کرونا دوباره اقتصاد جهانی را پایین کشید

گونه جدید ویروس کرونا که دنیا را نگران کرده‌، زودتر از هر چیزی، سراغ بازارهای جهانی رفته  اقتصاد جهانی را که تازه در حال بهبودی از دو سال مشقت همه‌گیری کرونا بود، وارد بحران کرده است. به گزارش بی‌بی‌سی، موج نگرانی‌ها از کشف این گونه ویروس کرونا و گزارش‌ها درباره شناسایی آن در چند گوشه دنیا باعث شد تا بازارهای بزرگ در آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان به هم بریزد و قیمت نفت هم کاهش پیدا کند. در میان کسب‌وکارها، سهام بنگاه‌های مسافرتی و هتلدارها بیشترین ضربه را خورده و ارزش سهام برخی از بزرگ‌ترین آنها بین 10 تا 15 درصد سقوط کرده است.
نگرانی‌ها درباره این گونه جدید، باعث شده تا کشورهای زیادی، پرواز به آفریقای جنوبی، کشوری که ویروس در آن شناسایی شده‌ را منع  کنند. سازمان بهداشت جهانی دیروز این گونه جدید را «اومیکرون» نامیده و گفته که این ویروس بسیار نگران‌کننده است. این ویروس نخستین بار در 24نوامبر (4روز پیش) از سوی آفریقای جنوبی به سازمان بهداشت جهانی گزارش شد و تاکنون در آلمان، بلژیک، هنگ‌کنگ و اسرائیل شناسایی شده است. انگلیس، آمریکا، برزیل، استرالیا و اتحادیه اروپا پرواز از مبدا آفریقای جنوبی و کشورهای همسایه و نزدیک آن را یا ممنوع  و یا محدودیت‌هایی علیه آنها برقرار کرده‌اند. سازمان بهداشت جهانی در بیانیه‌ای درباره این گونه جدید گفته است: «این ویروس تعداد بسیار زیادی جهش دارد که برخی از آنها نگران‌کننده هستند.»
این سازمان گفته است؛ دانشمندان به چند هفته وقت نیاز دارند تا اثرات این گونه جدید را بررسی و تعیین کنند که چقدر مسری است.
اما برخلاف دانشمندان، بازارهای جهانی نمی‌توانند در گوشه‌ای منتظر بنشینند؛‌ آنها از همین حالا واکنش‌های شدیدی به انتشار این گونه جدید از خود نشان داده‌اند. جفری هالی، تحلیلگر بازار در گزارشی درباره افت بازارها در روز جمعه نوشته است: «سرمایه‌گذاران اول شلیک می‌کنند و بعد
سؤالات شان را می‌پرسند.»  شاخص FTSE در لندن بزرگ‌ترین کاهش در یک سال اخیر را تجربه کرده و در میان بزرگ‌ترین نام‌ها در لیست 100شرکت این شاخص،  بانک‌های پیشرو مثل لویدز و اچ‌اس‌بی‌سی و بارکلیز بیشترین افت را تجربه کرده و ارزش سهامی آنها، 7درصد افت کرده است. در همین لیست، یک شرکت فروش آنلاین 4.5درصد رشد را تجربه کرد. دلیل آن هم این است که درصورت برقراری مجدد محدودیت‌های شدید، دوباره خرید و فروش آنلاین رواج خواهد گرفت.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، شاخص 500 S&P  در آمریکا هم 2.3درصد افت کرده و وال‌استریت بدترین روز خود از زمستان سال پیش را تجربه کرده است. نیل ویلسون، تحلیلگر بازار به بی‌بی‌سی گفته است‌ نگرانی بزرگ سرمایه‌گذاران این است که گونه جدید، به قرنطینه‌های جدید، محدودیت تردد و رشد اقتصادی کمتر منجر شود.
در آلمان و فرانسه هم بازارها افت بیش از 3درصدی را تجربه کردند. اوروسولا فون درلین، رئیس کمیسیون اروپا گفته است که این اتحادیه برای مقابله با سفر از کشورهایی که در آنها گونه‌های جدید مشاهده شده، باید «ترمز اضطراری» را بکشد. آن‌سوتر از اروپا و آمریکا، بازارها در آسیا هم شاهد افت بوده‌اند؛ در ژاپن و هنگ‌کنگ و همینطور در هند و کره‌جنوبی نیز شاخص‌ها سقوط کرده‌اند. قیمت نفت هم به‌خاطر هراس از گونه جدید ویروس سقوط کرده است. در مورد نفت، نگرانی این است که تقاضا محدود شود. افت 13درصدی قیمت نفت ‌ بزرگ‌ترین کاهش روزانه از زمان شروع همه‌گیری به شمار می‌رود. سقوط قیمت نفت، ارزش سهام شرکت‌های بخش انرژی مانند اگزون و شورون را هم به‌ترتیب 3.5و 2.3درصد کاهش داده است. راس مولد، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ا.جی.بل در لندن به بی‌بی‌سی گفته است: «وقتی قیمت نفت سقوط می‌کند یعنی بازار در حال نشان دادن نگرانی خود از کاهش فعالیت‌های اقتصادی است.»  قیمت نفت، در هر دو سوی اقیانوس اطلس کاهش پیدا کرده است و انتظار می‌رود درصورت تداوم‌، بازار به‌خاطر گونه جدید، باز هم سقوط کند. مولد گفته است: «شرایط پیش آمده احتمالا بانک‌های مرکزی را کمی محتاط تر خواهد کرد و آنها در افزایش نرخ بهره در کوتاه ‌مدت کمی با احتیاط عمل خواهند کرد؛ اما همه‌‌چیز به این بستگی دارد که آیا گونه جدید کووید- 19 باعث اغتشاش چشمگیری خواهد شد و یا ‌ در سریع‌ترین زمان ممکن مهار می‌شود.» شرایط فعلی، بیشتر از همه نهادهای تصمیم‌گیر، بانک‌های مرکزی را به‌خود مشغول خواهد کرد. بانک مرکزی آمریکا و همینطور اروپا، در پی بهبود نسبی اقتصاد در شرایط بعد از کرونا، در حال تغییر سیاست‌های کلی خود بودند اما حالا با توجه به شوکی که گونه جدید به بازار داده، باید از برنامه‌های خود عقب‌نشینی کنند. امانوئل کاو، یکی از رؤسای مرکز استراتژی اروپایی در بارکلیز به سی‌ان‌بی‌سی گفته که با توجه به شرایط بازار، عقب‌نشینی منطقی به نظر می رسد. او گفته است تنها وقتی می‌توان به تغییرات بزرگ فکر کرد که مشخص شود تأثیر واکسن‌های فعلی در برابر گونه‌های جدید چقدر خواهد بود.
کشف یک گونه خطرناک جدید از ویروس کرونا اتفاق تازه‌ای نیست و همین حالا گونه دلتا، اروپا دچار بحران کرده است. اما در مورد اومیکرون مسئله این است که بازارهای جهانی، به‌گفته داگلاس پورتر، ‌اقتصاددان ارشد در کاپیتال مارکت، کرونا را مسئله‌ای مربوط به گذشته می‌دانستند و فکر می‌کردند از آن عبور کرده‌اند. او گفته است: «ویروس همچنان به دنده‌های اقتصاد جهانی در سال 2022شن می‌پاشد و بهبود جهانی اقتصادی را محدود نگه داشته و همچنان به زنجیره تامین جهانی ضربه وارد می‌کند.»‌

زیادی نگرانیم؟
یک دانشمند مشاور دولت انگلیس گفته است که گونه جدید ویروس کرونا «فاجعه» نیست که برخی به‌صورت چشمگیری شرایط را بزرگ‌نمایی می‌کنند.
به گزارش بی‌بی‌سی‌، با وجود هشدار سازمان بهداشت جهانی و دانشمندان متعدد، پروفسور کالسو سمپل، میکروب‌شناسی که به دولت انگلیس مشاوره علمی می‌دهد، معتقد است که واکسن‌های فعلی احتمالا می‌توانند از مردم در برابر بیماری‌های بسیار جدی محافظت کنند. او گفته است که سختگیری در مسافرت اقدام درستی است و باعث می‌شود که افراد بیشتری واکسن بزنند. او ضمن رد بزرگ‌نمایی این‌گونه جدید، درباره اثر واکسن‌ها روی آن گفته است: «ایمنی به‌دست آمده از واکسن‌ها احتمالا همچنان از شما در مقابل بیماری‌های جدی محافظت خواهد کرد.(درصورت ابتلا)‌احتمالا دچار سردرد و زکام و سرماخوردگی سختی خواهید شد اما احتمال اینکه به بیمارستان و یا آی‌سی‌یو بروید، یا اینکه فوت کنید، به‌خاطر واکسن‌ها به‌شدت پایین آمده و آنها در آینده هم اثرگذار خواهند بود.» با وجود خوش‌بینی او، دانشمندان دیگر درباره میزان سرایت این ویروس هشدار داده‌اند و برخی از‌ آنها، اومیکرون را به‌خاطر جهش‌های بسیار زیادش «وحشتناک» خوانده‌اند.