تقلب و مجازات آن

«تقلب» در مواد غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی یکی از تخلفاتی است که می‌تواند آثار زیانبار زیادی برای جامعه به‌وجود آورد. به همین دلیل، شناسایی انواع تقلب‌هایی که در این قبیل موارد صورت می‌گیرد، می‌تواند تا حد زیادی به شهروندان درباره آگاهی از حقوقی که نسبت به این جرم دارا هستند، کمک کند.  به گزارش پایگاه حقوقی مهداد،در واقع لفظ «تقلب» در قوانین تعریف نشده است اما قانونگذار به‌صورت کلی رفتارهایی را که می‌تواند مصداق تقلب باشد، تبیین کرده است. با توجه به شرایط این روزهای ایران و جهان و انتشار ویروس کرونا و نیاز شهروندان به لوازم بهداشتی، احتمال اینکه آنها در معرض تقلب قرار بگیرند هم افزایش یافته است و به همین دلیل در این مطلب 2نمونه از رفتارهایی که طبق قانون از مصادیق تقلب به شمار می‌رود را بررسی می‌کنیم.

عرضه یا فروش جنسی به جای جنس دیگر
این مصداق از تقلب زمانی تحقق پیدا می‌کند که فروشنده به جای عرضه کالای خواسته‌شده با مارک و کیفیت مشخص، کالای دیگری با کیفیت نامرغوب و مارک تقلبی عرضه کند. مانند اینکه شخصی به داروخانه مراجعه کند و تقاضای داروی خارجی داشته باشد و مسئول داروخانه به ‌جای داروی خواسته‌شده، داروی داخلی به وی عرضه کند یا به‌جای دارویی که پزشک برای او تجویز کرده است، داروی دیگری را به او ارائه دهد. البته اگر این دو دارو هم‌فرمول و مشابه باشند، تقلب از ناحیه دکتر داروساز محسوب نمی‌شود.
مجازات تعیین‌شده برای این نوع تقلب بر اساس اینکه چه نتیجه‌ای حاصل شود، متفاوت است:
 اگر مصرف این مواد موجب بیماری مصرف‌کننده یا آسیبی شود که معالجه آن کمتر از یک‌ماه طول بکشد، مرتکب به 6 ‌ماه تا 2سال حبس محکوم خواهد شد.
اگر مصرف این مواد موجب بیماری مصرف‌کننده یا آسیبی شود که معالجه آن بیشتر از یک‌ماه طول بکشد، مرتکب به ۳ تا ۱۰ سال حبس محکوم خواهد شد.
 اگر مصرف این مواد به نقص یکی از اعضای مصرف‌کننده منجر شود، مجازات مرتکب با توجه به میزان نقص ۳ تا ۱۰ سال حبس خواهد بود. سازنده، تهیه‌کننده یا مخلوط‌کننده مواد تقلبی به حبس از ۵ تا ۱۵‌سال محکوم می‌شود.
 اگر مصرف این مواد به فوت مصرف‌کننده‌منتهی شود، مجازات سازنده یا تهیه‌کننده یا مخلوط‌کننده اعدام است.

مخلوط‌ کردن مواد خارجی به جنس به‌منظور سوءاستفاده
منظور از اضافه‌کردن مواد خارجی موادی است که اصولاً نباید به جنس موردنظر اضافه شود و اضافه‌کردن آن از طرف وزارت بهداشت ممنوع شده است. مانند اینکه فروشنده شیر برای افزایش میزان شیر، مقداری آب به آن اضافه کند.
مجازات این نوع تقلب نیز بر اساس اینکه چه نتیجه‌ای حاصل شود، متفاوت خواهد بود:
اگر مصرف این مواد به بیماری یا آسیبی منتهی شود که مدت معالجه آن کمتر از یک‌ماه باشد، مجازات مرتکب 6‌ماه تا 2سال حبس خواهد بود.
اگر مصرف این مواد به بیماری یا آسیبی منتهی شود که مدت معالجه آن بیش از یک‌ماه باشد، مجازات مرتکب یک‌تا ۳سال حبس خواهد بود.
 اگر مصرف این مواد به نقص یکی از اعضای مصرف‌کننده منتهی شود، مجازات مرتکب بر اساس میزان نقص ۳ تا ۱۰ سال حبس است.
اگر مصرف این مواد به مرگ مصرف‌کننده بینجامد، مجازات مرتکب اعدام خواهد بود.