برنج را گران نخرید؛ قیمت‌ها می‌شکند

شتاب گرانی برنج ایرانی از خرداد‌ماه امسال بیشتر شده اما دست‌اندرکاران تولید، بر شکست قیمت‌ها از مردادماه، با ورود برنج تازه به بازار خبر می‌دهند.
به گزارش همشهری، سیر صعودی اقلام خوراکی از بهار امسال موجب شد تا قیمت برنج ایرانی و خارجی در بازار که تا فروردین‌ماه امسال از ثبات نسبی برخوردار بود، به یکباره تا دوبرابر افزایش یابد. موج دوم گرانی برنج در بازار نیز با کاهش ذخایر برنج تولیدی پارسال و در آستانه عرضه برنج تازه به بازار آغاز شده و زمینه را برای افزایش قیمت هر کیلوگرم برنج مرغوب ایرانی در بازار خرده‌فروشی شهرهای بزرگ به محدوده 35هزار تومان فراهم کرده است. علاوه بر آن قیمت برنج هندی و پاکستانی در بازار خرده‌فروشی نیز به‌دلیل رشد هزینه نقل و انتقال پول و نوسان نرخ ارز به 8 تا 9هزار تومان افزایش یافته است. این افزایش قیمت‌ها در حالی است که برنج‌کاران از شرایط مساعد و رشد تولید برنج نسبت به چند سال گذشته خبر داده و برخی آمارها از واردات 400هزارتنی برنج خارجی مازاد بر نیاز بازار حکایت دارد.

بهشت اقلیم کشت برنج ایرانی
دبیر انجمن تولید‌کنندگان برنج ایران در گفت‌وگو با همشهری توضیح داد: اگرچه در شروع امسال با رشد بارندگی‌ها شاهد جاری شدن سیل‌های شدید در اغلب مناطق کشور بودیم اما خوشبختانه مزارع برنج در استان‌های مازندران و گیلان به‌عنوان مراکز اصلی کشت از آسیب‌ها و تلفات سیل مصون مانده است.

جمیل علیزاده شایق افزود: علاوه بر آن بارندگی‌ها موجب غنی شدن آب‌بندها شد و تأمین آب کافی برای کشت خزانه و نشاء برنج را فراهم کرد و از سوی دیگر برخلاف سال‌های قبل که سرمای شدید ابتدای سال به خزانه‌ها و کشت برنج آسیب می‌رساند، امسال این سرما را شاهد نبودیم، خزانه‌های برنج آسیب ندید و نشاء برنج به زمین اصلی منتقل شد. به گفته او، کشت برنج در 14استان مانند لرستان، ایلام، سیستان و بلوچستان و اصفهان که قبلا به‌دلیل محدودیت‌ منابع آبی ممنوع شده بود، به‌دلیل بارندگی خوب و افزایش آب دوباره از سر گرفته شده است. علیزاده شایق گفت: این بارندگی‌ها موجب شده تا با ازسرگیری کشت برنج در نوار ساحلی مازندران (زیباکنار و...) سطح زیرکشت برنج در هریک از 2استان گیلان و مازندران به 230هزار هکتار و در مجموع شمال کشور به 620هزار هکتار افزایش یابد. همچنین آفتاب گرم خرداد و تیر‌ماه امسال که نیاز رشد خوشه‌های برنج است، به رشد تولید محصول کمک می‌کند.

تولید حداقل 2میلیون و 250هزار تن برنج
دبیر انجمن تولید‌کنندگان برنج ایران پیش‌بینی کرد به‌دلیل شرایط مساعد اقلیمی امسال میزان تولید برنج نسبت به 8سال گذشته رشد مناسبی داشته باشد و گفت: با این روند به‌نظر می‌رسد میزان تولید انواع برنج ایرانی در سال98 به 2میلیون و 250هزار تن افزایش یابد. به گفته علیزاده شایق، سرانه مصرف خانوارها از چند سال قبل روی 36کیلوگرم ثابت مانده که در مجموع رقم مصرف برنج را به 3میلیون تن رسانده است. او توضیح داد: تغییر سبد غذایی جوانان به غذاهای آماده و خودداری بانوان از مصرف برنج به‌دلیل نگرانی از چاقی در این امر مؤثر بوده است. او افزود: با این روند برای تامین نیاز بازار مصرف به برنج حداکثر نیازمند واردات 750هزار تن برنج خارجی هستیم. اگرچه گمرک ایران چند سالی است از اعلام شفاف آمار واردات برنج خودداری می‌کند، اما تا‌کنون یک‌میلیون و 200هزار تن برنج خارجی وارد کشور شده است.

رقابت دلال‌ها برای گرانی برنج
دبیر انجمن تولید‌کنندگان برنج ایران با اشاره به افزایش قیمت برنج خارجی در بازار این امر را متاثر از نوسان نرخ ارز و رشد هزینه‌های نقل و انتقال پول برای واردات این محصول دانست و در مورد گرانی برنج ایرانی گفت: انواع برنج ایرانی که اکنون در بازار عرضه می‌شود تولید سال گذشته است که فقط به‌دلیل مسابقه مقایسه قیمت‌ها با سایر مواد غذایی، از اواخر اردیبهشت‌ماه امسال بیش از دوبرابر گران شده است.

علیزاده شایق افزود: قیمت عادلانه برنج مرغوب ایرانی با سود مصوب در سال97 حدود 10هزار تومان بود اما با قیمت‌های بالاتری به مردم عرضه شد. اگرچه در سال98 هزینه تولید برنج نسبت به 97 افزایش یافته اما عرضه برنج تازه زمینه کاهش قیمت‌ها را فراهم می‌کند. به گفته او، قیمت بهترین برنج مرغوب ایرانی تا اواخر اردیبهشت در بازار هیچ مشکلی نداشت اما برخی اتفاقات حاشیه‌ای موجب شد تا قیمت برنج ایرانی معطر، باکیفیت و دوبار الک‌شده با 2 تا 3درصد خرده در مراکز تولید مانند گیلان و مازندران که مرداد و شهریورماه پارسال 10هزار تومان بود ازابتدای خرداد‌ماه امسال به 13‌تا‌14هزار تومان افزایش یابد.

مکث

گرانفروشی؛ تخلفی رایج در بازار برنج

دبیر انجمن تولید‌کنندگان برنج ایران با بیان اینکه در یکی، دوهفته اخیر قیمت برنج ایرانی به نسبت تثبیت شده است به مردم توصیه کرد تا از خرید برنج با قیمت‌های کنونی خودداری کنند و منتظر عرضه تدریجی برنج ایرانی تولیدشده در سطح زیرکشت 600هزار هکتاری از مرداد‌ماه امسال باشند، زیرا با عرضه نزدیک به 2میلیون و 300هزارتن برنج تولیدی امسال شکست قیمت‌های کاذب کنونی بازار حتمی خواهد بود.  علیزاده شایق، گرانفروشی برنج ایرانی را ناشی از ضعف نظارت بر بازار دانست و افزود: متأسفانه دستگاه‌های مسئول برای هشدارهای گرانفروشی و تخلفات در بازار برنج تره‌ای خرد نمی‌کنند و این شرایط موجب شده تا برنج مرغوب ایرانی از مراکز تولید تا بازار بزرگ شهرهای تهران، شیراز، اصفهان، تبریز و... نه‌تنها رشد حداقل 40 تا 50درصدی قیمت‌ را شاهد باشد، بلکه میزان ناخالصی و خرده‌برنج ایرانی عرضه‌شده به مشتریان در این شهرها به‌شدت افزایش یابد. در واقع تخلف در بازار فروش برنج به رویه‌ای جاری تبدیل شده اما گوش سازمان‌های نظارتی بدهکار برخورد با تخلفات رایج در بازار برنج نیست.