آرامش در حضور دیگران / ناصر تقوایی 1352
کسی به سرهنگ نامه نمی نویسد
ناصر تقوایی از«آرامش در حضور دیگران» بهعنوان سیاسیترین فیلم تاریخ سینمای ایران نام برده است. آنچه تقوایی درباره نخستین فیلم بلند سینماییاش گفته، با توجه به ظاهر فیلم، قدری عجیب بهنظر میرسد. فیلم ماجرای سرهنگ بازنشستهای که با زن جوان شهرستانیاش پیش دخترانش آمده را روایت میکند. در پس این داستان اما، تقوایی انحطاط طبقهای را روایت میکند که کمک کرد تا مدرنیسم پهلوی جان بگیرد و بعد توسط همین سیستم قربانی میشود. فیلم براساس داستانی از غلامحسین ساعدی ساخته شد و 3سال در توقیف ماند. بعد از اکرانی یک هفتهای، به بهانه اعتراض پرستاران فیلم دوباره توقیف شد. نسخهای که سال۵۲ در سینما کاپری اکران شد، نسخه جرح و تعدیل شدهای است و گویا سکانسهای زیادی از فیلم حذف شده است. آرامش در حضور دیگران، شعار سیاسی نمیدهد. شخصیتهایش را به تماشاگر معرفی میکند و نابودی سرهنگ را به نمایش میگذارد که یکی از دخترانش را از دست میدهد و شاهد فسادی است که خودش جزو بانیانش بوده و حالا این فساد عامل تباهی خود و خانوادهاش شده است. بهگفته تقوایی در نمایشی خصوصی ماموری از سازمان امنیت به تماشای فیلم نشسته و با وجود کوشش او برای پرت کردن حواسش در نهایت مأمور این جمله را به تقوایی میگوید: «تبریک میگویم این نخستین فیلمی است که درباره حرفه ما ساخته شده است!»