«مروارید» متفاوتها را به بازار کتاب عرضه میکند
انتشار آثار فروغ فرخزاد و بیژن جلالی
ندا زندی
مجید روشنگر اهل تهران بود و درسخوانده رشته حقوق. او پیش از آنکه «مروارید» را راهاندازی کند کارش را با انتشارات «فرانکلین» شروع کرده و با «سازمان کتابهای جیبی» ادامه داده بود تا اینکه در اواخر دهه30 سازمان کتابهای جیبی را با 300هزار تومان بدهی به او تحویل دادند. فقط قدری زمان نیاز بود تا روشنگر تواناییهایش را ثابت کند. مدتی بعد نهتنها بدهیها تسویه شد، بلکه این سازمان جانی تازه گرفت و روشنگر با چاپ بیش از 500عنوان کتاب در این سازمان انتشاراتی، کارنامهای درخشان از خود بر جای گذاشت. روشنگر، بهواسطه ارتباطاتش با نویسندگان و مترجمان نامآشنا، کتابهای بسیاری به دستش میرسید، اما امکان انتشار آنها در تیراژ بالا در سازمان کتابهای جیبی مهیا نبود. همین هم شد که فکر تاسیس انتشارات مروارید به ذهنش رسید. سرمایه اولیه مروارید 10هزار تومان بود و بنیانگذارانش، یاران موافق مجید روشنگر، یعنی فریدون نیکنام، منوچهر حسنزاده و پرویز علیبیگ بودند. آنها در نخستین قدم اثری به نام «دلشکسته» از ناتانیل وست را که در آمریکا شناختهشده و در ایران ناشناخته بود، به چاپ رساندند. اندکی بعد، این راه را با انتشار مجموعه داستان کوتاهی به نام «گنبد حلبی» از شاپور قریب و سپس اشعار بیژن جلالی ادامه دادند. انتشار این آثار متفاوت رمز موفقیت و شهرت مروارید در میان کتابخوانان شد و همین تفاوتها بود که فروغ فرخزاد را به مروارید کشاند تا انتشار «تولدی دیگر» را به آنها بسپارد. تا سال 1341، مروارید صرفا بهکار چاپ و نشر مشغول بود و مغازهای نداشت، اما در همین سال کتابفروشی «خانه کتاب» را مقابل دانشگاه تهران بازگشایی کردند. مروارید تا امروز آثار ارزشمند بسیاری به بازار کتاب ارائه کرده است.