رمزگشایی از رمز گذاریها
برای استفاده از اطلاعاتی که در حافظه رمزگذاری شده است، ابتدا باید آن را بازیابی کرد. عوامل زیادی وجود دارند که میتوانند بر این فرایند تأثیر بگذارند، ازجمله نوع اطلاعات مورد استفاده و نشانههای بازیابی. البته این روند همیشه کامل نیست. آیا تا به حال احساس کردهاید که بهعنوان مثال، پاسخ یک سؤال دور از دسترس شماست؟ این نمونهای از یک مسئله گیجکننده بازیابی حافظه است که بهعنوان lethologica یا پدیده «نوکزبان» شناخته میشود.
چرا خاطرات دردناک را به یاد میآوریم؟
آیا تا به حال توجه کردهاید که بسیاری از اوقات، خاطرات دردناک برای مدت طولانی باقی میمانند؟ تحقیقات نشان میدهد که این بهدلیل افزایش برانگیختگی بیولوژیکی در طول تجربه منفی است که باعث افزایش طول عمر آن حافظه میشود.
چرا برخی از خاطرات را فراموش میکنیم؟
چرا مردم اغلب اطلاعاتی را که در گذشته آموختهاند فراموش میکنند؟ چند توضیح اساسی برای اینکه چرا فراموشی رخ میدهد وجود دارد:
عدمذخیره حافظه
تداخل
فراموشی با انگیزه
شکست در بازیابی
تحقیقات نشان داده است که یکی از عوامل مهمی که بر شکست حافظه تأثیر میگذارد زمان است. اطلاعات اغلب به سرعت فراموش میشوند، بهخصوص اگر افراد بهطور فعال اطلاعات را مرور و تکرار نکنند.
گاهی اوقات اطلاعات بهسادگی از حافظه گم میشوند و در موارد دیگر، از ابتدا بهدرستی ذخیره نمیشوند. برخی از خاطرات با یکدیگر رقابت میکنند و بهخاطر سپردن اطلاعات خاصی را دشوار میکنند. در موارد دیگر، افراد فعالانه سعی میکنند چیزهایی را فراموش کنند که به سادگی نمیخواهند بهخاطر بسپارند.
چرا ما انواع مختلفی از حافظه داریم؟
همه انواع حافظههای متفاوت مهم هستند و همه آنها عملکردهای مختلفی دارند. حافظه کوتاهمدت به شما امکان میدهد اطلاعات را در یک لحظه پردازش و درک کنید. وقتی یک پاراگراف از یک کتاب را میخوانید و آن را درک میکنید، این یعنی حافظه کوتاهمدت شما در کار است. باارزشترین و مهمترین خاطرات شما در حافظه بلندمدت نگهداری میشود. حافظه بلندمدت نحوه راهرفتن، صحبت کردن، دوچرخه سواری و انجام فعالیتهای روزانه را تسهیل میکند. همچنین به شما امکان میدهد تاریخها و حقایق مهم را بهخاطر بیاورید. در فعالیتهای روزانهتان، مطمئنا بیشتر از همه به حافظه بلندمدت خود متکی هستید. از بیدار شدن از خواب و مسواک زدن گرفته تا سوار شدن به اتوبوس مناسب برای رفتوآمد به محل کار؛ یادآوری همه این مراحل توسط حافظه بلندمدت شما تسهیل میشود.
این نوع خاطرات چگونه شکل میگیرند؟
خاطرات در 3مرحله مجزا ساخته میشوند که با رمزگذاری شروع میشوند. رمزگذاری راهی است که بهوسيله محرکها و اطلاعات خارجی به مغز شما راه مییابد. این کار میتواند از طریق هر یک از حواس پنجگانه شما رخ دهد.
مرحله بعدی ذخیرهسازی است، جایی که اطلاعاتی که دریافت میکنیم ذخیره و یا بهطور خلاصه ذخیره میشود؛ مانند حافظه حسی و کوتاهمدت یا بهطور دائمی مانند حافظه بلندمدت.
مرحله آخر فراخوانی است. یادآوری توانایی ما برای بازیابی حافظهای است کهقبلا ًدر ذهن ذخیره شده است. این فرایند همچنین بیان میکند که چگونه حافظه حسی ممکن است به حافظه کوتاهمدت یا حافظه کوتاهمدت به حافظه بلندمدت تبدیل شود.