علت افزایش مشارکت مردم در طرح «من شهردارم»

مجید باقری؛ معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی و امور شورای شهرداری تهران

پویش یا طرح «من شهردارم» مصداق بارزی از دغدغه‌ و برنامه‌ریزی مدیریت شهری ششم برای تبدیل شهرداری از یک نهاد صرف خدماتی به یک نهاد اجتماعی فرهنگ‌محور است. یا به‌عبارت دیگر من شهردارم بیانگر آن است که سرمایه اصلی شهر، مردم هستند. این پویش برای دومین سال است که در راستای جلب مشارکت شهروندان برای مدیریت بهتر و مطلوب‌تر شهر اجرا می‌شود و مورد اقبال عموم قرار گرفته است.
یکی از رویکردهای تحولی این دوره مدیریت شهری این بود که باید به سمت مردمی‌سازی اداره شهر پیش برویم؛ چرا که مردم هر شهر اصلی‌ترین سرمایه آن شهر محسوب می‌شوند. اگر مردم احساس کنند مشارکت دارند و دیده و شنیده می‌شوند به‌طور قطع سرمایه اجتماعی شهر شکوفا می‌شود. شهرداری تهران به این نتیجه رسید که باید ذیل موضوع مردمی‌سازی یک گام جدی بردارد و این گام در قالب طرح من شهردارم برداشته شد. با توجه به اینکه در فصل بودجه‌ریزی قرار داریم با رویکرد مردمی‌سازی‌ امور شهری به سمت و سوی بودجه‌ریزی مشارکتی حرکت کردیم.
یکی از موضوعات مهم که مورد توجه شهرداری تهران بوده و هست، پروژه‌های توسعه محله‌ای است. در گذشته تصمیم‌گیری برای اجرای این پروژه‌ها توسط شهرداری انجام می‌شد اما در این دوره به‌نظرمان رسید که به جای تصمیم‌گیری برای مردم، باید تصمیم‌گیری توسط خود مردم انجام شود.
انتخاب عنوان من شهردارم برای این پویش بیانگر آن است که هر شهروند یک شهردار است و از این‌رو می‌توان با این رویکرد مسائل و کمبودهای محلات را احصا و برای حل و رفع آنها راهکار ارائه کرد و بودجه اختصاص داد. برای آغاز طرح، زیرساخت‌های سیستمی ایجاد شد و پروژه‌های مدنظر برای خدمت‌رسانی به مردم در سال آینده  احصا و امکان‌سنجی شدند. این پروژه‌ها را در سامانه قرار دادیم تا مردم خودشان نظر دهند. در مجموع حدود ۳ هزار و‌۷۰۰‌پروژه در ۳۵۲‌محله شهر تهران تعریف شد و حدود ۹‌هزار میلیارد بودجه هم برای این پروژه‌ها پیش‌بینی شده است. البته که اولویت‌بندی آنها برای اجرا به مردم واگذار شد و آنها مشخص کردند کدام پروژه‌ها در محلات اولویت و ضرورت دارند. در فاز دوم، طرح من شهردارم را آغاز کردیم که میزان مشارکت مردم بسیار دلگرم‌کننده بود. در نهایت یک میلیون و ۳۵۲‌هزار‌و‌۱۳۹‌نفر مشارکت داشتند. همچنین تقریبا ۹میلیون‌و‌۲۰۰‌هزار رأی داشتیم که در واقع مردم نسبت به موضوعات مختلف نظر دادند و این سرمایه اجتماعی بسیار ارزشمندی‌ است که باید قدرشناس اعتماد مردم به مجموعه شهرداری تهران باشیم.
حدود 52درصد از افرادی که در این نظرسنجی مشارکت داشتند، تحصیلات دانشگاهی و ۴۸ درصد تحصیلات غیردانشگاهی داشتند. همچنین ۵۵‌درصد آقایان و ۴۵‌درصد بانوان در این طرح مشارکت داشتند. شهرداری در تبلیغات اجرای دومین دوره من شهردارم ابتکاری انجام داد و توسط «سفیران من شهردارم» شهروندان را به‌صورت چهره‌به‌چهره به مشارکت در این طرح دعوت کردند. امسال حدود ۴‌برابر افزایش مشارکت داشتیم،  به این دلیل که از مجموع هزار و‌۴۰۰ پروژه‌ای که مردم در سال گذشته انتخاب کرده بودند، تاکنون ۹۸۰‌پروژه پایان یافته است. شهرداری صداقت خود را به مردم نشان داد و ما به انتخاب‌ها و اولویت‌بندی آنها وفادار هستیم. چنانچه امسال هم با تلاش و اهتمام ویژه همکاران شهرداری تهران ۳‌هزار و‌۷۰۰‌پروژه انتخاب شده در دومین دوره «من شهردارم» در یک بازه زمانی مناسب افتتاح شوند، شهرداری دیگر به‌عنوان یک نهاد صرفا خدماتی شناخته نمی‌شود، بلکه به‌عنوان یک نهاد اجتماعی- فرهنگی می‌تواند با مردم تهران تعامل داشته باشد. امسال همچنین این فرصت داده شد تا افراد از روی موقعیت‌یاب نقشه هر قسمتی از شهر تهران که نسبت به آن دغدغه داشتند را انتخاب کنند و نظر دهند. در واقع یک‌میلیون و ۳۵۲‌هزار و ۱۳۹ نفر در مورد ۲‌میلیون و ۱۱۲‌هزار نقطه در تهران نظر ثبت کرده‌اند. متوسط انتخاب هر شهروند تهرانی که در این طرح مشارکت کرده، ۷ انتخاب بوده است و این نشان می‌دهد که مردم به دقت رأی داده‌ و پروژه‌ها را انتخاب کرده‌اند.