انگشت اتهام اصناف و صنایع لبنی به‌سوی یکدیگر

فرخنده رفائی- خبرنگار

افزایش مکرر قیمت اقلام لبنی در یک‌سال اخیر و کاهش شدید سرانه مصرف لبنیات سرانجام دولت را بر آن داشت تا با اجرای طرحی، دسترسی اقشار ضعیف را به لبنیات تسهیل کند. با اعلام وزارت جهاد کشاورزی براساس توافق با تولیدکنندگان، مقرر شد 3 قلم کالای پرمصرف شامل شیر کیسه‌ای، پنیر یو‌اف و ماست دبه‌ای 2.5کیلویی از 17مهرماه با تخفیف 10درصدی در قیمت تولید روانه بازار شود. بعد از 2 هفته سرانجام سر وکله این اقلام در بعضی فروشگاه‌های زنجیره‌ای پیدا شده، اما روند اجرای این طرح با مشکلاتی همراه شده است. توزیع نشدن این اقلام در بسیاری از سوپرمارکت‌ها و افزایش همزمان قیمت برخی دیگر از اقلام لبنی، ازجمله مشکلات اجرای این طرح است. به‌گفته مالکان سوپرمارکت‌ها، قیمت شیرکاکائوی یکی از برندها از نیمه مهرماه از 6هزار تومان به 7هزار تومان و قیمت شیر پرچرب میهن از همان زمان از 12به 12.800تومان افزایش یافته است.

صنایع لبنی: تخلفی در کار نیست
سخنگوی اتحادیه صنایع لبنی در گفت‌وگو با همشهری ضمن رد هرگونه تخلف در زمینه تولید اقلام تخفیفی درباره فرایند قیمت‌گذاری اقلام لبنی گفت: 3نوع کالا شامل شیر پاستوریزه ساده، ماست ساده و پنیر یو‌اف در اوزان و درصدهای مختلف چربی، 10قلم کالایی را تشکیل می‌دهند که مشمول قیمت‌گذاری دولتی هستند و در میان این کالاها 3قلم شامل شیر نایلونی، ماست دبه‌ای 2.5کیلویی و پنیر یو‌اف، با توافق انجام شده میان وزارت جهاد کشاورزی و شرکت‌های تولیدی از 17مهرماه شامل تخفیف 10درصدی شده‌اند. محمدرضا بنی‌طبا ادامه داد: مابقی محصولات مثل شیر‌های استریل، ماست‌های طعم‌‌دار، پنیر خامه‌ای، بستنی و... مشمول قیمت‌گذاری دولتی نیستند، اما نرخ‌گذاری این کالا هم یله و رها نیست و مطابق آیین‌نامه قیمت گذاری محصولات ساخت داخل انجام می‌شود که براساس آن قیمت تمام‌شده کالا به‌علاوه 11تا 17درصد (به‌طور میانگین 14درصد) سود مبنای قیمت گذاری است. او با اشاره به‌ اینکه همه محصولات غیرحمایتی به‌دلیل رقابتی بودن بازار با سود زیر 10درصد تولید می‌شوند، اضافه کرد: افزایش قیمت شیرکاکائو و محصولات مشابه تنها به‌دلیل هزینه تمام‌شده بوده و تخلفی در این زمینه صورت نگرفته است. او درباره تغییر قیمت شیر پرچرب میهن از 12هزار تومان به 12.800نیز گفت: قیمت مصوب این نوع شیر 12.800تومان است و در این زمینه تخلف نشده است. بنی‌طبا با بیان اینکه به‌دلیل رقابتی بودن بازار، مجالی برای سوءاستفاده تولیدکننده نیست، افزود: همان زمان که قیمت شیر خام   6.400 اعلام شد، شرکت کاله همه محصولات خود، غیر از ماست همزده را بر مبنای شیر 4.500تومانی قیمت‌گذاری می‌کرد و سایر شرکت‌ها هم به همین دلیل افزایش قیمت خارج از عرفی ندارند چون بازار را از دست می‌دهند.

چرا فقط فروشگاه‌های زنجیره‌ای؟
طرح تخفیف 10درصدی برای اقلام لبنی پرمصرف در زمان اعلام و ابلاغ، سروصدای زیادی در رسانه‌ها برپا کرد و همزمان با تاریخ اعلام شده برای آن یعنی 17مهرماه، همه منتظر اجرای آن بودند، اما مشاهدات میدانی خبرنگاران همشهری حاکی است 3هفته پس از زمان اعلام شده، هنوز در سوپرمارکت‌ها خبری از اقلام تخفیفی نیست و رد این اقلام را تنها در فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌توان یافت. بیشتر فروشندگان سوپرمارکت‌ها و خریداران در گفت‌وگو با همشهری حتی از نوع کالاهای تخفیف خورده هم ابراز بی‌اطلاعی کرده‌اند؛ درحالی‌که یکی‌ از اقلام مشمول تخفیف یعنی شیر نایلونی تنها یک روز زمان مصرف دارد و برای بیشتر مصرف‌کنندگان مراجعه هر روزه به فروشگاه زنجیره‌ای برای خرید یک کیسه شیر امکان‌پذیر نیست. شرکت صنایع لبنی در هفته‌های اخیر توزیع اقلام تخفیفی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و کم‌رنگ بودن حضور آنها در سوپرمارکت‌ها را ناشی از همکاری نکردن خرده‌فروشی‌ها به‌دلیل کاهش سود دریافتی اعلام کرد.
سخنگوی انجمن صنایع لبنی گفت: این اقلام در تمام کارخانه‌ها در حال تولید است اما مشکل این است که فروشگاه‌های زنجیره‌ای از این طرح استقبال کرده‌اند، اما خرده‌فروشی‌ها و اصناف همکاری نکرده‌اند. او در توضیح دلیل این موضوع گفت: خرده‌فروشی‌ها اعلام می‌کنند که کم شدن 5درصد از سود ما به‌دلیل تخفیف 10درصدی در قیمت، برای ما به‌صرفه نیست. کارخانه‌ها و توزیع‌کننده‌ها اقلام تخفیفی را همراه دیگر کالاها به در مغازه‌ها ارسال می‌کنند، اما سوپرمارکت‌ها این اقلام را نمی‌پذیرند و عنوان می‌کنند که نمی‌توانیم به‌طور مثال پنیر را از کارخانه 19هزار تومان بخریم و به مشتری 20هزار تومان بفروشیم.
این در حالی است که رئیس اتحادیه سوپرمارکت‌های تهران در گفت‌وگو با همشهری به‌شدت این گفته را تکذیب کرد. سعید درخشانی گفت: لبنیاتی که برای سوپرمارکت‌ها ارسال می‌شود با قیمتی که روی آن حک شده به فروش می‌رسد و اگر تخفیفی روی قیمت آن اعمال شده باشد، ما هم کالا را با همان تخفیف عرضه می‌کنیم. او اضافه کرد: مدارک و فاکتورهای ما نشان می‌دهد قیمت شیر نایلونی که مشمول تخفیف است درحال حاضر با همان قیمتی به سوپرمارکت‌ها می‌رسد که در شهریورماه عرضه می‌شد و تخفیفی در آن اعمال نشده است. درخشانی افزود: تخفیف باید از سوی تولیدکننده لحاظ شود و ما فقط فروشنده‌ایم، از سود ما در هر صورت کم نمی‌شود؛ پس این نمی‌تواند بهانه‌ای برای نپذیرفتن محصول باشد.

فاکتور دست‌نویس برای اقلام تخفیفی
در روزهای گذشته برخی از سوپرمارکت‌ها به همشهری اعلام کرده‌اند شرکت‌های تولیدی اقلام مشمول تخفیف ازجمله پنیر را از فاکتور اصلی اقلام سفارشی حذف می‌کنند و برای آن توسط راننده فاکتور دستی صادر می‌کنند تا مدرکی برای تغییر نکردن قیمت کالا موجود نباشد. سخنگوی صنایع لبنی با رد این تخلف، چنین اظهاراتی را غیرواقعی و توجیهی برای عرضه نکردن کالا اعلام کرد و گفت: نامه نماینده رسمی اصناف مبنی بر اینکه سوپرمارکت‌ها این طرح را اجرا نمی‌کنند، موجود است و در مذاکرات نیز نمایندگان صنفی کشور و تهران اعلام کردند که چرا باید از جیب اصناف تخفیف داده شود. بنابراین هرگونه اظهاراتی غیر از این، مورد پذیرش نیست و ناهماهنگی اصناف با این طرح مسئله‌ای نیست که رفع آن بر عهده صنایع لبنی باشد.