دعوای بفروش‌ها
نگاهی به سونامی همزمانی اکران فیلم‌های نوروزی و اکران دوم بهار
مسعود میر/ خبر‌نگار
اگر همین امروز تصمیم بگیرید که به سینما بروید در یکی از خاص‌ترین ایام اکران فیلم‌های سینمایی در سال‌های اخیر سینمای ایران انتخاب فیلم را تجربه خواهید کرد. ماجرا از این قرار است که اگر فیلم‌های بخش هنر و تجربه و تک فیلمی را که از نیمه زمستان سال گذشته اکران خود را آغاز کرده و هنوز هم به‌صورت محدود روی پرده است بی‌خیال شویم با فهرست 14تایی فیلم‌هایی روبه‌رو می‌شویم که در سال 97اکران خود را آغاز کرده‌اند. البته بخشی از آنها در اواخر اسفند به پیشواز اکران نوروز رفتند و بخشی دیگر از هفته گذشته به‌اصطلاح با نشان اکران دوم بهار، سردر سینماهای کشور را قرق کردند. انتخاب فیلم از میان 14تا شاید برای عشاق سینما چیزی شبیه به‌رؤیا باشد؛ به‌خصوص اینکه در میان این فیلم‌ها انتخاب‌های مختلفی از درام ، طنز و حتی انیمیشن هم پیش روی مخاطب سینما قرار دارد. این ذو‌ق‌زدگی برای اکران همزمان این تعداد فیلم البته حواشی مخصوص به‌خود را هم در پی داشته است. حواشی‌ای که حالا بیش از پیش گریبان تن رنجور و نحیف صنعت سینمای ایران را گرفته است.
در سینمای ایران به‌طور میانگین سالانه چیزی بیش از 100 فیلم ساخته می‌شود. از این تعداد کم بیش از نیمی از آنها اکران می‌شوند و مابقی هیچ‌گاه پیش چشم تماشاچیان سینما لااقل روی پرده عریض خودنمایی نمی‌کنند. با احتساب تعطیلات تقویمی سالانه، حدود 7 دوره اکران در سال سینمایی کشور ثبت می‌شود و اگر در هر دوره حدود 4تا 7فیلم هم اکران شوند کاملا مشخص است که بسیاری از فیلم‌ها باید قید نمایش عمومی را بزنند. در این قانون نانوشته که با توجه به ظرفیت محدود سالن‌های سینما در کشور اعمال می‌شود مسیر برای اکران فیلم‌هایی که بازده مالی پررنگ‌تری دارند گشوده‌تر به‌نظر می‌رسد. مصداق این ادعا رغبت بالای سینمادارها برای نمایش فیلم‌های کمدی و به‌اصطلاح شانه تخم مرغی است که همواره در سال‌های گذشته سایه‌شان بر سینمای جدی ایران سنگینی می‌کند.
قضیه بفروش‌ها؛ شکل اول- شکل دوم
امسال اما قاعده نمایش فیلم‌های صرفا کمدی و البته پرفروش دستخوش تغییر شده است.
سینماها با چند فیلم کمدی و چند درام جدی رقابت فشرده‌ای را میان مدعیان پرفروش‌ترین فیلم بهار به چشم می‌بینند. رقابتی که هنوز هم ادامه دارد.
در اکران نوروز مصادره با عطاران و تمام شیطنت‌های خاص فیلم هایش از یک سو دلبری می‌کرد و اهالی لاتاری با سبک و سیاق خاص خودشان تماشاگران را برای دیدن فیلمی درباره غیرت و تعصب فرا می‌خواندند. سوی دیگر ماجرا حاتمی‌کیا بود و به وقت شامی که چه دوستش داشته باشیم چه نداشته باشیم آنقدر پربحث بود و سوژه‌اش فراگیر شد که مخاطبان خودش را یافت و به سینماها کشاند.
به این ترکیب اضافه کنید فیلشاه،لونه زنبور، خرگیوش و فراری را که هر کدام لااقل در آغاز ماراتن، خود را مدعی می‌دانستند. ترکیب متفاوت این فیلم‌ها باعث شد که قبل از هر چیز پرفروش‌های جدول در آغاز سال فاصله بسیار کمی با هم داشته باشند.
مصادره، لاتاری و به وقت شام به‌ترتیب حدود 14، 13و 12میلیارد فروش داشته‌اند و دیگر خبری از یک برنده مطلق در اکران نوروز نیست.
سونامی فیلم‌های امیدوار به رکوردزنی
اسامی فیلم‌های دومین سری اکران سال 97که قطعی شد خیلی‌ها حرف از بروز یک سونامی در اکران فیلم‌هایی زدند که هر کدام در شرایط ویژه به تنهایی می‌توانست بدل به یک شگفتی در گیشه شود. از یک سو « آن سوی ابرها» به کارگردانی مجید مجیدی و عوامل اسکاری‌اش بالاخره اکران شد و از سوی دیگر یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های دهه نود رنگ پرده به‌خود گرفت. «عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان در نخستین سانس‌های نمایش خود در نیمه شب چهارشنبه هفته گذشته با سالن‌هایی مملو از تماشاگر کارش را آغاز کرد تا بتوان امیدوار بود که معجون سیاسی اجتماعی درمیشیان با بازی نوید محمدزاده محبوب و باران کوثری همیشه جنجالی در کنار 4سال توقیف، عصبانی نیستم را به فهرست پرفروش‌های سال هدایت کند. این سونامی اکران البته فقط با همین 2 فیلم آرام نگرفت و خوک به کارگردانی مانی حقیقی و البته چهارراه استانبول هم در همین فهرست اکران گنجانده شدند. فیلم‌های حقیقی گاهی در گیشه موفق بوده‌اند و مصطفی کیایی هم ثابت کرده که استاد ساخت فیلم‌هایی است که در گیشه می‌درخشند. حالا بماند که در این روزها جشن دلتنگی، تگزاس و خجالت نکش هم روی پرده رفته‌اند؛ فیلم‌هایی که شاید در گیشه موفق نباشند اما همزمان شدن اکرانشان با چندین رقیب قدر حتما شانس موفقیت‌شان را بسیار کاهش داده است.
ترافیک با قانون 3+7
نمایش فیلم‌های اکران نوروز که در آخرین روزهای اسفند‌ماه آغاز شد براساس قانون اکران 7هفته‌ای باید هفته گذشته در سینماها متوقف می‌شد. این فیلم‌ها اما به‌دلیل استقبال تماشاگران و درخواست سینمادارها همچنان روی پرده هستند. این اتفاق در حالی رخ داده که گروه دوم اکران فیلم‌ها از راه رسیده‌اند و با دریافت سرگرو ه‌های سینمایی نمایش خود را آغاز کرده‌اند. همین تداخل نمایش باعث شده تا از یک سو فریاد مالکان فیلم‌های جدید به هوا برخیزد که چرا به‌رغم آغاز رسمی اکران فیلم‌شان هنوز سینماها را به‌طور کامل در اختیار ندارند و از سوی دیگر مالکان فیلم‌های اکران اول نوروز معترض باشند که چرا فیلمی که در گیشه هنوز مشتری پرو پا قرص دارد باید از ادامه اکران محروم شود. با توجه به همین موضوع حالا بعد از مدت‌ها قانون اکران فیلم‌های پرمخاطب تا سقف 10هفته، نه برای یک فیلم که برای چند فیلم همزمان به اجرا درآمده است. غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش دراین باره به همشهری می‌گوید:«به هر حال ادامه اکران فیلم‌ها تا 10هفته یک موضوع کاملا قانونی است و اعتراض‌هایی که به ادامه اکران فیلم‌ها شنیده می‌شود بیشتر جنبه گلایه دارند نه اعتراض قانونی. به هر حال مثلا مدیر پردیس کورش می‌تواند به ادامه اکران فیلمی مثل به وقت شام ادامه دهد چون مشتری خودش را دارد و کف فروش را پر می‌کند. حالا سازندگان فیلمی مثل خوک به اکران این فیلم به‌صورت شراکتی با فیلم به وقت شام در این پردیس در این روزها اعتراض دارند و البته من این اعتراض را رد نمی‌کنم باید قانون را سرلوحه انجام کار قرار دهیم.»
در همینه زمینه :
