نبرد آخرالزمانی درختکاری با آلودگی

مهدیا گل‌محمدی

درخت پدیده شگفتی است اگر در جنگل حرا ریشه در آب شور دریا دوانیده باشد بی‌هیچ، ‌های و هوی و زنجموره‌ایی آب را تصفیه می‌کند و در جزر و مد، سبز می‌ماند اگر در جنگل هیرکانی روییده باشد و آتش به جان جنگل بیفتد همه حیوانات و پرنده‌ها پا به فرار می‌گذارند و تنها درخت است که پاسوز رفیق می‌شود. برخلاف انسان‌ها که یا زمینی‌اند و یا آسمانی، درخت ریشه در خاک دارد اما دست‌هایش مدام چیزی را در آسمان می‌جوید. در دیوارنگاره کتابخانه پاپ، رافائل سانتسیو (خداوندگار مکتب نقاشی آتن) تصویری از ارسطو و افلاطون ترسیم کرد که در آن ارسطو به‌عنوان نماد علوم تجربی به زمین اشاره می‌کند و افلاطون نماد تعقل در الهیأت اشاره به آسمان دارد. درخت اما چیزی ورای این محدودیت در سمت و سوی زیستی است. از نگاه آخر الزمانی جی‌آر‌آر‌تالکین نویسنده داستان‌های ارباب‌حلقه‌ها هم گندالف پیر خردمند داستان تلاش می‌کند تمام نیروهای خیر را برای جنگ با اهریمن گرد آورد و دست آخر این «انت‌ها» یا درختان کهنسال سرزمین میانی هستند که به یاری آنها می‌آیند و نبردی آپوکالیپتویی(آخرالزمانی) را به سرانجامی نیکو می‌رسانند. نبردی که این روز‌ها بشر در عالم واقعیت با آلودگی هوا و به‌دنبال آن ابتلا به انواع سرطان دارد، شاید بهانه خوبی برای یاری خواستن از درخت‌ها باشد. درخت را از هر منظری بررسی کنیم درس‌های بی‌پایانی برای سرمشق شدن برای بشر دارد اما آنچه در روز درختکاری می‌توان به آن اشاره کرد اینکه طی چند سال اخیر برخی با کاشت چند اصله درخت می‌خواهند جنگل بکارند. نیت پاک و کار خیر است اما نگاهی به آمار‌ خشکیدن هزاران درخت اینچنینی و به یک سال نرسیدن آنها این مهم را یادآوری می‌کند که پیش از دزدیدن هر مناری اول باید چاله‌ و چاه مناسب و در خور آن را کند و حفر کرد؛ که در غیراین‌صورت میلیون‌ها لیتر آب و هزاران تردد شهری و ترافیک‌زا ایجاد می‌شود. بنابراین برای اینکه نگذاریم جنگل جلوی دیدن درخت را بگیرد پیروی از توصیه‌های مهندسان کشاورزی یا دست‌اندرکاران توزیع درخت در سازمان فضای سبز شهری می‌تواند درخت‌هایی چند ده یا حتی چند صد ساله به آیندگان هدیه کند. در هفته منابع طبیعی و روز درخت‌کاری فقط در منطقه22 پایتخت حدود 15هزار اصله درخت مناسب کاشت توزیع می‌شود. درخت‌هایی که رسیدگی به آنها و طول عمرشان به وسیله شهرداری تا حد زیادی تضمین می‌شود. بنابراین به قول لسان‌الغیب «درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد/ نهال دشمنی برکن که رنج بی‌شمار آرد».