خوشامدگویی به یک‌میلیون مسافر جدید
حمید هیدارن _ کارشناس حوزه شهری
متروی تهران با وجود تمام محدودیت‌های مالی و مشکلات اقتصادی که گریبانگیر کل کشور بوده و مختص پایتخت نیست، در آستانه خلق رکوردی قابل توجه و امیدوارکننده است؛ برآورد‌های مالی چنین نشان می‌دهد که اگر مبلغی در حدود 4چهار هزار میلیارد تومان به مرور زمان به شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه طی ماه‌های آینده تزریق شود، امکان تکمیل ۱۷ایستگاه جدید در شبکه حمل‌ونقل ریلی زیرزمینی تهران وجود داشته و این به‌معنای امکان اضافه شدن تقربیا یک‌میلیون مسافر در روز به جمع استفاده‌کنندگان از مترو است.
همه می‌دانیم که در شرایط بغرنج تحریم‌های روزافزون بین‌المللی و همچنین مسائل نشأت‌گرفته از بیماری کرونا که اقتصاد جاری مملکت را تحت‌تأثیر قرار داده، تامین بودجه برای حتی ضروری‌ترین نیازهای روزمره کشور چقدر سخت و دشوار است. با این حال درآمدهای تقلیل‌یافته و اندک موجود را باید به بهترین نحو ممکن و در مهم‌ترین مواضع عملیاتی و اجتماعی صرف کنیم؛ توسعه حمل‌ونقل عمومی خصوصا در شرایط کنونی، قطعا یکی از همین اولویت‌هاست.
آمار چنین نشان می‌دهد که ۷ایستگاه در دست ساخت مترو از پیشرفت بالای ۹۰درصد عملیات اجرایی ساختمانی بهره‌مند بوده و با تزریق حداقل بودجه مورد نیاز، می‌توان به قاطعیت از افتتاح چنین ایستگاه‌هایی در نیمه دوم سال‌جاری سخن گفت. ضمن اینکه ۱۰ایستگاه دیگر نیز در شرف تکمیل است که میزان میانگین پیشرفت فیزیکی آنها بیش از ۸۰درصد است.
بهره‌برداری از ۱۷ایستگاه مورد نظر از آن جهت اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم با افتتاح آنها، پوشش خدماتی مترو در چهارگوشه شهر به شکلی محسوس افزایش یافته و همپوشانی خطوط هفتگانه به میزان قابل توجهی ارتقا می‌یابد. در شکل جدید شبکه قابل بهره‌برداری مترو، نقاط متعددی در مرکز، غرب و جنوب شرقی تهران از این سیستم حمل‌ونقلی منتفع شده و پراکندگی ایستگاه‌ها، سطح جامعی از مساحت پایتخت را در بر خواهد گرفت.
اینها همه به شرطی است که بودجه مترو تا حدود قابل‌قبولی تامین شود؛ فارغ از شهرداری تهران که راهکارهای جدیدی برای حمایت مالی از مترو اندیشیده و در بازدید اخیر شهردار تهران مورد تأیید و تأکید قرار گرفته است، دولت نیز حتی اگر پولی برای تزریق به شبکه حمل‌ونقل ریلی درون شهری ندارد اما می‌تواند با ابزارهای اجرایی و قانونی خود (مثل تهاتر بدهی شهرداری به بانک‌ها و مؤسسات دیگر با طلب شهرداری از سیستم دولتی و همچنین الزام بانک مرکزی به تسهیل جاری‌شدن منابع ناشی از انتشار اوراق مشارکت) در این برهه حساس، کمک‌حال باشد.
تمام آنچه گفته شد مستلزم قرارگرفتن موضوع حمل‌ونقل عمومی در فهرست اولویت‌های برنامه‌های اجرایی کشور است. در سایه چنین رویکردی، هم آسایش شهروندان ساکن در ابرشهر تهران بیش از پیش فراهم خواهد شد و هم توصیه استقبال از حمل‌ونقل عمومی به‌جای استفاده بی‌رویه از وسایل نقلیه شخصی، منطقی‌تر و قابل پذیرش‌تر به‌نظر خواهد آمد.
