از حلاجی تا تجارت پنبه و پشم

  مازندرانی‌ها
  نخستین مهاجران طبرستان در تهران به لحاف‌دوزی و گرمابه‌داری مشغول شدند و سپس از حوزه پوشاک و در و پنجره آلومینیومی سر درآوردند
***
ورود مازندرانی‌ها به تهران با حضور ایل قاجار همراه بود؛ جمعیتی که در طول تاریخ پایتخت، رتبه دوم را بعد از آذری‌زبان‌ها به‌خود اختصاص دادند. داریوش شهبازی می‌گوید: «با ورود ایل قاجار، مازندرانی‌ها نیز راهی تهران شدند، به‌خصوص شام‌بیاتی‌های شمال که همه در یک محله جای گرفتند و هنوز هم خیابانی به این نام در تهران داریم. یادم می‌آید کودک که بودم اکثر لحاف‌دوزهایی که به محله ما می‌آمدند مازندرانی بودند. آواز خوش و خاصی هم داشتند. یا پیاده خیابان را گز می‌کردند یا سوار بر دوچرخه مسیر را می‌پیمودند. گوشه‌ای را جارو می‌کردند، گره بقچه‌شان را می‌گشودند و بساط لحاف‌دوزی را پهن می‌کردند. این شغل بیشتر موروثی و فامیلی بود.»
علی بلوکباشی، محقق و مردم‌شناس، دراین‌باره نوشته: «مازندرانی‌ها کاروکاسبی را با کیسه‌کشی حمام یا حلاجی و لحاف‌دوزی در تهران آغاز کردند و پس از چندی گرمابه خریدند و گرمابه‌داری کردند، یا به خریدوفروش و تجارت پشم و پنبه پرداختند.» در دوره پهلوی بیشتر مازندرانی‌ها وارد کار خیاطی شدند. عزیز بابایی، از خیاطان قدیمی تهران، می‌گوید: «ده‌ساله بودم که به تهران آمدم. اواخر دوره پهلوی اول بود. نزد یکی از اقوام در خیابان لاله‌زار رفتم. آن موقع اکثر مازندرانی‌ها خیاط یا شاگرد خیاط بودند. بسیاری همچنان خیاط ماندند، ولی بعد از انقلاب خیلی‌ها به مازندران برگشتند. برخی هم از خیاطی به ساخت در و پنجره آلومینیومی روی آوردند.» از علمای معروف مازندرانی که نقش مهمی در تهران داشت می‌توان به حاج ملاعلی کنی‌آملی اشاره کرد؛ روحانی بانفوذی که حتی ناصرالدین‌شاه نیز از او حرف‌شنوی داشت. او در روستای کن در خانه قربانعلی آملی متولد شد. اصلیتش مازندرانی بود و خانواده‌اش از آمل به تهران آمدند. حاج ملاعلی کنی‌آملی سال‌ها تولیت مدرسه مروی تهران را به‌عنوان مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مدرسه و حوزه علمیه پایتخت بر عهده داشت. حاج ملاعلی از تمکن مالی برخوردار بود و زمین‌های بسیاری در تهران داشت و همه را در راه خیر و کمک به مستمندان وقف کرد. موقوفات او یکی از بزرگ‌ترین موقوفات تهران محسوب می‌شود.»
آیت‌الله عبدالله جوادی‌آملی نیز یکی دیگر از عالمان مازندرانی است که سال ۱۳۲۹ به تهران آمد. سال ۱۳۹۵ بزرگ‌ترین مسجد جامع مازندرانی‌های مقیم تهران تحت نظر ایشان افتتاح شد؛ مسجد جامع امام حسن عسگری(ع) در محله هروی تهران مجموعه وسیعی شامل حوزه علمیه و مرکز تخصصی تفسیر قرآن است. در حال حاضر بیش از یک ‌میلیون نفر از جمعیت تهران را مازندرانی‌ها تشکیل می‌دهند.