ساخت 10هزار واحد مسکونی در جنوب پایتخت

زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

کلانشهری چون تهران علاوه بر عقب‌ماندگی در حوزه حمل‌ونقل عمومی، در بخش مسکن‌سازی هم از برنامه‌های توسعه عقب است. به‌نحوی‌که برای جبران آن باید سالانه 150هزار واحد مسکونی ساخته شود. همین عقب‌ماندگی و عمل‌نکردن به تکالیف برنامه توسعه شهر تهران در حوزه مسکن یکی از دلایل سیر صعودی قیمت خانه در پایتخت است، به‌گونه‌ای که امروز بنا به‌گفته‌های علیرضا زاکانی، شهردار تهران بیش از 60درصد درآمد شهروندان به پرداخت اجاره خانه اختصاص داده می‌شود. گرچه شهرداری تهران در موضوع مسکن‌سازی‌ وظیفه مستقیمی ندارد اما مدیریت شهری در دوره ششم و در راستای مسئولیت اجتماعی به این حوزه ورود کرده و با تشکیل قرارگاه مسکن(سال1401) سعی دارد فرایند مسکن‌سازی‌ را تسریع و تسهیل کند. تفاهم با ارگان‌های نظامی و دانشگاهی، ارائه مشوق‌های خاص برای نوسازی بافت‌های فرسوده، استفاده از ظرفیت‌های شهرداری تهران(زمین‌هایی که در تملک دارد) برای بارگذاری، احداث مسکن‌های استطاعت‌پذیر، فروش متری مسکن در سازمان بورس و... تنها بخشی از تدابیر پیش‌بینی‌شده در حوزه مسکن‌سازی‌ هستند. شهردار تهران 24اردیبهشت امسال بود که پس از پایان جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت که به‌زودی پروژه‌های ساخت مسکن شروع و بیش از 150هزار واحد مسکونی ساخته می‌شود. احداث 10هزار واحد مسکونی در جنوب تهران(محله یاخچی‌آباد) که از آن با عنوان ابر پروژه مسکن‌سازی‌ پایتخت یاد می‌شود، در راستای همین رویکرد است که تا پایان سال این پروژه تعیین تکلیف خواهد شد.

ساخت‌وساز در 45هکتار
استفاده از ظرفیت‌های بلااستفاده شهر برای تأمین سرانه‌های مورد نیاز شهروندان در اولویت مدیریت شهری قرار دارد و از این‌رو با مجوز کمیسیون ماده5 قرار است از این ظرفیت‌ها برای بارگذاری و تامین مسکن استفاده شود. ایجاد شهرک(محلات الگو) نمونه همین سیاست است که در منطقه19 عملیاتی شده و در سایر مناطق هم که ظرفیت (زمین خالی در تملک شهرداری) وجود داشته برای ساخت محله الگو برنامه‌ریزی شده است. ساخت 10هزار واحد مسکونی در محله یاخچی‌آباد ابرپروژه مسکن‌سازی‌ مدیریت شهری دوره ششم محسوب می‌شود و قرار است این واحدها در زمینی به وسعت 45هکتار بارگذاری شوند. به‌گفته محمدامین سالاری‌پور، شهردار منطقه16، با توجه به‌وجود زمین و اراضی ذخیره‌شده از این منطقه با عنوان سرزمین فرصت‌ها و ظرفیت‌ها یاد می‌شود که می‌توان از این پتانسیل برای ایجاد شهر و شهرک استفاده کرد. آنطور که سالاری‌پور عنوان کرده، «محله یاخچی‌آباد ازجمله محلاتی است که فرصت سرمایه‌گذاری و انبوه‌سازی‌ دارد و مدیریت شهری در دوره ششم با توجه ویژه به این ویژگی، قصد دارد از فرصت و ظرفیت این محله برای جبران کمبود مسکن و توسعه شهری استفاده کند و قرار است بزرگ‌ترین پروژه مسکن‌سازی‌ پایتخت در این محله اجرایی شود.»

توسعه شهری در 3فاز
بارگذاری 10 هزار واحد مسکونی در فاز اول انجام می‌شود و با توجه به گستردگی اراضی ذخیره شده در محله یاخچی‌آباد در فاز دوم 10هکتار و فاز سوم هم 15هکتار برای توسعه شهری و بارگذاری مسکن در این محله اختصاص داده می‌شود. به‌گفته شهردار منطقه16 با استفاده از ظرفیت موجود(اراضی ذخیره‌شده) می‌توان شهرک جدید در پایتخت ایجاد کرد. البته مطالعات اولیه برای تامین تمامی سرانه‌های مورد نیاز شهروندان ازجمله دسترسی به ناوگان حمل‌ونقل عمومی و... در این ابرپروژه انجام شده است. در گام نخست برای عملیاتی‌شدن فاز اول در وسعت 45هکتار نیاز به تغییر کاربری است که موضوع در کمیسیون ماده5 مطرح شده و آنطور که محمدامین سالاری‌پور عنوان کرده، «امیدواریم این پرونده در کمیسیون ماده5 به اولویت پیگیری شود و بتوانیم مجوز تغییر کاربری را دریافت کنیم. چرا که از این طریق می‌توان اقدام به تولید مسکن کرد تا گرهی از مشکلات شهروندان باز شود.» این زمین در اختیار شهرداری نبود اما براساس توافقات صورت گرفته با مالکان خصوصی و مالکان نهادی، طرح پیشنهادی تشریح شد و مالکان رضایت کتبی داده‌اند. البته هنوز درخصوص این اراضی موضوعات حقوقی مطرح است که توسط مدیریت شهری پیگیری می‌شود.

عملیاتی‌شدن احداث 150هزار واحد مسکونی
خبر ساخت 150هزار واحد مسکونی که علیرضا زاکانی، شهردار تهران در حیاط دولت رسانه‌ای کرد مربوط به پروژه مسکن‌سازی‌ در اراضی نظامی، نهادها و سازمان‌ها است که با هدف تسهیلگری شهرداری تهران، اواخر سال گذشته کلنگ‌زنی شدند. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، از خرداد‌ماه یعنی چند روز دیگر احداث آنها عملیاتی می‌شود. بنا به‌گفته‌های مهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران طبق طرح جامع مسکن سالانه می‌بایست 150هزار واحد مسکونی در تهران ساخته شود که در سنوات گذشته تنها 40 تا 65هزار واحد مسکونی ساخته شده و در این دوره مدیریت شهری سعی دارد منطبق با طرح جامع مسکن گام بردارد و از این‌رو عملیاتی شدن احداث مسکن را به فوریت و با جدیت پیگیری می‌کند.

اتمام نخستین محله الگو تا پایان سال
«ساخت محلات الگو»؛ این هم طرح دیگر شهرداری تهران برای تأمین مسکن همراه با سرانه‌های مورد نیاز است. این محلات با معماری اسلامی - ایرانی ساخته می‌شوند و احداث واحدهای مسکونی و تأمین سرانه‌های هفتگانه اعم از درمانی، آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و... به‌طور همزمان پیگیری می‌شود. نفرآباد نمونه محله الگو است که طبق گفته‌های مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران امسال به اتمام می‌رسد و محله الگوی منطقه19 در مساحت 12هکتار با ساخت 2هزار واحد مسکونی عملیاتی شده است. البته ساخت محلات الگو در سایر مناطق هم که اراضی ذخیره‌شده دارند در حال پیگیری است.

صنعتی‌سازی مسکن
مسکن‌سازی زمان‌بر است و مدیریت شهری در این دوره برای کاهش این زمان علاوه بر هوشمندسازی فرایندها و کاهش مدت‌زمان صدور پروانه‌ها از 350روز به 150 تا 60 روز، برای صنعتی‌سازی‌ این حوزه تفاهماتی با شرکت‌های چینی انجام داده است. براساس گفته‌های سیدمهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران انتقال تکنولوژی (کاهش زمان ساخت و انجام این کار ظرف حداکثر 6‌ ماه تا یک سال) به تهران صورت می‌گیرد و از سوی دیگر قرار است از طریق سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی در حوزه مسکن تحولات بزرگی رخ دهد. اگر این تفاهمات منجر به عقد قرارداد شود، ساخت 200هزار واحد مسکونی در تهران علمیاتی خواهد شد.