

جرقه ماجرا از جایی زده می‌شود که پای یک سینی صنایع‌دستی تقلبی به خانواده عباسی بنی باز می‌شود. چند سال پیش مادر خانواده سینی‌ای را به نام صنایع‌دستی خریداری می‌کند اما بلافاصله سعید متوجه می‌شود که این سینی تقلبی است و اصلا ارزش پولی که برایش پرداخت کرده‌اند را ندارد. این جرقه برای روشن شدن راهی در زمینه تاسیس شرکت مرتبط با صنایع‌دستی لازم بود اما کافی نبود. از طرفی تحصیل در رشته صنایع‌دستی در مقطع لیسانس و بعد از آن هم گرافیک در مقطع فوق‌لیسانس، ذهن سعید را برای فعالیت در این زمینه‌ها بسیار آماده کرده بود، تا جایی که پایان‌نامه فوق‌لیسانس‌ او به «بررسی دست‌بافته‌های عشایر بختیاری» اختصاص داشت. خواهر سعید دکتری مدیریت بازرگانی استراتژیک دارد. او هم در رساله دکتری خود به بررسی «برندینگ فرش ایران در بازار بین‌الملل» پرداخته است و این دو نفر علاقه‌ای در قلب و جرقه‌ای در ذهن داشتند که به تاسیس شرکتی برای عرضه صنایع‌دستی اصیل ایرانی منجر شد؛ شرکتی که قریب به 3سال است فعالیت می‌کند و در تازه‌ترین اقدام خود، از فروردین ‌ماه ۹۶ به ساخت بسته‌بندی‌هایی با سبک ایرانی برای صنایع‌دستی پرداخته است.

برندینگ صنایع‌دستی ایرانی یعنی چه؟

سعید و فاطمه به همراه دوستانشان گامی بلند برداشته‌اند برای بسته‌بندی صنایع‌دستی. ممکن است با خود بگویید چرا بسته‌بندی مهم است و چرا باید برای آن وقت و هزینه صرف کرد؟ سعید عباسی‌بنی در پاسخ به این سؤال اینطور توضیح می‌دهد: «صنایع‌دستی ایران یکی از هنرهایی است که در جهان مورد توجه قرار گرفته است. ظرافت و توجه به جزئیات از شاخصه‌هایی است که صنایع‌دستی ایران را از صنایع‌دستی سایر کشورها متمایز می‌کند، بنابراین وقتی توریست‌های خارجی به ایران می‌آیند حاضرند هر قیمتی را برای این آثار هنری پرداخت کنند. اما این آثار باارزش، در کیسه نایلون، پیچیده شده بین روزنامه و در جعبه‌های آماده بی‌کیفیت و در بدترین حالت به دست‌شان داده می‌شود؛ حالتی که اگر کسی نداند فکر می‌کند محصول بی‌ارزشی بین روزنامه پیچیده شده یا در کیسه نایلون قرار گرفته است. قطعا این در‌ شأن صنایع‌دستی ایران نیست و ما برای برطرف شدن این مسائل بود که تصمیم گرفتیم جعبه‌هایی با طراحی و ویژگی‌های خاص بسازیم تا وقتی به‌دست مشتری می‌دهیم به ارزشمندی محصول داخل آن پی ببرد؛ ضمن اینکه تلاش می‌کنیم با شناخت هنرمندان اصیل و عرضه آثار فاخر هنری آنها، از اتفاق‌هایی مثل آن سینی تقلبی که برای مادرم افتاد جلوگیری کنیم. از نظر ما این موضوع در کنار بسته‌بندی بااصالت کمک می‌کند تا از صنایع‌دستی ایران یک چهره قابل‌قبول در سطح جهان شکل بگیرد که در علم تجارت به آن برندینگ می‌گویند».

هر جعبه یک داستان

رزم رستم و سهراب، داستان سلیمان و ملکه سبا، نقوش سنتی و اسلامی و هر پیوند ناگسستنی که بین هنر و ادبیات این سرزمین وجود دارد را روی جعبه‌ها می‌بینید. این جعبه‌ها قرار است فراتر از کالایی که داخل آنها قرار دارد به معرفی فرهنگ ایران بپردازند. قرار است با یک تیر چندنشان بزنند و بدون اینکه مخاطب بفهمد او را در معرض اطلاعاتی از هنر و فرهنگ ایران قرار دهند. درواقع جذابیت بصری این جعبه‌ها که حاصل تلاش تیم گرافیکی شرکت رابین است چشم مشتری را نوازش می‌دهد و همینطور که وجه‌های مختلف جعبه را می‌بیند تا از طرح‌ها و نقش‌های روی آن بیشتر لذت ببرد، چشمش به توضیح‌های کوتاه و مختصری هم می‌خورد که فلسفه این نقش‌ها را توضیح می‌دهد؛ آن هم نه فقط به زبان فارسی و نه فقط برای خریداران ایرانی بلکه با‌ترجمه به زبان انگلیسی و برای رساندن پیام فرهنگ اصیل ایران به گوش جهانیان. خریدار خارجی‌ای را تصور کنید که بشقابی از میناکاری یا سفره‌ای از قلمکاری سفارش می‌دهد و قبل از بازکردن جعبه با رزم رستم و سهراب آشنا می‌شود. حالا این ما هستیم که دست او را گرفته‌ایم و به‌عنوان تشکر بابت خرید هنر ایرانی دریچه‌ای از شعر و ادبیات را هم به رویش گشوده‌ایم. حالا این ما هستیم که جواب خوبی‌اش را با خوبی داده‌ایم و گفته‌ایم که علاوه بر دستان هنرمند، شعرا و بزرگانی هم داریم که ادبیات غنی سرزمین‌مان را مدیون آنها هستیم.

هنر زیبای ایرانی

«ما می‌خواهیم داستان بگوییم. می‌خواهیم پیوستگی و درهم‌آمیختگی هنر و ادبیات ایرانی را نشان دهیم، به همین دلیل روی جعبه‌ها را علاوه بر تصویر با داستان همراه کرده‌ایم.»؛ اینها را فاطمه عباسی‌بنی در توضیح چگونگی شکل‌گیری تصویرهای روی جعبه می‌گوید و ادامه می‌دهد:‌ «ما برای انتخاب طرح‌ها و داستان‌ها تصمیم گرفتیم که چند دسته‌بندی را انتخاب کنیم و براساس آنها تصویر‌سازی‌ کنیم. دسته‌های حماسی، عاشقانه و مذهبی برای مثال به شاهنامه و داستان‌های قرآنی رو آوردیم. بعد از آن به سراغ تصویر‌سازی‌ و طراحی گرافیک رفتیم. پشت هر تصویر‌سازی‌ هم فکر وجود دارد؛ برای مثال جعبه‌ای که روایت‌کننده داستان ملک سلیمان است به‌نحوی طراحی شده که وجه رو‌به‌رویی آن بخشی از داستان را روایت می‌کند اما ادامه داستان زمانی است که در جعبه را باز می‌کنید و آن زبانه‌ای که در داخل وجود داشت را هم مقابلتان قرار می‌دهید. بعد از آن در وجه‌های کناری توضیحی از شعری که مولانا درباره ملک سلیمان سروده است را آورده‌ایم تا مخاطب را به‌طور کامل درگیر کرده و در هر وجه جعبه حرفی با او زده باشیم».