تقلای تلآویو علیه تهران
همزمان با پیشرفت مذاکرات بینالمللی و منطقهای ایران، سران رژیم صهیونیستی با سفر به آمریکا و امارات، به دنبال بحرانسازی برای تهران هستند
سیاوش فلاحپور - روزنامهنگار
تحولات سالهای گذشته نشان داده رژیم صهیونیستی هرگونه مذاکرات صلح و یا فرایند کاهش تنش در سطح خاورمیانه را تهدیدی برای امنیت خود میداند. عبدالباری عطوان، تحلیلگر مشهور فلسطینی و سردبیر روزنامه رأیالیوم در اینباره میگوید: «حیات اسرائیل در گرو بحرانهای مزمن و مداخله قدرتهای خارجی در امور منطقه است.» بر این اساس روشن است که تلآویو نسبت به موج تازه گفتوگوهای سیاسی و منطقهای، ازجمله مذاکرات هستهای ایران احساس خطر میکند. شاید نخستین نشانه این واقعیت، سفر شهریورماه نفتالی بنت، نخستوزیر جدید رژیم صهیونیستی به واشنگتن و ملاقات او با جو بایدن بود. به گزارش روزنامه نیویورکتایمز، بنت در این سفر نسبت به پیامدهای مذاکره با ایران و احیای توافق هستهای هشدار داده و گزینههای پیشنهادی دیگری را پیش روی رئیسجمهور آمریکا قرار داده است. اگرچه سفر بنت، به گواه منابع و رسانههای متعدد موفقیتآمیز نبود و درنهایت مذاکرات هستهای با اصرار آمریکا از سر گرفته شد، اما تلاشهای تلآویو برای ایجاد تنش همچنان ادامه دارد.
میهمان ناخوانده امارات
ظهر روز گذشته رسانههای رژیم صهیونیستی خبر دادند نفتالی بنت تا ساعاتی دیگر در سفری از پیش اعلامنشده وارد امارات خواهد شد. دفتر نخستوزیری این رژیم نیز در بیانیهای با تأیید این خبر اعلام کرد: جزئیات این سفر به دلایل امنیتی با تأخیر اعلام شده است. پیگیری توافقهای سیاسی- اقتصادی- امنیتی پس از عادیسازی روابط دوجانبه و همچنین رایزنی بر سر تحولات منطقهای، 2محور اصلی سفر نفتالی بنت و ملاقات او با محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی عنوان شده است. این نخستین سفر عالیترین مقام اجرایی رژیم صهیونیستی به امارات بهحساب میآید. پیش از این بنیامین نتانیاهو تلاش داشت در جریان مبارزات انتخاباتی سال2020، سفری کوتاه به امارات داشته باشد. اما مخالفت اردن با عبور هواپیمای نخستوزیر وقت اسرائیل از حریم هوایی این کشور و همچنین عدمهمراهی دولت بایدن با نتانیاهو، مانع از اجرای آن سفر شد.
اگرچه مقامات طرفین اصرار دارند توافقهای اقتصادی میان اسرائیل و امارات را مهمترین دستاورد این سفر نشان دهند، اما به نوشته روزنامه هاآرتص، ایران اصلیترین پرونده مورد رایزنی بنت و بن زاید است. این روزنامه مینویسد: تلآویو نسبت به سفر اخیر شیخ طحنون بنزاید، مشاور امنیتی و برادر ولیعهد ابوظبی به تهران احساس نگرانی میکند. براساس دیدگاه این رژیم، نباید تا پیش از اعمال محدودیتهای جدید بر برنامه هستهای ایران هیچگونه تعامل بینالمللی یا منطقهای با تهران برقرار شود.
شبکه13 تلویزیون اسرائیل نیز با اشاره به این موضوع گزارش داد: نشانههای موجود حاکی از آن است که امارات همزمان با مذاکرات وین، آمادگی خود را برای ایجاد گشایشهای جدید در مبادلات مالی با ایران اعلام کرده است. در مقابل، هیأت اسرائیلی به ریاست نفتالی بنت در جریان سفر خود به ابوظبی تلاش میکند رهبران امارات را برای توقف هرگونه تعامل با ایران تا پیش از روشنشدن نتایج کامل مذاکرات هستهای قانع کند.
تمام اینها در حالی است که انور قرقاش، مشاور سابق دولت امارات در امور سیاست خارجی و یکی از پرنفوذترین دیپلماتهای این کشور روز جمعه در مصاحبهای معنادار با نشریه انگلیسی نشنال گفت: اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران را گزینهای مفید نمیدانیم و امیدواریم مذاکرات وین نتایجی موفقیتآمیز داشته باشد. قرقاش همچنین با تأکید بر راهحل دیپلماتیک برای حل پرونده هستهای گفته است مذاکرات وین با اجرای مذاکرات منطقهای میان کشورهای خاورمیانه تکمیل خواهد شد. روزنامه العربی الجدید با اشاره به این اظهارات مینویسد: روشن است که ابوظبی چرخشی اساسی در سیاستهای خود نسبت به ایران اعمال کرده است؛ امری که بهطور جدی رژیمصهیونیستی را نگران میکند.
خط و نشان از واشنگتن برای وین
سفر ناگهانی بنت به امارات، تنها تحرک قابل توجه اسرائیلیها برای تأثیرگذاری منفی بر روند مذاکرات بینالمللی و منطقهای ایران نبوده است. پیش از این بنی گانتز، وزیر دفاع رژیم صهیونیستی نیز در جریان سفر به واشنگتن، از تشدید فشار بر ایران و حتی استفاده گزینه نظامی سخن گفته بود. او در ملاقات با لوید آستین، همتای آمریکایی خود تأکید کرد: اگر ایران در مذاکرات وین حاضر به عقبنشینیهای ضروری نشود، ما آمادهایم همراه با متحدان خود از گزینه نظامی علیه برنامه هستهای این کشور استفاده کنیم.
البته جوسازیها و تنشآفرینیهای اسرائیل درخصوص مذاکرات وین محدود به اینها نمانده است. روزنامه هاآرتص یک روز پس از بازگشت گانتز به تلآویو در گزارشی مدعی شد وزیر دفاع رژیم صهیونیستی نهتنها در رایزنیهای واشنگتن، پیشنهادهای نظامی برای مقابله با ایران مطرح کرده، بلکه حتی جدول زمانی حمله به تاسیسات هستهای این کشور را نیز آماده کرده است. گانتز روز گذشته بدون تأیید یا تکذیب محتوای این گزارش گفت: از نیروهای نظامی اسرائیل خواستهام برای مقابله با تهدیدهای ایران در حالت آمادهباش قرار بگیرند.
روزنامه الاخبار در اینباره مینویسد: تشدید تهدیدها و رفتارهای تهاجمی اسرائیل نشان از پیشرفت مذاکرات وین و احتمال دستیابی طرفین به توافقهای اولیه دارد. از سوی دیگر نباید فراموش کرد دولت بنت بهدلیل فشارهای داخلی از سوی حامیان نتانیاهو تلاش میکند با اتخاذ مواضع تند در قبال پرونده ایران، خود را حامی منافع راست افراطی اسرائیل به نمایش بگذارد.
اما آیا واقعا دست اسرائیل برای اقدام نظامی علیه ایران باز است؟ روزنامه العربی الجدید در اینباره مینویسد: تلآویو بهخوبی میداند کلید حمله نظامی علیه ایران در دستان این رژیم نیست و بدون پشتیبانی آمریکا، هیچگونه اقدام نظامی گستردهای علیه تهران صورت نخواهد گرفت. این در حالی است که دولت بایدن نیز با عقبنشینی از استراتژی «فشار حداکثری» ترامپ اعلام کرده اولویت آنها در پرونده هستهای ایران، مذاکره و راهحل دیپلماتیک است. بر این اساس میتوان گفت تمام جوسازیهای اخیر مقامات و رسانههای رژیم صهیونیستی، تنها بخشی از یک عملیات روانی به امید امتیازگیری بیشتر در مذاکرات وین و البته مهار کمپین راست افراطی اسرائیل به رهبری بنیامین نتانیاهو است.
تحـرکات نظـامی رژیم صهیونیستی
درحالیکه تمام بازیگران خاورمیانه پس از سالها تنش و بحرانهای نظامی، اکنون بهدنبال همراهی با روند توافقهای منطقهای و شراکتهای اقتصادی هستند، رژیم صهیونیستی همچنان مشغول تهدید و ارعاب کشورهای عربی است. در این میان غزه و جنوب سوریه مطابق معمول در صدر لیست تهدیدهای نظامی اسرائیل قرار دارند. سخنگوی ستاد کل نیروهای نظامی رژیم صهیونیستی روز گذشته با برگزاری نشستی خبری از احتمال درگیری نظامی با گروههای مقاومت در نوار غزه خبر داد. او گفت: جنگ با غزه، دیر یا زود آغاز خواهد شد. بهگفته زمیر، این جنگ برخلاف گذشته محدود به عملیاتهای هوایی نبوده و نقش نیروی زمینی ارتش اسرائیل در آن برجسته است. از سوی دیگر رژیم صهیونیستی طی یکماه گذشته دستکم 3بار، اهدافی در نقاط مختلف سوریه، ازجمله حمص، لاذقیه و جنوب دمشق را مورد حمله موشکی قرار داده است. شبکه الجزیره افزایش تنشهای نظامی از سوی اسرائیل علیه غزه و سوریه را با برگزاری مذاکرات هستهای وین و همچنین گشایشهای عربی در روابط با دولت سوریه مرتبط دانسته است.