قصه پرغصه دینار اربعین

مراسم اربعین که می‌رسد هر دستگاهی برای برگزاری باشکوه این رویداد تاریخ‌ساز، قدمی برمی‌دارد و همه در تلاش‌اند تا حداکثر تسهیلات را برای راهپیمایی عزاداران سیدالشهدا(ع) برقرار کنند اما در این میان‌گاهی مشکلاتی غیرمترقبه، رشته‌ها را پنبه می‌کند و اسباب تبلیغات سوء معاندان می‌شود.

به گزارش همشهری، امسال تقارن برگزاری مراسم اربعین با نابسامانی بازار ارز باعث شد متولیان امر پیشنهاد‌هایی برای تخصیص ارز ارزان‌تر از بازار آزاد به زائران ارائه کنند. این پیشنهاد ابتدا برای محاسبه هزینه روادید مسافران کربلا عملیاتی شد و در ادامه بانک مرکزی تخصیص ارز ترجیحی به زائران را نیز در دستور کار قرار داد. بر این اساس مقرر شد از طریق بانک ملی و اپلیکیشن بله، به هر زائری که در سامانه سماح ثبت‌نام کرده باشد تا سقف 100هزار دینار عراقی با نرخ 96ریال تخصیص داده شود. برنامه‌ریزی‌ها هم برای تحویل ارز در خاک عراق انجام شد اما با فرارسیدن موعد اجرا، از یک‌سو بانک مرکزی عراق برای انتقال ذخایر دینار بانک مرکزی کشورمان سنگ‌اندازی کرد و از دیگر سو راه‌اندازی برخی از باجه‌های پیش‌بینی شده برای تحویل ارز در داخل شهرهای عراق نیز با مشکل مواجه شد. در این وضعیت، ازدحام جمعیت برای دریافت ارز به سمت باجه‌های مرزی سوق پیدا کرد و باعث شد تقاضایی سنگین‌تر از ظرفیت پاسخگویی این باجه‌ها تشکیل شود به‌خصوص که قطعی مکرر اینترنت عراق نیز مزید بر علت شده بود. این اتفاقات و بازتاب نامناسب آنها در رسانه‌های بیگانه، کار را به برگزاری جلسه اضطراری در دفتر رئیس‌کل بانک مرکزی کشاند.

در این جلسه، عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی دستورات ویژه‌ای برای بسیج امکانات و نیروها و اعزام شبانه آنها به عراق و اتخاذ روش‌های متفاوت برای تأیید و پرداخت حواله‌های ارزی صادر کرد و بانک ملی نیز با اعزام فوری 200کارمند دیگر به مناطق مرزی، مقدمات پرداخت سریع ارز را فراهم آورد. خبرها حاکی از این است که ذخایر دیناری بانک مرکزی ایران که تا چند روز پیش توسط بانک مرکزی عراق مسدود شده بود، برای انتقال به کشور نیز با مقررات سختگیرانه بانک مرکزی عراق مواجه شد، درنتیجه تنها راه باقیمانده برای استفاده از این ذخایر، تحویل دینار زائران در داخل عراق بود که بانک ملی ایران مسئولیت توزیع آن را به‌عهده گرفت. در ادامه بانک ملی نیز برای ساماندهی پرداخت این ارزها، در بستر سامانه بله، نسبت به ثبت‌نام زائران اقدام کرد اما در زمان تحویل ارز، قطعی مکرر اینترنت باعث شد راستی‌آزمایی حواله‌ها با مشکل مواجه و اختلال در توزیع ارز شدیدتر شود.

محمدرضا حسین‌زاده، مدیرعامل بانک ملی گفته است: اگر بانک مرکزی عراق برای انتقال دینار به ایران همکاری می‌کرد، می‌توانستیم به‌راحتی ارز موردنیاز زائران را در داخل تحویل دهیم اما با این اتفاق، در نهایت ناچار شدیم با ایجاد باجه‌هایی در نواحی مرزی و شهرهای عراق، پرداخت ارز را از سوی دولت عراق به مردم انجام دهیم.

به گفته او، برای این کار ابتدا ۲۵۰ باجه در نقاط مختلف عراق ایجاد شد که طرف عراقی به بهانه نداشتن مجوز و سایر مسائل، اکثر این باجه‌ها را بستند و فقط ۵۰باجه فعال باقی ماند که البته این 50باجه هم فقط 12ساعت اجازه فعالیت داشتند درصورتی‌که تقاضای ایران ایجاد باجه‌های ۲۴ ساعته بود.

به گزارش همشهری، پیرو این اتفاقات، بانک ملی تعداد باجه‌های تحویل ارز در نواحی مرزی و نجف را افزایش داد و کارمندان بیشتری را به عراق اعزام کرد. در این میان خبرها حاکی از این است که مشکلاتی ازجمله قطع برق و اینترنت عراق نیز کار باجه‌های تحویل ارز را با وقفه روبه‌رو کرده و جالب‌تر از همه اینکه گویا دلالان ارز هم که هر دینار را 130ریال (35درصد گران‌تر از بانک مرکزی) می‌فروشند، علاقه ندارند دینار با قیمت دولتی در اختیار زائران قرار گیرد و برای همین «آتش‌بیار معرکه» شده‌اند. به‌گفته مدیرعامل بانک ملی، این مشکلات باعث شده تحویل دینار به زائران فقط با نشان دادن پیامک بانکی و گرفتن کدملی انجام شود و معطلی متقاضیان به حداقل برسد. خبرها حاکی از این است که توزیع دینار در شهرهای مهران، نجف و شلمچه به شکل عادی بازگشته و روان است.