
صنعت فضایی بدون توقف
همکاری ایران و چین در پروژه مشترک کاوش در ماه با وجود محدودیتهای آمریکا و غرب

دانشمندان و متخصصان صنعت فضایی ایران بیتوجه به فشارهای تحریمی، قدمهای استوار خود را برای توسعه توان کشورمان برمیدارند. ایران برای نخستینبار در یک پروژه فضایی بزرگ در سطح بینالمللی شرکت کرده است. از پایگاه راهبردی «چابهار» نیز خبرهای خوبی به گوش میرسد.
مرجعیت ایران در حوزه پرتابی
در میان بیش از 200کشور جهان، جمهوری اسلامی ایران جزو 11کشور اول واجد توانمندی کامل در حوزه پرتاب و تولید پرتابگر است. در میان این 11 کشور قدرتهایی چون روسیه، چین، آمریکا، برخی کشورهای اروپایی و ژاپن حضور دارند که سالیان طولانی در عرصه صنعت فضایی پیشرو بودهاند.
تعداد دستاوردهای صنعت فضایی ایران طی سالهای اخیر به قدری بالا بوده که اشاره به تمام آنها در یک گزارش ناممکن است، لیکن دستاوردی که اخیرا «رئیس سازمان فضایی کشور» درباره ایجاد مرجعیت برای ایران در حوزه پرتابی از آن سخن گفت، واجد اهمیت مضاعف است. این دستاورد به آغاز بهکار پایگاه پرتاب «چابهار» مربوط میشود.
آغاز طراحی مقدماتی ساخت پایگاه فضایی چابهار به یک دهه قبل بازمیگردد. «حمید فاضلی» قائممقام وقت سازمان فضایی ایران سال 1392 درباره وضعیت پایگاه پرتاب «چابهار» گفته بود که کار ویژه این پایگاه، توسعه پرتابهای مدار LEO و ایجاد قابلیت پرتاب در مدار GEO با استفاده از ظرفیتهای بومی توسط سازمان فضایی ایران خواهد بود.
در همینباره مدتی پیش «حسن سالاریه» رئیس سازمان فضایی کشور، از تکمیل فاز نخست پایگاه ملی پرتاب چابهار، ویژه پرتابگرهای سوخت جامد برای نخستین پرتاب خبر داد. او همچنین خبر داد که طراحی فاز دوم این پایگاه که ویژه پرتابگرهای سوخت مایع است بهزودی به پایان میرسد و کلنگزنی خواهد شد.
سود اقتصادی پایگاه چابهار برای ایران
سالاریه سهشنبه شب و در برنامه «صف اول» تلویزیون نیز بار دیگر به پایگاه ملی پرتاب چابهار و مزیتهای آن برای کشورمان پرداخت. با وجود چندین منطقه برای پرتاب ماهوارههای تحقیقاتی در کشورمان، سالاریه اشاره میکند که پایگاه چابهار بهعلت «ایجاد امکان برای پرتابهای متعدد در شیبهای مختلف مداری» بهترین نقطه برای دسترسی به مدارهاست و از این حیث موقعیتی استثنایی دارد. سالاریه در اینباره میگوید: «اگر ما پایگاهی مثل پایگاه چابهار نداشته باشیم، دسترسی به خیلی از مدارها برای مان مشکل است.»
اما وجود پایگاه چابهار یک مزیت دیگر نیز برای کشورمان دارد و آن، نقطه آغازی بر «یک جریان اقتصادی در صنعت فضایی ایران» است که میتواند «دروازه پرتاب برای کشورهای دیگر» باشد. در واقع این مزیت موجب میشود تا علاوه بر تعاملات علمی و تحقیقاتی با کشورهایی که خواستار استفاده از پایگاه چابهار هستند، سود اقتصادی نیز به جریان بیفتد.
حضور بینالمللی صنعت فضایی ایران زیر سایه تحریمها
دستاوردهای صنعت فضایی ایران چنانکه اشاره شد، بسیار بالاست که بررسی همگی آنها در یک گزارش کوتاه امکانپذیر نیست. این دستاوردها در شرایطی حاصل شدهاند که دشمنان سعی دارند با ابزار تحریمها، ایران را از رسیدن به اهدافش باز دارند.
از سوی دیگر، حضور صنعت فضایی ایران در طرحهای تحقیقاتی بینالمللی ازجمله طرح «چانگ 8» خود نشان از توان علمی دانشمندان فضایی کشورمان دارد.
لازم به ذکر است که کاوشگر چینی چانگ8 با محمولههایی از 11کشور ازجمله ایران تا سال2029 بهماه پرتاب میشود. پروژه چانگ یک ماموریت فضایی روباتیک است که توسط سازمان ملی فضایی چین برنامهریزی شده است. این ماموریت بخشی از برنامه بلندمدت چین برای ایجاد ایستگاه تحقیقاتی بینالمللی در قطب جنوبیماه است و قرار است در حدود 4سال آینده پرتاب شود.