آوین آزادی_روزنامه نگار
ماندن در خانه از جایی به بعد، تبدیل به درخواست رسانه‌ها، کادردرمان و فعالان مدنی شد. تنها راهی که برای قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا وجود داشت و دارد، همین بود؛ راهی که به‌نظر می‌رسد اقتصاد نیمه‌جان ما بیش از این توان ادامه‌دادنش را ندارد. در روزهایی که مردم در خانه‌هایشان مانده بودند و قرنطینه تا حدی در ایران جدی گرفته می‌شد، پویش‌های مختلفی برای تشویق فرهنگ خانه‌نشینی به راه افتاد؛ پویش‌هایی که خیلی‌هایشان چندان دستاوردی با خود به همراه نداشتند اما بودند نمونه‌هایی که موفق‌تر عمل کردند؛ پویش‌هایی مثل «در پناه کتاب» یا «از خانه بخریم» نمونه‌های موفقی بودند که اگرچه درباره آنها آماری منتشر نشده اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که تا حدودی منجر به افزایش خرید و فروش‌های اینترنتی شده‌اند.
در روزهای خانه‌نشینی، تعطیلی اصناف و ورشکستگی کسب و کارهای کوچک، فروشگاه‌های آنلاین روزگار خوشی را تجربه کردند. دیجی‌کالا، یکی از این فروشگاه‌هاست. میزان سفارش‌های این فروشگاه اینترنتی تا حدی زیاد شد که چند روز آخر سال98و چند روز ابتدایی سال‌جاری این فروشگاه دیگر توان ارسال سفارش‌هایش را نداشت و امکان خرید برای متقاضیان بسته شده بود؛ «هم‌اکنون امکان پذیرش سفارش شما وجود ندارد. از شکیبایی شما سپاسگزاریم.»
شرکت ملی پست در اسفندماه سال گذشته همزمان با شیوع ویروس کرونا در کشور با ۳۰درصد افزایش ترافیک مرسولات پستی روبه‌رو بوده و در فروردین‌ماه سال۹۹ نیز در مقایسه با فروردین سال گذشته حدود ۳۵درصد افزایش ترافیک مرسولات پستی را تجربه کرده است. الفت‌نسب، رئیس انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی درباره حال و روز این کسب و کارها گفته است:« از زمان شیوع ویروس کرونا، فروش اینترنتی انواع کالاها حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است.»
دولت برای توسعه فروش آنلاین چه کرد؟
بیشتر وعده‌های دولتی‌ها در حوزه توسعه فروش آنلاین هنوز روی کاغذ مانده‌اند. هزار راه نرفته هنوز پیش پای توسعه تکنولوژی در کشور وجود دارد. درحالی‌که بعضی از مسئولان در این ایام خبر از راه‌اندازی سامانه‌های مختلفی دادند اما سامانه دندان‌گیری هنوز ارائه نشده است.
برای مثال پویش «از خانه بخریم» با همکاری وزارت ارتباطات، صدا وسیما، اتاق اصناف ایران، اتحادیه کشوری کسب و‌کارهای مجازی، اداره پست، سازمان فناوری و اطلاعات و وزارت صمت با هدف ترغیب مردم به خرید اینترنتی و همچنین حمایت از کسب‌وکارها از دوشنبه (۱۱فروردین‌ماه) آغاز شده است. در این پویش مردم با مراجعه به سایت bazargahiran.ir می‌توانند کسب‌وکارهای آنلاینی که به پویش پیوستند را مشاهده، بررسی و سپس خرید کنند اما هنوز چندان استقبالی از این سامانه نشده است.
همچنین قرار است این پویش در ۲فاز فعالیت خود را آغاز کند؛ فاز اول آغاز به‌کار سایت bazargahiran.ir است و کسب‌وکارهایی که وارد این پویش شدند در این سایت قرار می‌گیرند تا مردم با ورود به این سایت و بررسی شرایط ارائه سرویس کسب‌وکارها و کد تخفیف‌ها و مدت زمان ارسال مرسولات خرید خود را انجام دهند. اگر مشکلی هم در روند خرید پیش آمد، اتحادیه با اتاق اصناف پیگیری و شکایات را رفع می‌کند و در فاز دوم کسب‌وکارهای اینترنتی که ظرفیت این را دارند که به اصناف سرویس دهند، معرفی خواهند شد. همچنین ارسلان زارع، نماینده عالی دولت در گیلان هم گفته است که سامانه خرید اینترنتی با عنوان بومی «بیهین» که طراحی شده، در راستای اجرای رویکرد «در خانه بمانیم و در خانه بخریم» است.
دیجی‌کالا و گاج مارکت در صدر فروش اینترنتی
شرایطی که کووید- 19برای کشور ایجاد کرده موجب شده که استارتاپ‌های خرید آنلاین کالا رشد خوبی در این مدت داشته باشند. گزارش شرکت ملی پست نشان می‌دهد مرسولات پستی مربوط به خریدهای اینترنتی از فروشگاه‌های خاص در این مدت افزایش پیدا کرده است. فروشگاه اینترنتی گاج مارکت با ۲۳۶،۷۰۰ مرسوله در ۲۰روز اول سال99، رتبه اول تعداد مرسولات خرید اینترنتی را داشته و پس از آن دیجی‌کالا با 216هزار و 100مرسوله در رتبه دوم است. مرسولات خرید اینترنتی دو فروشگاه گاج مارکت و «باسلام» در 20 روز اول سال 1399 در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته نسبت به سایر شرکت‌ها رشد ۷۰۰ الی ۸۰۰ درصدی داشته‌اند.
دو استارتاپ «ایسمینار» و «لحظه‌نگار» که بستر برگزاری رویداد و کلاس آنلاین هستند، رشد خوبی کسب کرده‌اند. ایسمینار در مدت کوتاه شیوع کرونا، افزایش ۴۰۰درصدی فروش روزانه را ثبت و در یک هفته ۶هزار کاربر جدید جذب کرده است. استارتاپ لحظه‌نگار نیز از افزایش ۵۰درصدی برگزاری رویداد و کلاس آنلاین خبر داده است.
راه درازی در پیش داریم
این روزها بیش از هر زمان دیگری می‌دانیم که چقدر نیاز به توسعه تکنولوژی و زیرساخت‌های فروش آنلاین داریم. بیشتر از هر زمان دیگری فهمیده‌ایم که نیاز داریم با فناوری آشتی کنیم و آن را به دورترین روستاها برسانیم. هزار راه نرفته پیش‌پایمان است. طبق آمارهای به‌دست آمده با افزایش پهنای باند توسط دولت تا 600هزار کسب و کار بر پایه اینترنت در سراسر کشور فعالیت خواهند کرد و این آمار یعنی حالا حالاها باید برای پیوستن به قطار تکنولوژی تلاش کنیم.
هزار راه نرفته
بیشتر وعده‌های دولتی‌ها در حوزه توسعه فروش آنلاین هنوز روی کاغذ مانده‌اند. هزار راه نرفته هنوز پیش پای توسعه تکنولوژی در کشور وجود دارد. درحالی‌که بعضی از مسئولان در این ایام خبر از راه‌اندازی سامانه‌های مختلفی داده‌اند اما سامانه دندان‌گیری هنوز ارائه نشده است
طرح‌ها و پویش‌های فروش آنلاین در ایران کرونازده چقدر موفقیت‌آمیز بوده است؟
هزار راه نرفته
در همینه زمینه :
