خداحافظی با سیلاب در غرب تهران؛ به‌زودی

محمد سرابی-روزنامه‌نگار

بارندگی‌های پایان آبان‌ماه در پیش است و پس از آن هم با نزدیک شدن به زمستان، احتمال بارندگی بیشتر خواهد شد. باران در نهر‌ها به جریان می‌افتد و اگر مسیر جوی‌ها باز و کانال‌ها آماده انتقال حجم زیاد آب در زمان کوتاه نباشد، خیابان‌ها تبدیل به رودخانه خواهند شد. به جز مناطقی که در آنها پاکسازی و لایروبی دائمی نهر‌ها انجام می‌شود.
 در سال‌های قبل بار‌ها پیش آمده بود که با شروع بارش باران و برف، رفت‌وآمد در خیابان‌های بزرگ ناممکن می‌شد. یک نمونه آن در فروردین سال98 بود که به جز مشکلات رفت‌وآمد در شهر، جریان سیل در ورد‌آورد تا مرز قطع ارتباط جاده‌ای تهران و کرج پیش‌رفت. در همین ‌ماه رئیس شورای شهر وقت هشدار داد که زیرساخت‌های سیل در تهران آماده نیست و درصورت بارندگی شدید ممکن است رواناب‌های مناطق شمالی و مرکزی به مناطق جنوبی شهر روانه شوند و خسارات زیادی ایجاد کنند. بسیاری از پروژه‌های هدایت آب‌های سطحی مانند طرح‌های نیمه‌کاره عمرانی که از دوره‌های قبلی باقی مانده بود در دوره کنونی شورای شهر به نتیجه رسیده است.  
شهر تهران نزدیک 530کیلومتر تونل و کانال‌های زیرزمینی دارد و 160کیلومتر دیگر هم باید به آن افزوده شود. در طول 10سال باید این شبکه بخش تکمیل شود و مجموعه تونل‌ها و کانال‌ها به 700کیلومتر برسد.

حفر تونل برای انتقال آب سطحی
زیرساخت‌های کنترل سیلاب در غرب پایتخت، از توسعه شهر عقب مانده است. غرب پایتخت با وجود رودخانه کن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رودهای حوضه آبریز تهران، طی سال‌های اخیر در اولویت توسعه شبکه کنترل آب‌های سطحی قرار گرفته است. جاده مخصوص کرج، بزرگراه فتح و مسیر وردآورد، شاهد چنین مشکلاتی بود و میدان آزادی هم در شرایط بارندگی دچار آب‌گرفتگی می‌شد. این آب‌گرفتگی حتی به میدان و سازه‌های برج و امکانات زیر آن هم آسیب می‌زد.
معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران در این‌باره به همشهری می‌گوید: «2پروژه تونلی بزرگ به مراحل پایانی خود نزدیک شده است که امیدواریم تا چندماه آینده بتوانیم این دو را تکمیل کنیم و تحویل مدیریت شهری دهیم تا از دغدغه‌های مدیریت سیلاب در غرب تهران کم کنیم. قسمتی از تونل‌ها به‌صورت مکانیزه و با دستگاه تی‌بی‌ام در حال حفاری است و ظرفیت زیادی برای انتقال آب‌های سطحی دارد.»
هادی حق‌بین می‌افزاید: «غرب تهران حوضه آبریز گسترده‌ای دارد و دربعضی بخش‌ها ناقص مانده است؛ زیرا روند گسترش تهران به سمت غرب به شکل متفاوتی پیش رفت و ناهمزمانی مسکونی شدن و ایجاد زیرساخت‌ها باعث شد که پروژ‌‌ه‌ها معطل بماند.» نگهداشت و توسعه شبکه آب‌های سطحی و کانال‌های اصلی موضوعی است که در دستورکار قرار دارد؛ او تأکید می‌کند: «برخی از مسیر‌های انتقال آب در شهر هم نیاز به بازسازی کامل دارند. تعدادی از کانال‌های قدیمی آنقدر فرسوده ‌شده‌اند که ترمیم و نگهداری از آنها توجیه ندارد و باید از ابتدا با معیار‌ها و مصالح جدید و استاندارد ساخته شوند. این پروژه‌ها در مرحله انتخاب پیمانکار و بررسی روش اجرا قرار دارند. یکی از این نمونه‌ها کانال زرین گلاب به طول 2.2کیلومتر است که در 2منطقه شهرداری قرار دارد و این مناطق برای ساخت آن از معاونت فنی عمرانی درخواست کمک کردند.»