بازگشت سوریه به جهان‌عرب
عمر البشیر، نخستین رئیس‌جمهور عربی به شمار می‌رود که بعد از 7سال به سوریه سفر کرده است
«قطب‌نماها به سوی دمشق بازگشته است»؛ یادداشت کوتاه عبدالباری عطوان، نویسنده مشهور فلسطینی درباره سفر ناگهانی عمر‌البشیر به سوریه با این جمله آغاز می‌شود؛ جمله‌ای که بخش عمده تحلیلگران و فعالان سیاسی عرب، از مخالفان سرسخت بشار اسد گرفته تا حامیان وی، آن را تأیید می‌کنند. برای مثال، عبدالله الشایجی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه کویت و از حامیان جنبش اخوان‌المسلمین در صفحه توییتر خود نوشت: واضح است که اجماعی همگانی برای عادی‌سازی روابط با دولت سوریه شکل گرفته است. براساس این «اجماع همگانی»، یکشنبه‌شب عمر البشیر، رئیس‌جمهور سودان در سفری کوتاه راهی دمشق شد و با بشار اسد ملاقات کرد. این نخستین سفر یک رئیس‌جمهور عرب به سوریه، بعد از آغاز بحران داخلی این کشور از سال2011 به شمار می‌آید. این سفر که در ابتدا بدون اطلاع رسانه‌ها آغاز شد، تنها چند ساعت به طول انجامیده و دقایقی بعد از بازگشت البشیر به خرطوم، خبر آن از سوی معاونت رسانه‌ای ریاست‌جمهوری سوریه منتشر شده است؛ خبری که خیلی سریع به سرخط خبرهای تمام رسانه‌های عربی رسید. بر اساس تنها گزارش منتشر‌شده از این ملاقات، عمر‌البشیر گفته است: با توجه به موقعیت حساس سوریه، هرگونه تحرکی در جهت تضعیف این کشور به امنیت و استقرار جهان عرب ضربه می‌زند. اسد نیز در پاسخ به او تأکید کرده به‌رغم تمام آنچه طی این سال‌ها رخ داده، سوریه همچنان بر عربیت خود پابرجاست.
سفر ناگهانی البشیر به دمشق در حالی رخ داده که هفته‌هاست اخبار مختلفی از مذاکرات غیرعلنی میان دولت‌های امارات و عربستان با سوریه برای از‌سرگیری روابط، بازگشایی سفارت‌ها و شاید حتی بازگشت سوریه به اتحادیه عرب منتشر می‌شود؛ اخباری که پیش از هر چیز نشان‌دهنده پایان بحران سوریه و البته موقعیت مناسب بشار اسد در دمشق است؛ چرا‌که تمامی این کشورها، در زمانی نه‌چندان دور علیه نظام اسد در سوریه موضع‌گیری کرده و بسیاری از آنان خواهان برکناری اسد از قدرت شده بودند، تا جایی که با نوعی اجماع (در مقابل مخالفت اقلیتی از کشورهای عضو) حکم به اخراج نماینده دولت سوریه از اتحادیه عرب داده و کرسی وی را در اختیار معارضین این دولت قرار دادند. حالا اما به تعبیر عطوان، قطب‌نماها چرخیده و شرایط به‌گونه دیگری است. اگرچه هنوز هیچ‌یک از مقامات رسمی سایر کشورهای عربی نسبت به این ملاقات واکنشی نشان نداده‌اند اما با توجه به اینکه سوریه و سودان تقریبا در هیچ سطحی دارای روابط مهمی نبوده‌اند، می‌توان حدس زد البشیر حامل پیامی برای اسد بوده؛ پیامی که بدون‌شک از سوی کشورهای نزدیک به سودان، یعنی عربستان و امارات ارسال شده است.
این در حالی است که در مقابل و از سوی محور مخالف عربستان و امارات در منطقه نیز تحرکات قابل توجهی نسبت به سوریه و نظام اسد مشاهده می‌شود به‌گونه‌ای که علاوه بر نرمش اخیر ترکیه نسبت به آینده حضور اسد در قدرت، منابع مختلفی ازجمله روزنامه رأی‌الیوم از رایزنی‌های غیرمستقیم میان دوحه و دمشق برای بهبود روابط میان 2 کشور خبر داده‌اند. براساس این گزارش‌ها، پیش از این نیز رایزنی‌های مشابهی میان نمایندگان قطر و حزب‌الله صورت گرفته است.
در سطح بین‌المللی تا این لحظه روسیه تنها کشوری است که به‌طور جدی از سفر البشیر به دمشق استقبال کرده است. در بیانیه وزارت خارجه روسیه به این مناسبت آمده: بازگشت سریع سوریه به خانواده عربی، زمینه را برای پایان هرچه سریع‌تر بحران داخلی این کشور براساس قوانین بین‌المللی فراهم خواهد کرد. اگرچه این تنها نقش روسیه در سفر ناگهانی روز گذشته البشیر به دمشق نبوده است. براساس اطلاعاتی که دقایقی بعد از اعلام سفر رئیس‌جمهور سودان به سوریه منتشر شد، مشخص شد که هواپیمای حامل البشیر به دمشق، روسی بوده است؛ به این ترتیب که یک توپولوف روسی از پایگاه حمیمیم در سواحل سوری به مقصد فرودگاه بین‌المللی خرطوم حرکت کرده و رئیس‌جمهور سودان را به دمشق آورده است.
