مهمان‌نوازی ایرانی در خانه‌های بوم‌گردی
نعیمه لشکری|پژوهشگر :
اقامتگاه‌های بوم‌گردی نوعی از اماکن اقامتی هستند که علاوه بر کارکرد اقامتی، به معرفی فرهنگ منطقه‌ای که در آن واقع شده‌اند می‌پردازند. در واقع گردشگرانی که اقامت در این نوع اقامتگاه‌ها را آگاهانه انتخاب می‌کنند به دنبال این هستند تا زندگی روزمره افراد آن روستا یا منطقه را تجربه کنند. بنابراین درک تمایز بین این نوع امکان اقامتی با انواع دیگری مانند هتل‌های سنتی و خانه مسافرها توسط هر دو گروه گردشگران و بهره‌برداران اقامتگاه‌ها بسیار مهم است و این موضوع خصوصا ضروری است که توسط صاحبان اقامتگاه‌ها درک شود تا ماموریت خود را چیزی بیش از ارائه خدمات اسکان و پذیرایی بدانند. با توجه به ماهیت این اقامتگاه‌ها، ارتباط بین گردشگر و صاحبان اقامتگاه بیش از آنکه تجاری باشد رابطه مهمان و میزبان در فضایی صمیمی شبیه به خانه است که خود نقش مهمی در نشان دادن ارزش‌های منطقه دارد بنابراین اشکال متنوع مهمان نوازی در مناطق مختلف کشور شامل آداب و رسوم، نوع پذیرایی، خوراک‌های محلی و ... از جاذبه‌های مهم این اقامتگاه‌ها هستند. مرتبط با این موضوع، آشکار است که در بحث میزبانی، زنان همیشه نقش بسیار مهمی را عهده‌دار بوده‌اند و در اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیز همچنان نقش‌شان را حفظ کرده‌اند. شاهد این ادعا اقامتگاه‌های موفقی هستند که یا به صورت خانوادگی با محوریت زنان یا با مدیریت مستقیم زنان اداره می‌شوند. ظرفیت‌هایی چون سلیقه زنانه در بحث زیباسازی اقامتگاه با صنایع دستی ساده و همینطور بحث نظافت و رسیدگی به امور خانه‌داری اقامتگاه، همگی فرصت‌هایی است که باعث شده ورود زنان به راه‌اندازی و مدیریت اقامتگاه‌ها موفقیت‌آمیز باشد.
به بیان دیگر زنان این مرز و بوم از کودکی به صورت شبانه‌روزی در کارگاه‌های آموزشی به مربی‌گری مادرانشان و دیگر زنان خانواده و اقوام شرکت کرده و فنون خانه‌داری و مهمان‌نوازی ایرانی را به نیکی آموخته‌اند و خود تبدیل به اساتیدی ماهر شده‌اند که این مهارت را که گنجینه‌ای ارزشمند است متواضعانه در اختیار خانه و خانواده‌ه‌شان می‌گذارند و متاسفانه عمدتاً خودشان نیز ارزش زیادی برای هنرشان قائل نیستند و گمان می‌کنند فقط به انجام امور روزمره زندگی مشغول هستند. این همان مهارتی است که در اقامتگاه‌های بوم‌گردی یکی از عوامل مهم موفقیت در کسب و کار است و آنجاییکه به درستی به کار گرفته می‌شود موجب افزایش عزت نفس زنان و همچنین کارآفرینی و کمک به توسعه اقتصادی با امکانات موجود می‌شود. لذا می‌توان زنان را با توجه به نقش میزبانی و مهمان نوازی که از دیرباز در خانه عهده‌دار بوده‌اند بهترین گروه برای راه‌اندازی و مدیریت این نوع اقامتگاه‌ها که شرح آن رفت دانست. در جوامع کوچک و روستایی با توجه به ویژگی‌هایی که دارند زنان عمدتاً خانه‌دار هستند و نسبت کمی از آنها فرصت کسب تحصیلات دانشگاهی و حضور در جامعه را پیدا می‌کنند. از سویی دیگر با توجه به اینکه در این جوامع بیشتر و بهتر می‌توان ظرفیت‌های توسعه بوم‌گردی را پیدا کرد لذا می‌توان از مهارتی که زنان طی سالهای متمادی در آموزشگاه‌های غیررسمی و خانوادگی خود کسب کرده‌اند در توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی بهره برد و از این فرصت دو سویه برای توسعه استفاده کرد.
