کلاغهای کرونا
چرا مردم در برابر شایعات کرونایی زودباور شدهاند؟
نورا عباسی_روزنامه نگار
حالمان مانند غریقی است که برای نجات به هر شاخهای چنگ میزند. برای بسیاری تفاوتی ندارد که این شاخه چقدر قابل اتکاست، تنها همین امید که شاید از شر کرونا خلاص شوند برای آنها کفایت میکند و به امید نجات از دنیای کرونا، به آن شاخه چنگ میزنند؛ در واقع همه دنبال راه نجات هستند، تفاوت نمیکند که در کدام نقطه از دنیا با کرونا گلاویز شده باشند؛ هر کسی در تلاش است تا به طریقی راه فراری برای خود پیدا کند. توسل به هر شیوهای برای خلاصی از کرونا در بسیاری از مواقع ریشه در زودباوری افراد و سطحینگری دارد؛ چرا که در همین مدتی که کرونا مهمانناخوانده کشورهای مختلف شده است، کم نبودهاند شایعات و دروغهایی که با برچسب درمان کرونا، بسیاری را جذب خود کرده و حتی سلامتی آنها را به خطر انداختهاند. در بحران کرونا، پررنگشدن احساساتی مانند هراس از بیماری و مرگ و همچنین اضطراب موجب شده است برخی افراد با کمترین بررسی، باور شایعات را ترجیح دهند و از این طریق کورسوی امیدی- هر چند کاذب- برای خود در مقابله با کرونا ایجاد کنند. قبول این شایعات همانطور که در رابطه با مصرف الکل موجب گرفتن جان بسیاری از مردم شد، زمینه را برای گسترش دامنه اضطراب و استرس مهیا میکند، چرا که افراد برای خلاصی از واهمه کرونا دست به هر کاری میزنند و حتی ممکن است خطر آزمایش اقدامات عجیب و غریب را به جان بخرند.
مهمترین شایعاتی که در کمال تعجب از همان نخستین روزهای شیوع کرونا مورد توجه قرار گرفتند، تعدادشان کم نیست و هرچه از تولد این ویروس جهانی میگذرد، به تعداد شایعههای این لیست افزوده میشود. 10مورد از شایعاتی که بیش از دیگر موارد در این مدت مورد توجه قرار گرفتهاند را در ادامه بخوانید:
درمان با الکل
درمان کرونا از طریق خوردن الکل شایعهای بود که از سوی برخی مورد قبول واقع شد و در این میان برخی افراد سودجو با تولید الکل تقلبی موجب کشتهشدن بسیاری از هموطنانمان شدند تا جایی که تنها در استان فارس ۹۸ نفر بر اثر مسمومیت الکل جان خود را از دست دادند. باید بدانیم که این زنجیره زودباوری در سایر استانها هم با تلفات جانی همراه بوده است.
اسپری کلر و الکل روی بدن
شایعه اسپری الکل و کلر روی بدن بهمنظور کشتن ویروس کرونایی که وارد بدن شده است، از آن دسته دروغهایی بود که در نخستین روزهای حضور کرونا بسیار مورد توجه قرار گرفت، غافل از اینکه اسپری این مواد روی چشم و دهان میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به بار بیاورد.
ایمنبودن کودکان، نوجوانان و جوانان در برابر کرونا
«این بیماری برای افراد مسن خطرناک است.»؛ این نگاه نادرست موجب شد تا در ابتدای امر بسیاری از جوانان خود را در برابر کرونا رویینتن بدانند اما با گذر زمان و مرگ کودک تازه به دنیا آمده در آمریکا بر اثر این بیماری و ابتلای بسیاری از جوانان به کرونا، خط بطلان بر این شایعه کشیده شد.
نسخههای گیاهی
از همان نخستین روزهایی که کرونا وارد مرزهای ایران شد، هر کسی به ظن خود، دست به پیچیدن نسخه درمان کرونا یا حداقل پیشگیری از کرونا زد. برخی خوردن گیاهانی مانند سیر، زنجبیل و... را راهی برای پیشگیری از کرونا اعلام کردند. استقبال مردم از این نسخه گیاهی برای پیشگیری از کرونا موجب شد تا قیمت برخی از این گیاهان سر به فلک بکشد و با جهش چندین برابری در بازار به فروش برسند، حتی محمد اکرمی، رئیس مجتمع دارویی سازمان هلالاحمر در یک برنامه تلویزیونی گفت که افرادی سودجو در شهر تهران با وانت معجون بنفشه و زنجبیل بهعنوان دوای کرونا میفروشند و مردم هم به امید اینکه این داروهای گیاهی شفابخش باشند، آنها را خریداری میکنند. هر چند هنوز قیمت این محصولات بالاست اما هیچ سندی در مورد تأثیر این گیاهان بر کرونا وجود ندارد.
استفاده از حمام داغداغ و روشنکردن سشوار مقابل بینی
وقتی خبر آمد که ویروس کرونا، گرما را دوست ندارد، شایعات متعددی حول این ویژگی ویروس ساخته شد. حمام کردن با آب بسیار داغ با این خیال که ویروس را در بدن میکشد یا گرفتن سشوار روشن در مقابل بینی بهمنظور رهایی از کرونا، از این قبیل شایعات بودند؛ شایعاتی که جز آسیب جسمانی، فایدهای نداشتند.
واکسن ذاتالریه
در حوزه دارویی نیز در کنار شایعات کشف واکسن کرونا، شایعه شد که واکسن ذاتالریه میتواند از ابتلا به ویروس کرونا پیشگیری کند. این شایعه موجب شد تا بسیاری از مردم برای پیداکردن این واکسن خود را به آب و آتش بزنند اما گذر زمان ثابت کرد که هنوز درمانی برای این ویروس وجود ندارد و چنین تلاشهایی بیفایده است.
غرغرهکردن محلول ضدعفونی
امید به رهایی از کرونا موجب شد تا برخی شایعه چرخاندن محلول ضدعفونی در دهان را قبول کنند و دست به این کار بزنند، درحالیکه این کار نه تنها کمکی به سلامت انسان نمیکند بلکه میتواند صدمات جدی به بدن وارد کند.
آنتیبیوتیکها
این داروها تنها توان از بینبردن باکتریها را دارند و برخلاف تصور افرادی که این شـایـعه را قبـول کردند، آنـتیبیوتیکها قادر به کشتن ویروسها نیستند.
سیگاریهای در امان هستند
چندی پیش محققان یک انستیتو فرانسوی اعلام کردند که حدس میزنند چسب نیکوتین میتواند از آلودهشدن ریه به ویروسهای خطرناک جلوگیری کند. آنها با بررسی یک جامعه آماری 500نفری بیماران کرونا به این نتیجه رسیدند که تنها 5درصد بیماران از افراد سیگاری هستند. این خبر موجب شد تا برخی با شدت بیشتری به سیگار روی بیاورند اما باید بدانیم که تأثیر سیگار بر کرونا یکی از موضوعات مورد اختلاف محققان است و نمیتوان در رابطه با ویروس ناشناخته کرونا با تکیه بر یک تحقیق مربوط به یک جامعه آماری محدود، دست به تصمیمگیری زد. هنوز هم عموم پزشکان معتقدند که تأثیر منفی سیگار بر عملکرد ریهها ریسک ابتلای افراد سیگاری را افزایش میدهد.
معتادان به موادمخدر بیمار نمیشوند
در کنار گمانهزنیهای مربوط به سیگار و کرونا برخی این شایعه را دنبال کردند که افراد معتاد کرونا نمیگیرند. این نگاه با توجه به سیستم ایمنی ضعیف مصرفکنندگان موادمخدر کاملا مردود است؛ در واقع باید گفت که این دسته از افراد بیش از دیگران در معرض بیماریهای عفونی قرار میگیرند.