بازار ارز هرات تعطیل شد

بانک مرکزی افغانستان در یک گام اصلاحی و برای شفاف‌تر شدن بازار ارز این کشور تصمیم گرفته که به فعالیت صرافی‌های فردی پایان دهد و از صرافی‌های این کشور خواسته به جای فعالیت به شکل سابق به گرفتن مجوز در قالب شرکت‌های خدمات پولی روی آورند؛ اقدامی که البته با واکنش‌های اعتراضی صرافان افغانستان مواجه شده اما آنچه برای ایران اهمیت دارد، ضربه سنگین بانک مرکزی افغانستان به یکی از بازوهای غیرشفاف تعیین‌کننده نرخ ارز در بازار غیررسمی تهران است.

اثر هرات بر تهران
به‌گزارش همشهری، با این رویداد به‌نظر می‌رسد بازار هرات به‌عنوان محوری اثرگذار بر قیمت ارز در ایران با اختلال جدی مواجه خواهد شد. با تعطیلی بازار دلار هرات، امیدها به شفاف‌تر شدن فرایند کشف نرخ دلار در بازار تهران افزایش یافته است. بازار ارز داخلی ایران در سال‌های اخیر تحت‌تأثیر نوسان‌گیری و نقل و انتقال دلار در بازار هرات افغانستان در شرق و دلار سلیمانیه عراق در غرب و نوسان ارزش درهم امارات و دلار آمریکا در برخی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قرارداشت و حالا باید دید آیا تصمیم بانک مرکزی افغانستان بر بازار ارز ایران ازجمله در استان‌های شرقی اثر خواهد گذاشت؟

موضع بانک مرکزی افغانستان
اتحادیه صرافان ولایت هرات افغانستان در اطلاعیه‌ای رسمی به اعضای خود از تصمیم جدید شورای سراسری صرافان و خدمات پولی این کشور رونمایی و اعلام کرد: براساس این تصمیم جواز فعالیت صرافان و خدمات پولی در بانک مرکزی افغانستان تمدید نشده و تمام بازارهای ارز خارجی از دیروز شنبه تا اطلاع بعدی بسته خواهد شد. در این اطلاعیه تأکید شده فراهم‌کنندگان خدمات پولی و معامله‌کنندگان از روز گذشته با توقف فعالیت اتحادیه صرافان و خدمات پولی در غرب این کشور مواجه می‌شوند و به همین دلیل بازار ارزهای خارجی در این منطقه تعطیل می‌شود.
همزمان با انتشار این اطلاعیه، شورای سراسری صرافان افغانستان در اعتراض به اقدام بانک مرکزی افغانستان برای تبدیل صرافی‌ها به شرکت‌های خدمات پولی دست به تحصن اعتراضی زدند و با تجمع در یکی از خیابان‌های پایتخت این کشور که مرکز صرافی‌های کابل در آن قرار دارد، خواستار ادامه فعالیت صرافی بنا به جواز انفرادی شده‌اند. بانک مرکزی افغانستان اما در واکنش به این تصمیم اعلام کرد: مزایا و سهولت‌های شرکت‌های خدمات پولی بیشتر از جواز انفرادی است و اکثر اعضای رهبری اتحادیه صرافان خود جواز شرکتی گرفته‌اند.

اهمیت شبکه صرافی در افغانستان
عمده خدمات ارزی و نقل و انتقال پول در افغانستان در سال‌های اخیر از کانال شبکه‌های خصوصی صرافی صورت می‌گرفت که دامنه نفوذ آن به تمامی استان‌های این کشور و ازجمله کشورهای دیگر همسایه این کشور گسترش یافته بود و حالا اتحادیه صرافان افغانستان در نخستین اعتراض به تصمیم بانک مرکزی این کشور اعلام کرده به فعالیت خود پایان می‌دهد. اتفاقی که باعث شده سرای شهرزاده کابل با 65سال فعالیت دیروز با صحنه اعتراض و توقف فعالیت ارزی مواجه شود. معترضان می‌گویند بانک مرکزی افغانستان پیشنهاد آنها برای اختیاری شدن تقاضای گرفتن مجوز شرکت‌های خدمات پولی را نادیده گرفته و با اقدام خود حساب‌های بانکی فعالان این بازار را مختل کرده است. سیاست بانک مرکزی افغانستان مبارزه جدی‌تر با تامین مالی تروریسم و پولشویی از کانال صرافی‌های خصوصی است.

واکنش معترضان
معترضان در نخستین اقدام تصمیم دارند که تا زمان تسلیم نشدن بانک مرکزی افغانستان از این بانک ارز خریداری نکنند ولی به‌نظر می‌رسد بانک مرکزی این کشور روی تصمیم خود قاطع است و می‌گوید: هدف از تصمیم‌اش تعهدی است که به شرکای بین‌المللی این کشور برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم داده است. عصمت‌الله کوهسار، مدیر رسانه‌های بانک مرکزی افغانستان در یک ویدئو می‌گوید: «ما نمی‌دانیم که چرا صرافان از اخذ جواز شرکتی هراس دارند، جوازهای شرکتی عین مراحلی را دارد که شرکت‌های انفرادی دارد.» به‌گزارش بی‌بی‌سی، او گرفتن جواز خدمات پولی را یک «روند ملی» دانست و از صرافان خواست که جواز دریافت کنند. هرچند در افغانستان 12بانک فعال هستند اما شهروندان این کشور ترجیح می‌دهند تا از خدمات صرافی‌ها استفاده‌کننده که سابقه فعالیت صرافی‌ها به بیش‌از حدود یک قرن و نیم برمی‌گردد. برآوردها نشان می‌دهد هم‌اکنون 200هزار افغان در شبکه صرافی‌های این کشور فعالیت می‌کنند درحالی‌که تعداد کارمندان بانک‌های این کشور کمتر از 10هزار نفر برآورد شده است.