تکمیل کمربند سبز تهران روی دور تند

محمود مولایی - خبر‌نگار

50هزار هکتار جنگل‌کاری با عنوان «طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران» در سال‌های آخر اجرا قرار دارد و با یک هزار و 250هکتار جنگل‌کاری در سال 1400مجموع اجرای این طرح به عدد 45هزار و 250هکتار خواهد رسید. این طرح سال‌هاست که به‌عنوان مصوبه هیأت دولت اجرا می‌شود و طبق این مصوبه، سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران هر سال باید هزار هکتار به جنگل‌کاری حریم تهران اضافه کند. این سازمان اما هر سال معمولا بیشتر از هزار هکتار این طرح را توسعه می‌دهد و امسال اما 250هکتار بیشتر از مصوبه هیأت دولت اجرا خواهد شد. مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران در این رابطه به همشهری گفت: «سال‌هاست که طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران اجرا می‌شود. خوشبختانه امسال یک هزار و 250هکتار از اراضی قابل توسعه در قالب طرح کمربند سبز پیرامون شهر در دستور کار سازمان بوستان‌ها قرار دارد. با توجه به دستور دکتر زاکانی، شهردار محترم تهران درخصوص توسعه طرح کمربند سبز و اتمام این طرح که یکی از طرح‌های مهم در کلانشهرهای کشور و به‌ویژه در پایتخت محسوب‌ می‌شود، این فعالیت را ادامه می‌دهیم.» 
علی‌محمد مختاری ادامه داد: «از جمله شاخص‌ترین و بارزترین معیارها برای توسعه پایدار فضای سبز شهری، علاوه بر حفظ تنوع زیستی، گسترش قابلیت‌های گیاهی از طریق توسعه فضای سبز محسوب می‌شود. فضاهای سبز همزمان با چندین کارکرد می‌تواند ضمن حفظ موقعیت زیستی شهر، فرصت‌هایی را برای تفریح و تفرجگاه شهروندان و ارتقای رضایتمندی آنها فراهم کند.» 

جلوگیری از گسترش تهران
با توجه به ساخت و سازهای بی‌رویه در پایتخت، در دهه‌های گذشته تهران دچار گسترش بی‌رویه شده است. چنانکه حریم تهران به خطر افتاده و با اجرای کامل طرح کمربند سبز، از گسترش بی‌رویه شهر جلوگیری خواهد شد. علاوه بر این، آلودگی هوای تهران معضل جدی در کلانشهر تهران است و راهکارها هنوز به نتیجه مطلوبی نرسیده است. به همین دلیل، پوشش گیاهی در حریم تهران سبب کاهش آلودگی هوا خواهد شد. مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران درباره مزایای کمربند سبز پیرامون شهر گفت: «مزایای ایجاد کمربند سبز این است که از توسعه بی‌رویه شهر و ساخت و سازها جلوگیری می‌کند. یعنی از گسترش بی‌برنامه شهر می‌تواند جلوگیری کند و در عین حال، تولید اکسیژن و دفع کربن می‌کند. همچنین بسترهای مناسبی را برای زیبایی منظر، تنوع زیستی، کاستن از بار آلودگی‌ها، حفاظت از آب و خاک و در نهایت قابلیت‌‌هایی را برای رفاه و آسایش شهروندان ایجاد می‌کند.» او اضافه کرد: «ما در شهر تهران وارونگی دما، ریزگردها و مشکلات آلودگی هوا را داریم و با توسعه کمربند سبز حریم تهران می‌توان بخشی از این مشکلات را رفع کرد. توسعه کمربند سبز پیرامون شهر تهران هم ایجاد محیطی برای تلطیف هوا و هم کاهش آلودگی‌های صوتی برای کلانشهرها و ازجمله شهر تهران را به همراه خواهد داشت.» 

اهمیت دامنه جنوبی البرز
سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران معمولا در بهار و تابستان اراضی جنگل‌کاری را مشخص می‌کند و در پاییز و زمستان به اجرای این طرح می‌پردازد. اجرای طرح کمربند سبز برای سال 1400نیز از اواسط آبان‌ماه شروع شده و اواسط اسفندماه همزمان با روز درخت‌کاری یک هزار و 250هکتار جنگل‌کاری مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت. برای جنگل‌کاری مانند سال‌های گذشته امسال نیز دامنه جنوبی البرز مورد توجه قرار گرفته است. علی‌محمد مختاری درباره دلیل اهمیت دامنه جنوبی البرز تأکید کرد: «برای ما دامنه جنوبی البرز بسیار اهمیت دارد؛ به این دلیل که فرسایش ایجاد نشود و پوشش گیاهی این منطقه حفظ شود. به همین دلیل، بیشتر در دامنه جنوبی البرز کار می‌کنیم.» مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران گفت: «در واقع سعی می‌کنیم در سال‌های آینده اراضی ملی بیشتری را برای ادامه اجرای طرح کمربند سبز بگیریم؛ به‌خصوص زمین‌هایی که مانند دامنه جنوبی البرز حائز اهمیت است تا جنگل‌کاری حریم تهران را توسعه دهیم. در جنوب شهر و به‌خصوص اطراف مرکز آرادکوه نیز امسال درخت‌کاری صورت می‌گیرد و 200هکتار در این منطقه توسعه خواهد یافت.» 
آبیاری کمربندسبز شهر تهران نیز یکی از دغدغه‌های مهم به‌حساب می‌آید و استفاده از سفره‌های زیرزمینی سبب فرونشست می‌شود. برای همین، استفاده از پساب به جای استفاده از آب چاه‌ها در دستور کار قرار گرفته است. مختاری در این رابطه یادآور شد: «مخازن ژئوممبران را در دامنه جنوبی البرز تعبیه کردیم و برای آبیاری درختان از پساب استفاده می‌کنیم. در واقع یکی از طرح‌های مهم ما استفاده از پساب است و قراردادی با شرکت آب و فاضلاب منعقد کردیم تا در افق 1410بتوانیم کل چاه‌ها را از رده خارج کنیم؛ بدین‌ترتیب، از فرونشست در جنوب تهران و دشت ورامین جلوگیری می‌شود و به موازات آن نیز به‌طور صدرصد از پساب برای آبیاری درختان بهره خواهیم برد.» 
مدیرعامل سازمان بوستان‌ها در مورد گونه گیاهی در طرح کمربند سبز پیرامون شهر نیز گفت: «از گونه‌های مقاوم به کم‌آبی، گونه بومی و گونه‌های سازگار و ماندگار با شرایط اقلیمی شهر تهران استفاده می‌کنیم. گونه‌هایی مانند داغداغان، بنه، زالزالک، اقاقیا، بارانک و... که می‌توانند در ارتفاعات کاشته شوند.» او تأکید کرد: «با اجرای طرح کمربندسبز شهر تهران برای امسال، 6هزار هکتار به تکمیل طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران خواهد ماند. این 6هزار هکتار به دستور شهردار تهران قرار است در مدت 2 تا 3سال مورد بهره‌برداری قرار بگیرد.»