رشد پرقدرت بورس با موتور پتروپالایشی‌ها

به‌دنبال انتشار خبر‌هایی در مورد اعمال تخفیف برای خوراک شرکت‌های تولید‌کننده محصولات پتروشیمی و پالایشگاه‌ها روز گذشته سهام این شرکت‌ها در بورس رشد کرد و شاخص بورس تهران نیز تحت ‌تأثیر رشد سهام این شرکت‌های بزرگ با صعودی پرقدرت مواجه شد.
به گزارش همشهری، بعد از چند هفته نزول، دیروز شاخص کل بورس تهران با رشدی پرقدرت مواجه شد و 2.5درصد بالا رفت. با این میزان رشد شاخص بورس از منطقه خطر دور شد و امیدواری‌ها برای رشد شاخص بورس بیشتر شد. بسیاری از تحلیلگران تکنیکی بر این باور بودند که در صورت نزول شاخص به زیر محدوده یک میلیون و 400هزار واحد سرعت نزول شاخص بیشتر می‌شد، اما با رشد روز گذشته احتمال چنین نزولی کمرنگ‌تر شد. بخش عمده رشد روز گذشته بورس ناشی از رشد سهام شرکت‌های تولید‌کننده محصولات پتروشیمی و پالایشگاه‌ها یا اصطلاحا پترو پالایشی‌ها بود. برخی خبر‌ها نشان می‌دهد وزارت نفت درصدد است برای خوراک این شرکت‌ها تخفیف‌هایی درنظر بگیرد که این موضوع به رشد درآمد این شرکت‌ها منجر می‌شود. در عین حال گزارش‌های 6ماهه شرکت‌های بورس که آرام آرام در حال انتشار است، نشان می‌دهد درآمد شرکت‌های فعالان در بازار سهام در حال افزایش است، این موضوع می‌تواند اثرات مثبتی بر شاخص بورس داشته باشد.

آخرین تغییرات در پتروپالایشی‌ها 
طبق ابلاغیه ششم مهرماه، وزیر نفت که به معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت و پالایشگاه‌ها نیز ابلاغ شده است، مبنای قیمت‌گذاری خوراک دریافتی پالایشگاه‌ها و فرآورده‌های نفتی تحویلی از پالایشگاه‌ها به دولت مشخص شده است. پس از شیوع ویروس کرونا و کاهش مصرف فرآورده‌های نفتی که به کاهش شدید تولید برخی پالایشگاه‌ها منجر شد، شرکت‌های پالایشی از وزارت نفت خواستار اعمال تخفیف‌های بیشتر در قیمت خوراک شدند. هنوز از جزئیات دقیق ابلاغیه وزارت نفت اطلاعی در دست نیست، اما برخی خبرهای غیررسمی نشان می‌دهد قرار است قیمت نفت سبک با 5دلار و نفت سنگین با 6دلار تخفیف به پالایشگاه‌ها تحویل داده شود؛ برای میعانات گازی نیز 2دلار تخفیف درنظر گرفته شده است. مبنای فرمول قیمت‌گذاری نیز 95درصد میانگین نفت 3منطقه نفتی عمان، دوبی و نفت برنت است.
هم‌اکنون ظرفیت تولید پالایشگاه بندرعباس ۳۵۰ هزار بشکه در روز است، ارائه هر یک دلار تخفیف به‌معنای آن است که هزینه‌های این شرکت 2هزار و 500میلیارد تومان کاهش خواهد یافت. برای پالایشگاه اصفهان نیز هر یک دلار تخفیف معادل ۲.۶ هزار میلیارد تومان تخفیف در سال است. شرکت پالایش نفت تهران نیز روزانه ۲۵۰ هزار بشکه نفت مصرف می‌کند؛ اگر این شرکت از تخفیف یک‌ دلاری مندرج در دستورالعمل جدید وزارت نفت برخوردار شود، سالانه ٩١ میلیون دلار معادل 1.7هزار میلیارد تومان (با احتساب دلار نیمایی) از محل خوراک خود، منتفع خواهد شد و اگر این تخفیف 3 دلار باشد، تخفیف خوراک این واحد پالایشی از ۵ هزار میلیارد تومان فراتر خواهد رفت.
همزمان با این تحول، قیمت نفت نیز در بازار‌های جهانی در حال افزایش است که این موضوع نیز در کنار تغییرات نرخ خوراک و فرآورده‌های نفتی می‌تواند درآمد پالایشگاه‌های فعال در بورس را با تغییر جدی مواجه کند. با این حال تحلیلگران معتقدند با توجه به پیچیدگی‌هایی که در محاسبه حاشیه سود پالایشگاه‌ها وجود دارد هنوز نمی‌توان به‌طور دقیق آثار این تحولات را محاسبه کرد، اما می‌توان انتظار داشت که درآمد پالایشگاه‌ها با رشد مواجه شود.
ولید هلالات تحلیلگر بازار سرمایه در این‌ باره می‌گوید: به ‌نظر می‌رسد نرخ مواد اولیه نسبت به محاسبات قبلی 3.3دلار در هر بشکه بهتر شده است، اما با توجه به پیچیدگی‌های محاسباتی، پس از ابلاغ رسمی و کامل فرمول‌ها می‌توان دقیق‌تر اظهارنظر کرد. رئیس اداره نظارت بر ناشران گروه شیمیایی و غذایی سازمان بورس نیز دیروز با بیان اینکه نخستین گام برای ابلاغ نرخ نفت خام و قیمت فرآورده‌های نفتی با اطلاعیه اخیر وزارت نفت برداشته شده است، گفت: هنوز دستورالعمل قیمت‌گذاری افشا نشده است. البته پیگیری‌های مقتضی در حال انجام است تا درصورت امکان، دستورالعمل قیمت‌گذاری خوراک دریافتی و فرآورده‌های نفتی نیز در شرکت‌های پالایشی افشا شود. ولی‌الله جعفری ادامه داد: پس از ابلاغ این دستورالعمل و اعلام نرخ نفت خام و فرآورده‌های نفتی از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به شرکت‌های پالایشی، می‌توانیم منتظر ارائه صورت‌های مالی و آثار آن بر سود و زیان شرکت‌های پالایشی باشیم.
همگام با ارائه تخفیف برای خوراک پالایشگاه‌ها برخی خبر‌های غیررسمی نشان می‌دهد: برنامه ارائه تخفیف به شرکت‌های پتروشیمی به نتیجه رسیده است. پیش از این جزئیات طرح خوراک پتروشیمی‌ها به هیأت دولت ارسال شده بود، اما هنوز درباره جزئیات ارائه تخفیف به شرکت‌های پتروشیمی اطلاعات کاملی در دست نیست. این طرح برای ایجاد مشوق‌ها برای جذاب شدن بعضی طرح‌های مهم پتروشیمی است و عمده این طرح‌ها مربوط به تبدیل گاز طبیعی به متانول و پروپیلن است. بخش عمده این تخفیف‌ها هم مربوط به گاز است.