نوشدارو پس از مرگ 4 حافظ جنگل

سیدمحمد فخار- خبرنگار منابع طبیعی

آخرین مصدوم آتش‌سوزی تنگه هایقر فارس هم دیروز جان خود را از دست داد تا شمار داوطلبانی که امسال در عملیات مهار آتش جنگلی جان خود را از دست دادند به 4 نفر برسد. همزمان با این خبر اما، نخستین محموله تجهیز داوطلبان مقابله با آتش به 5استان زاگرسی ارسال شد.
اصلی‌ترین مقابله‌گران با آتش در جنگل‌های ایران، داوطلبانی هستند که با کمترین آموزش و امکانات به جنگ آتش می‌روند و جانشان را سپر حفاظت از منابع طبیعی کشور می‌کنند.
اگرچه تشکل‌های رسمی فعال در زاگرس نظیر نهضت سبز زاگرس یا چپا اعلام کرده‌اند که داوطلبان بدون آموزش اقدام به اطفای حریق در جنگل‌ها نکنند اما وقتی حریق در چند قدمی مراتع، زمین‌های کشاورزی و منازل روستاییان رخ می‌دهد، دیگر جایی برای تامل باقی نمی‌ماند. در چنین شرایطی، در اختیار داشتن تجهیزات اطفاء حریق می‌تواند حافظ جان داوطلبان باشد.
سازمان جنگل‌ها به‌عنوان اصلی‌ترین نهاد دولتی حفاظت از جنگل‌ها و مراتع در برنامه امسال خود بر این نکته تمرکز کرده است. دیروز پس از گذشت 5‌ماه از دست و پنجه نرم کردن جنگل‌های زاگرسی با آتش و جان‌باختن 4نفر در عملیات اطفای حریق برنامه تجهیز نیروها و تشکل‌های مردمی با ارسال محموله اول به 5استان زاگرسی آغاز شد.
 ارسال 55هزار قلم تجهیزات اطفای حریق برای تشکل‌های مردمی
مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور دیروز از ارسال نخستین محموله تجهیزات اطفای حریق برای نیروها و تشکل‌های مردمی به 5استان خبر داد که شامل 1030عدد کفش، لباس، دستکش و دمنده می‌شود. همچنین قرار است تا پایان سال ۵۵هزار قلم تجهیزات نیز به تشکل‌های محلی ارسال شود.
امیرمسعود جلالی در مراسم ارسال نخستین محموله تجهیزات اطفای حریق برای نیروهای مردمی که در سازمان‌ جنگل‌ها برگزار شد به همشهری گفت: این محموله پس از تامین بودجه برای نیروهای مردمی که در عرصه‌های منابع طبیعی در امر اطفای حریق تلاش می‌کنند به استان‌های فارس، خورستان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و کردستان به‌عنوان استان‌هایی که حریق بیشتری دارند فرستاده می‌شود.
او تأخیر ایجاد شده در این برنامه را تأخیر در تخصیص اعتبارات امسال در این برنامه دانست. به‌گفته جلالی، سازمان جنگل‌ها از سال۹۹ پیگیر تجهیز ادارات کل منابع طبیعی، همکاران و نیروهای مردمی بوده است که در زمینه اطفای حریق به ادارات منابع طبیعی کمک می‌کنند. سال گذشته تجهیزات زیادی نیز توزیع و بخشی دیگر از تجهیزات نیز دو‌ماه پیش توزیع شد.
مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها با قدردانی از زحمات نیروها و تشکل‌های مردمی در حوزه منابع طبیعی، گفت: سال گذشته با پیگیری‌های زیاد سازمان جنگل‌ها، آیین‌نامه ماده۲۰ قانون مدیریت بحران کشور در هیأت دولت تصویب شد و اکنون شرایط برای جبران زحمات، غرامت و خسارات جانی افرادی که در حوزه منابع طبیعی تلاش می‌کنند، فراهم شده است.
جلالی با اشاره به رخداد تغییرات اقلیمی گفت: این تغییرات شرایط را به‌گونه‌ای سخت و بغرنج کرده است که حریق‌های زیادی در کل دنیا اتفاق می‌افتد که متأسفانه کشور ما نیز مشمول این تغییرات است. با این حال با همکاری‌های بسیار خوبی که بین نیروهای منابع طبیعی و نیروهای مردمی و آماده‌باشی که در کل کشور انجام و تمهیداتی که اندیشیده شده است، حریق‌های کشور عمدتا در چند ساعت اول مهار می‌شود و این شرایط مدیون زحمات نیروهای مردمی، لشکری، کشوری و منابع طبیعی است که با یکدیگر در این زمینه همکاری می‌کنند.
وی‌ افزود: برنامه‌هایی برای توسعه همکاری‌ها و رفع نواقص موجود در زمینه همکاری‌های خود با نیروها و تشکل‌های مردمی داریم و قرار است طرحی با همکاری تشکل‌های مردمی تدوین و نیروها ساماندهی شوند. همچنین توسعه تجهیزات در اختیار نیروهای مردمی در دستور کار است تا این نیروها حین عملیات اطفای حریق منتظر ارسال تجهیزات نباشند و از قبل این تجهیزات را در اختیار داشته باشند. تاکنون بالغ بر ۱۰۵هزار نیرو در سامانه همیاران طبیعت سازمان جنگل‌ها ثبت‎‌نام کرده‌اند و از ابتدای سال‌جاری تاکنون چندین دوره آموزشی برای همیاران طبیعت به‌صورت مجازی و حضوری برگزار شده است. اما متأسفانه در آتش‌سوزی‌هار رخ داده، جراحات و حتی شهادت داوطلبان در استان فارس موجب تاثر دلسوزان شده است. البته سازمان جنگل‌ها دلجویی از خانواده‌ها، جبران زحمات و خسارت و پرداخت کمک هزینه‌ها به آنها و بازماندگان عزیزانی که چه در سال گذشته و چه امسال در استان فارس به شهادت رسیدند را در برنامه‌ها و در دستور کار خود قرار داده است.

روند ارسال بالگرد
تا ابتدای سال۹۹ سازمان جنگل‌ها 30میلیارد تومان بدهی خود را به ارتش و سپاه و وزارت دفاع بدهکار بود که با پیگیری‌هایی که سال گذشته انجام شد، بدهی‌های این سازمان به نیروهای مسلح پرداخت شد تا مشکل اعزام بالگرد برای اطفای حریق جنگل‌ها برطرف شود. استقرار بالگرد اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع در 4استان کشور نیز در ستاد راهبردی و حمایت جنگل‌های زاگرس که به ریاست معاون اول رییس‌جمهور وقت به‌صورت دایم و تسهیل استفاده از خدمات هوایی در امر اطفای حریق مطرح شد. با این حال بالگردها گاه با تأخیر به عرصه‌های آتش گرفته اعزام می‌شدند. اما مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها می‌گوید: سال گذشته بالغ بر ۳۵۰ساعت و امسال نیز حدود ۵۰۰ساعت پرواز بالگرد صورت گرفته که در تسریع در عملیات اطفای حریق و اطفای عمده حریق‌ها در ساعات اولیه نقش مهمی داشته است.
مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها همچنین در پاسخ به سؤال همشهری در مورد لزوم اعزام بالگرد و هواپیمای آتش‌نشان به ترکیه همزمان با آتش‌سوزی در جنگل‌های زاگرسی در ایران گفت: انتظار درستی است که باید همه امکانات و سرمایه کشور را در امر حفاظت از عرصه‌ها و سرمایه ملی کشور به‌کار بگیریم و اتفاقا اعزام بالگرد به ترکیه نیز در همین راستا بود.
او گفت: اگر این اقدام را با همکاری دستگاه‌های نظامی کشور انجام نمی‌دادیم، این تهدید و خطر وجود داشت که حریق به کشور ما سرایت کند و با لحاظ این موضوع و به‌خاطر پیشگیری از سرایت به جنگل‌های کشور، بالگرد و هواپیمای آتش‌نشان اعزام شد و این موضوع کمک کرد که حریق، برغم وجود بحران جدی آتش‌سوزی جنگل‌ها در ترکیه تا به امروز، آتش جنگل‌های ترکیه به جنگل‌های ایران سرایت نکند.
به‌گفته او، در همان ایام نیز چند فروند بالگرد با هماهنگی دستگاه‌های نظامی و هوایی کشور در استان‌های هم مرز با ترکیه مستقر شدند تا اگر حریق جنگلی ترکیه به ایران سرایت کرد بتوان در ساعات اولیه آن‌را مهار کرد.
جلالی درباره علت تأخیر در اعزام بالگرد برای کمک به اطفای حریق در تنگه هایقر استان فارس که منجربه فوت 4هموطن شد، گفت: باید درنظر داشته باشیم که اعزام بالگرد شرایط جوی و فنی خاص خود را دارد و هیچ بالگردی در هیچ جای دنیا در شب نمی‌تواند پرواز کند و این محدودیتی است که بالگردها دارند. در تنگه هایقر نیز به‌دلیل تاریک شدن هوا و وزش شدید باد امکان اعزام بالگرد تا صبح روز بعد وجود نداشت.