دانستنی‌های حقوق

شاید برایتان پیش آمده باشد که هنگام معامله یک ملک، مجبور شوید برای صدور پایان کار ساختمان دست به دامان دادگاه‌ها شوید و به‌اصطلاح دعوای الزام به اخذ پایان کار را مطرح کنید. اما این دعوای حقوقی چیست و چطور پیش می‌آید؟
گواهی پایان کار، سندی است که پس از اتمام عملیات ساختمانی بر اساس تقاضای مالک یا وکیل قانونی او، توسط شهرداری با توجه به عدم‌خلاف در بنا و عدم‌بدهی ساختمان به شهرداری، صادر می‌شود و پایان عملیات ساختمانی و انطباق بنای ساخته‌شده با قوانین شهرسازی را تأیید می‌کند. اخذ پایان کار به وسیله مالک رسمی ملک انجام می‌شود، اما در صورتی که ساختمان از طریق قرارداد مشارکت در ساخت، بنا شده باشد معمولاً سازنده با وکالتنامه کاری که از مالک می‌گیرد، تعهد به اخذ گواهی پایان کار می‌دهد. در مواردی که ملک، فروخته شده باشد و یا ملک موضوع مشارکت در ساخت، فاقد پایان کار باشد، شخص ذینفع می‌تواند، دعوای الزام به اخذ پایان کار را مطرح کند. البته در مواردی نیز ممکن است، شهرداری به دلایل غیرموجه از صدور گواهی پایان کار امتناع کند که در چنین حالتی، شخص ذینفع می‌تواند الزام شهرداری نسبت به صدور پایان کار را از دادگاه بخواهد. 
در این شرایط و در دعوای فوق، خواهان کسی است که از صدور پایان کار نفع می‌برد. مانند شخصی که ملک نوساز فاقد پایان کاری را خریداری کرده و یا ملکی را خریده که اعتبار گواهی پایان کار آن به پایان رسیده است. خوانده نیز کسی است که اخذ گواهی پایان کار، قانونا و یا طبق قرارداد بر عهده اوست و از انجام این تعهد امتناع می‌کند. این شخص می‌تواند مالک، فروشنده یا پیش‌فروشنده ملک و یا سازنده ملک باشد. درصورتی که متعهد اخذ پایان کار، شخصی غیر از مالک باشد، علاوه بر متعهد، مالک رسمی ملک را نیز باید جزو خواندگان قرار دهیم. در مواردی که موضوع دادخواست، الزام شهرداری به صدور گواهی پایان کار است، خوانده دعوا شهرداری است. دعاوی راجع به املاک، باید در دادگاهی مطرح شود که ملک در حوزه قضایی آن واقع شده است. پس از قطعیت حکم، خواهان می‌تواند با درخواستی، تقاضای اجرای رأی صادرشده را بنماید و بعد از صدور اجراییه، به محکوم‌علیه ابلاغ می‌شود و فرصتی 10روزه به او داده می‌شود تا گواهی پایان کار را بگیرد. در غیر اینصورت، خواهان می‌تواند با مجوز مقام قضایی و با هزینه خود، پایان کار را بگیرد و هزینه‌های پرداخت‌شده را از محکوم‌علیه مطالبه کند و می‌توان مبالغ پرداختی را بر مبنای رأی و اجراییه صادره از محکوم‌علیه مطالبه نمود. اگر هم امکان اخذ پایان کار توسط ذینفع فراهم نشود، می‌تواند قرارداد خود را با متعهد اخذ پایان کار فسخ کند.