زیست‌بوم
دفن جنگل‌های گلستان زیر انبوه زباله
مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان: ریختن زباله باید جرم تلقی شود
زهرا خورشیدکلایی| گرگان ـ خبرنگار:
انباشت زباله در جنگل‌های هیرکانی که به دلیل افزایش جمعیت و همچنین افزایش تولید زباله سال به سال زیادتر و پیامدهای آن وخیم‌تر می‌شود، نه تنها سلامت این جنگل‌ها بلکه سلامت ساکنان آن را نیز به خطر انداخته است. انبوه زباله در جنگل‌های شمال نوعی تلاش غیرآگاهانه برای تخریب این جنگل‌هاست و تداوم این روند می‌تواند پیامدهای بسیار زیانباری را برای مردم و محیط‌زیست به همراه داشته باشد. این در حالی است که با مدیریت مناسب و فرهنگسازی بیشتر و بهتر و البته مسئولیت‌پذیری عموم مردم می‌توان این معضل را برطرف کرد و به جنگل‌ها و طبیعت جانی دوباره بخشید.
قانون مدیریت پسماند در سال 1383 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. با این حال سرعت اقدامات برای حل این معضل در استان کم است و بیم آن می‌رود انباشت زباله در جنگل‌ها به قدری گسترش یابد که عرصه‌های وسیعی از خاک جنگل بر اثر آلاینده‌های مختلف توان رویش را از دست بدهد.
بوی بد، مناظر نازیبا، وجود شیرابه‌ها و سرازیر شدن آنها در رودخانه‌ها و در نهایت مرگ محیط‌زیست می‌تواند از پیامدهای انباشت زباله در جنگل‌ها و طبیعت استان زیبای گلستان باشد. با این همه بازیافت و تفکیک زباله از مبدأ همچنان در استان انجام نمی‌شود و سهم بسیار اندکی دارد. طبق قانون برنامه پنجم قرار بود تا سال آخر این برنامه در تمام شهرها تفکیک زباله از مبدأ انجام شود ولی نبود اعتبارات لازم و البته برخی دلایل موجب شد این قانون در پایان این برنامه اجرایی نشود.
مدیر کل محیط‌زیست گلستان در خصوص وضعیت مدیریت پسماند و زباله‌های استان می‌گوید: متولی زباله در شهرها و روستاها و خارج از این محدوده‌ها مشخص شده است. در شهرها شهرداری، در روستاها دهیارها و در خارج از محدوده شهر نیز بخشداری‌ها متولی بحث جمع‌آوری زباله هستند.
«امیر عبدوس» می‌گوید: اداره حفاظت محیط‌زیست به عنوان ناظر در این موضوع است و برنامه‌ریز اصلی این مبحث وزارت کشور است. ما نیز قبول داریم زباله به ویژه در جنگل‌ها موجب تخریب شده است و به همین دلیل نیز شهرداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌ها اقداماتی را شروع کرده‌اند و در حال ادامه هستند.
ریختن زباله در طبیعت جرم است
مدیر کل حفاظت محیط‌زیست می‌افزاید: باید موضوع ریختن زباله به قدری جدی گرفته شود که جرم تلقی شود تاکنون نیز چندین مورد شکایت علیه دستگاه‌ها و مدیرانی که در حوزه پسماند متخلف بودند به دستگاه قضایی ارسال شده است. بخش اعظمی از موضوع زباله در جنگل‌ها برعهده عموم مردم است و در سال‌های اخیر از راه‌های مختلف و توسط رسانه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد فرهنگسازی صورت گرفته است ولی همچنان شاهد انباشت زباله در جنگل‌ها هستیم و این رفتار نادرست همچنان ادامه دارد.
او ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد توقف این رفتار منوط به این است که چنین رفتاری جرم تلقی شود و در این خصوص به اصلاح قانون نیاز است و باید نمایندگان مجلس به صورت جدی آن را دنبال کنند. در غیر این صورت باید همچنان عده‌ای زباله بریزند و عده‌ای نیز در ادامه آن را جمع‌آوری کنند.
در ابتدای سال جدید و قبل از آن زباله‌های پارک ملی گلستان که حاصل تجمیع 4 ساله بود جمع‌آوری شد و خاکریزهایی در کنار جاده ایجاد کردیم که مردم وارد قسمت غیر تفرجگاهی نشوند و به طبیعت آسیب نرسانند.
اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ
مدیرعامل سازمان پسماند استان نیز در این باره می‌گوید: مهم‌ترین برنامه سال 97 سازمان مدیریت پسماند استان، طرح تفکیک زباله از مبدأ در استان است که در همه شهرهای استان اجرایی می‌شود و چون برای سرمایه‌گذار توجیه اقتصادی ندارد به شهرداری اعلام کرده‌ایم به صورت یکپارچه و استانی این طرح اجرایی شود و ممکن است برای اجرای طرح استان به 3 یا 4 بخش تقسیم شود.
در این موضوع ما در کنار شهرداری‌ها برای اجرای کامل طرح هستیم.
«محسن سمیعی» می‌افزاید: طرح دیگر ما بازیافت زباله است که در این زمینه نیز با 5 سرمایه‌گذار صحبت کرده‌ایم و در 3 ماه ابتدای سال 97 بسته آن آماده می‌شود و امیدواریم بتوانیم تا پایان سال 97 آن را اجرا کنیم. وی می‌گوید: اداره جنگل‌ها و پارک‌های جنگلی محدوده شهرها برعهده شهرداری‌هاست، ولی جنگل‌های خارج از محدوده شهرها عموما با همکاری منابع طبیعی و دهیاری‌ها پاکسازی می‌شود و بخشداری‌ها هم نظارت دارند اما متولی خاص خود را ندارند و لازم است تدابیر بهتری برای آن اندیشیده شود.
هر سال در آستانه روز طبیعت با همکاری شهرداری‌ها پاکت‌های زباله تحویل مسافران و مردم می‌شود اما اگر بتوانیم با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد این اقدام را در مبادی ورودی پارک‌های جنگلی به صورت همیشگی انجام دهیم می‌توان امیدوار بود طی سال‌های آینده فرهنگسازی خوبی صورت گیرد و مردم زباله را به دل طبیعت نسپرند.
سمیعی می‌گوید: هم‌اکنون حدود 10 سازمان مردم‌نهاد در زمینه پاکسازی جنگل‌ها از زباله با ما همکاری دارند و امسال امیدواریم بتوانیم با همکاری این سازمان‌ها برای فرهنگسازی و حفظ طبیعت برنامه‌های بهتری را اجرا کنیم.
