عهد قاجار
کتاب «عهد قاجار» با زیر عنوان مذاکره، اعتراض و دولت در ایران قرن سیزدهم، نوشته «ونسا مارتین» را حسن زنگنه به فارسی برگردانده و از سوی نشر ماهی منتشر شده است.
ریشههای مباحث این کتاب در 2 پرسش وابسته به یکدیگر نهفته است، اگرچه اهمیت یکی از آن دیگری بیشتر است. سؤال اصلی این است که چگونه کشوری به وسعت ایران توانست تدبیر لازم را بهکار برد تا استقلال خود را حفظ کند و تسلط بیگانگان را بهمدتی بیش از صد واند سال به حالت تعلیق درآورد. پاسخ تا حدودی در توانایی ایران در حفظ موازنه میان مناجی نهفته است. از نخستین دهههای سده نوزدهم، حکومت ایران بازی با یکی از این دو قدرت را برضددیگری در پیش گرفته بود؛ معذالک چنین رهیافتی در یک خلأ قدرت نمیتوانست کارساز باشد. ایران همچنین توانسته بود در برابر اشغال بیگانه پایداری کند، زیرا روش چانهزنی را برای دور نگهداشتن قدرتهای خارجی بهکار میگرفت.
در این کتاب این نکته مورد بحث قرار میگیرد که حکومت قاجار در اداره اتباع خود بر زور و کاربرد آن متکی نبود، بلکه به همان اندازه و شاید بیشتر به توافق میان خود و ملت اتکا داشت. توافقی که خود ناشی از یک نظام پیچیده موازنه بود که به نوبه خود بر مردم در تمام سطوح اتکا داشت که مذاکره سیاسی میکردند و با دولت و با یکدیگر به چانهزنی میپرداختند.
نشر ماهی این کتاب 304صفحهای را به بهای 78هزار تومان منتشر کرده است.