وزیر خارجه عراق از ادامه مذاکرات منطقهای در بغداد خبر داد
رضایت از دور سوم گفتوگوهای تهران و ریاض
ایران و عربستان به گفتوگوها ادامه میدهند و دور سوم مذاکرات هم «راضیکننده» بوده است؛ این خبر را البته نه مقامات تهران و ریاض، بلکه وزیر خارجه عراق داده است.
فواد حسین در مصاحبهای با شبکه سعودی العربیه از نقش عراق در این گفتوگو صحبت کرده و گفته دوطرف همچنان درباره مسائل دوجانبه مشغول رایزنی هستند. پیش از این گفته شده بود که محور اصلی گفتوگوها نیز جنگ یمن است که تبدیل به یکی از فجایع انسانی قرن بیستویکم شده است. براساس گزارشها تاکنون 2هیأت از مقامهای امنیتی و نظامی ایران و عربستان در بغداد درباره مسائل دوجانبه گفتوگو کردهاند و رایزنیها در سطح دیپلماتیک و سیاسی نبوده است. همچنین طبق گزارشهای غیررسمی ایران و عربستان ابتدا از رسانهای شدن این گفتوگوها راضی نبودند و به همین دلیل به کشور میزبان یعنی عراق اعتراضهایی نیز کردهاند. با این همه بهنظر میرسد عراقیها تلاش دارند که نقش جدیدی در معادلات منطقه ایفا کنند و در این مسیر رسانهای شدن نقش خود را خالی از فایده نمیدانند. نخستوزیر این کشور نیز از نخستین مقامات خارجی است که در دولت سیزدهم به تهران سفر میکند. وزیرخارجه عراق در این زمینه گفت: «طرف ایرانی از نخستوزیر ما دعوت کرده است که به تهران سفر کند و او نیز بعد از روی کار آمدن ابراهیم رئیسی خواهد رفت.» بهگفته فواد حسین طی چند روز آینده نیز برهم صالح، رئیسجمهور عراق در راس هیأتی راهی تهران میشود.
ماجرا از کجا آغاز شد؟
نخستین خبرها از آغاز گفتوگوهای تهران و ریاض را روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز منتشر کرد؛ خبری که ابتدا دوطرف آن را تأیید و تکذیب نکردند. پس از مدت کوتاهی روزنامه الاخبار چاپ بیروت اطلاعات بیشتری از این گفتوگوها مطرح کرد و از نتیجهبخش بودن آن نوشت. براساس این گزارش ریاست هیأت ایرانی با نماینده علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی و ریاست هیأت سعودی با رئیس اداره اطلاعات این کشور بوده است. وزارت خارجه ایران نخستین نهاد رسمی بود که از این گفتوگوها استقبال کرد و پس از آن علی ربیعی، سخنگوی دولت با تأیید گفتوگو با عربستان گفت که این مذاکرات تا رسیدن به نتیجه نهایی ادامه پیدا میکند. محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی نیز با تغییر آشکار موضع 4سال گذشته تأکید کرد که عربستان خواهان روابط خوب با ایران است. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی نیز تیرماه در گفتوگو با روزنامه ایتالیایی «لارپابلیکا» اعلام کرد که باب گفتوگوی عربستان با ایران باز است و ریاض از آن استقبال میکند. البته در این فاصله دیدارهای مقامهای عربستان با آمریکاییها نیز جریان داشته و گفته شده که ایران نیز از محورهای رایزنی دوطرف بوده است.
چه خواهد شد؟
تحلیلگران معتقد هستند که کنار رفتن دونالد ترامپ در آمریکا تأثیر زیادی بر تغییر مواضع و راهبردهای عربستان نسبت به ایران دارد؛ 2کشوری که از سال 94روابط دیپلماتیک را قطع کردهاند و اختلافنظرشان از سوریه تا عراق و یمن گسترده است. در چنین شرایطی کارشناسان تأکید دارند که ازسرگیری روابط تهران و ریاض میتواند فصل تازهای را در معادلات منطقه رقم بزند و منجر به ایجاد صلح و ثبات شود.
نکته دیگر اینجاست که مذاکرات منطقهای در بغداد تقریبا همزمان با گفتوگوهای احیای برجام در وین آغاز شده و سرنوشت توافق هستهای بر آن بیتأثیر نخواهد بود.