هنر سوم علیه کووید نوزدهم

مهدیا گل‌محمدی

انسان‌ها در هر فرهنگ و کشوری که باشند، دیوار برایشان جدای از مفهوم جداکننده سازه‌ها و استحکام‌دهنده آنها سطحی است عمودی که می‌توان از آن به به‌عنوان یک گالری خانگی استفاده کرد و آن‌ را با عکس‌ نوه، نتیجه، دوست و همسر یا چند منظره پوشاند. با مدرن شدن جوامع بشری این بوم پهن، پا از خانه‌ها فراتر گذاشت و راهی خیابان‌ها شد و دیوار‌های شهر هم جایی برای عرض اندام تصاویر شدند. در دهه‌های گذشته گرافیتی یا همان دیوارنگار‌ه‌ها اگرچه در ابتدا یک جنبه اعتراضی داشتند، اما اندک ‌اندک در برخی کشور‌ها به‌صورت قانونی و مجاز در آمده و هنرمند‌ها هم سهمی از این دیوار‌ها پیدا کردند. با اینکه سال‌ها از تعقیب و گریز مأموران پلیس و گرافیتی‌کارهای اسپری به‌دست می‌گذرد، اما اکنون کرونا باعث شده گرافیتی‌کارها و پلیس در بسیاری از کشور‌های جهان‌سوم و نه چندان پیشرفته هم علیه کرونا با هم متحد شوند. هنر سوم یعنی نقاشی علیه کووید نوزدهم سلاح برداشته است. برای نمونه همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید به‌صورت دختری با گوشواره‌های مروارید اثر یوهانس فرمیر و شخصیت تابلوی جیغ کلود مونه ماسک می‌زند تا اهمیت پیشگیری از شیوع این بیماری را گوشزد کند. حتی پیروان آیین‌های گوناگون هند هم به ماسک زدن خدایان شان در این دیوارنگاره‌ها رضایت داده‌اند.
در روسیه هم کادر درمانی در دوران کرونا به قهرمانان مردم تبدیل شدند. دیوارنگاره‌ای در سنت‌پترزبورگ پرستاری را نشان می‌دهد که دستی، تاجی مطلا بر سرش می‌گذارد. تمام این نمونه‌ها به علاوه آثار چند میلیون دلاری بنکسی به‌عنوان هنرمندی گرافیتی‌کار و حرفه‌ای نشان می‌دهد این هنر پا از هنری اعتراضی فراتر گذاشته و اندک ‌اندک زمان پذیرش آن به‌عنوان عنصری مهم در میان المان‌های شهری فرارسیده است.