غروب «شاه خورشید»
مقبره 2۵۰۰ ساله «شاه خورشید» ریگان، در عمق کویر شرق استان کرمان، در معرض طوفانهای شن، عوامل محیطی و انسانی رو به تخریب، خاموشی و افول است.
به گزارش ایرنا، مقبره شاه خورشید ریگان بنایی تاریخی منتسب به دختر بهمنبن اسفندیار است که قدمت آن به دوران صفویه برمیگردد.
شاه خورشید واقع در روستای گزان خواص در 5 کیلومتری ریگان در شرق استان کرمان، حالا بعد از گذر زمان، فرهنگ و تاریخ فراوانی را از این منطقه در خود جای داده است. این بنا در سال ۱۳۸۱ به ثبت ملی رسید.
معماری منحصر به فرد این بنا به صورت مربع سند اثبات قدمت و اصالت منطقه ریگان است؛ اما کمبود اعتبارات، بیتوجهی مسئولان و البته شرایط اقلیمی منطقه آسیبهای جدی به این بنا وارد کرده است.
مقبره بسیار زیبایی که خود منبع عظیمی از فرهنگ، تمدن، تاریخ و قدمت است، اکنون نیمی از سال با طوفانهای شن و در کنار آن تخریبهای انسانی و البته بارانهای فصلی و سیلابهای مخرب دست و پنجه نرم میکند.
هرچند ریگان با حدود ۵۰ اثر تاریخی تا قرن هشتم هجری بزرگترین مرکز تجاری جنوب شرق کشور بوده و تاریخ آن همزاد شهر بم ذکر شده طوری که به گواه تاریخ این ۲ شهر مکمل یکدیگر بودهاند، اکنون از محرومترین شهرستانهای استان کرمان است که احیای آثار تاریخی آن همت بلند مسئولان را میطلبد.
ثبت ملی مقبره شاه خورشید
فرماندار ریگان گفت: ۵۰ اثر تاریخی در این شهرستان وجود دارد و مقبره شاه خورشید تنها اثر ثبتی ریگان است و احیای آن نیازمند همت مسئولان.
«امین باقری» افزود: این بنای تاریخی در شهرستان ریگان روستای «جزان» خواص واقع شده و در سال ۱۳۸۱ به ثبت ملی رسیده، اما شرایط آب و هوایی نامساعد این روزها این بنا را در معرض تخریب قرار داده است.
فرماندار ریگان افزود: بنای تاریخی شاه خورشید با ابعاد 5/7 در 5/7 متر جزو بناهای شاخص شهرستان محروم ریگان است که اهمیت بسیار بالایی از نظر گردشگری دارد.
سرمایهگذاری در زمینه گردشگری
باقری گردشگری را از مهمترین زمینههای توسعه اقتصادی شهرستان ریگان برشمرد و گفت: باید در این زمینه سرمایهگذاری کرد و مرمت مقبره شاه خورشید در این خصوص کمک بسیاری به توسعه این شهرستان میکند.
وی گفت: مرمت بناهای تاریخی ریگان نیاز به توجه ویژه دارد و امیدواریم در این زمینه اقدامهای مؤثری انجام شود.
فرماندار ریگان بروز طوفانهای شن و بارشهای سهمگین فصلی را دلیل برجسته تخریب آثار تاریخی به خصوص بنای مقبره شاه خورشید این شهرستان برشمرد و افزود: بیتوجهی به مرمت و نگهداری از این بنا در سالهای گذشته دلیل اصلی بروز خسارت وارد شده به اثر تاریخی است.
باقری گفت: 4 اثر تاریخی دیگر در شهرستان ریگان شامل قلعه سنگآباد، قلعه دهگود، سردر وزیری و ارگ جزان در انتظار ثبت ملی هستند که تاکنون در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است. ریگان بر اساس کتابهای تاریخی از جمله «معجم البلدان» در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و دارای تمدنی باستانی است که در گذشته پررونق بوده است.