چرا تولید واکسن زمان بر است؟

واکسن‌ها قبل از اینکه یک ویروس کل بدن را تحت‌تأثیر قرار دهد آن را متوقف می‌کنند. این سلاح به‌عنوان یک فناوری پزشکی بیش از 2قرن است که مورد استفاده قرار گرفته و در نبرد با دشمنانی چون سرخک و آنفلوآنزا موفق عمل کرده است.
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، اکنون شرکت‌های دارویی و دانشگاه‌ها برای ساخت واکسن بیماری COVID-19 با پیگیری 62پروژه مختلف در حال رقابت با یکدیگرند. متخصصان برای موفقیت در تولید یک واکسن خوش‌بین هستند، چراکه براساس شواهد اخیر، بیماران مبتلا به ویروس کرونا می‌توانند آنتی بادی تولید کنند. آنتی بادی نوعی پروتئین موجود در خون است که به ویروس‌ها حمله و آنها را بی‌اثر می‌کند. به گزارش نشنال‌جئوگرافیک، بخش عمده‌ای از این کارهای هیجان انگیز در مرکز Moderna Therapeutics انجام می‌شود که پس از انتشار توالی ژنتیک ویروس جدید کرونا، خود را برای یک چشم‌انداز 42روزه در آزمایش‌های بالینی آماده می‌کند. اما درحالی‌که مقامات رسمی و گزارش‌های خبری از این کار به‌عنوان یک پیشرفت نام می‌برند، باید بدانیم که بیوتکنولوژی این دارو مربوط به 30سال پیش است.
با توجه به‌مدت زمان تولید واکسن از گذشته تا امروز، جهان تا یک سال و حتی بیشتر، واکسن ویروس کرونا را به‌خود نخواهد دید. واکسن اوریون که سریع‌ترین مورد تأیید شده بوده است، 4سال زمان برد تا پس از جمع‌آوری نمونه‌های ویروسی، موفق به دریافت مجوز دارویی در سال 1967شود. آزمایش‌های کلینیکی 3مرحله دارد و نخستین مرحله آزمایش‌های مربوط به بیماری COVID-19 تا پاییز امسال یا بهار 2021و حتی بیشتر کامل نخواهد شد. دلایل مستندی وجود دارد که این زمان باعث می‌شود دوره مناسبی برای کنترل ایمنی در اختیار داشته باشیم. به‌عنوان مثال، برخی از واکسن‌های اولیه که برای ویروس کرونای مربوط به بیماری SARS تولید شد، در آزمایش‌های مدل‌سازی شده، درواقع این بیماری را افزایش داد. پیتر هوتز، رئیس دانشکده ملی پزشکی گرمسیری دانشگاه بیلور می‌گوید: مدت زمان یک سال تا 18‌ماه برای تولید این واکسن واقعا بی‌سابقه است. ممکن است با استفاده از تکنولوژی‌های جدید یا صرف هزینه‌های بسیار، این اتفاق بیفتد. با این حال ما باید واقعا در مورد این پیش‌بینی زمانی دقت به خرج دهیم.

مسیرهای چندگانه
همه واکسن‌ها با متقاعد کردن سیستم ایمنی بدن برای نشان دادن واکنش به یک مهاجم خارجی مانند ویروس، باکتری یا انگل کار می‌کنند. در روش‌های قدیمی یک ویروس کامل را انتخاب و آن را تضعیف یا نابود می‌کنند و سپس بقایای آن را به بدن فرد تزریق می‌کنند. علی سالم، استاد دانشکده داروسازی دانشگاه آیووا می‌گوید که این واکسن‌های قدیمی برای آبله، سرخک و آنفلوآنزا ساخته می‌شده است. این روش قدیمی متکی به سیستم ایمنی بدن است که به پروتئین‌های ساخته شده از میکروب واکنش نشان می‌دهد و به‌طور معمول در این روش سطح ویروس پوشانده می‌شود و باعث می‌شود آنتی بادی‌ها در بدن جریان یابند. با گذشت زمان، سازندگان واکسن متوجه شدند که نیازی به ویروس کامل ندارند، اما می‌توانند یک پروتئین واحد را جایگزین کنند تا یک واکنش ایمنی قوی ایجاد شود. ماریا النا بوتازی، معاون دانشیار دانشکده ملی پزشکی گرمسیری دانشگاه بیلور می‌گوید که این واکسن‌های مبتنی بر پروتئین آسان‌تر و ارزان‌تر ساخته می‌شوند و رایج‌ترین نوعی است که مورد استفاده متخصصان مراقبت‌های بهداشتی قرار می‌گیرد. یکی از مشکلات اساسی در تولید واکسن بیماری COVID-19 این است که هیچ سابقه اثبات شده پزشکی برای انواع ویروس‌های کرونای انسانی وجود ندارد. درحالی‌که چشم‌اندازهای اولیه مراکزی مانند Moderna باعث هیجان و امید به موفقیت زودهنگام می‌شود، واکسن‌های قبلی براساس بیوتکنولوژی مشابه تلاش کرده‌اند که برای انسان اثربخش باشند. داروهایی از این نوع، ماده ژنتیک اصلی ویروس یعنی DNA یا RNA را درون سلول‌های انسانی ذخیره می‌کند و سپس پروتئین مورد نیاز را برای پاسخ ایمنی تولید می‌کنند. واکسن‌های دارای DNA یا RNA این مزیت را دارند که اگر تولیدکننده واکسن، ژنوم منتشر شده یک میکروب را در اختیار داشته باشد، سریع‌تر تولید می‌شوند. آنها همچنین می‌توانند در واکنش‌های سیستم ایمنی راحت‌تر عمل کنند. این تاکتیک در مدل‌های حیوانی بیماری انجام شده است، اما بوتازی و هوتز می‌گویند، انسان یک جاندار متفاوت است و این نگرانی وجود دارد که واکسن‌های DNA و RNA باعث ایجاد امید کاذب شوند. اگر شما به تلاش‌هایی که برای تولید واکسن HIV با استفاده از پلتفرم DNA انجام شده توجه کنید، درمی‌یابید که یک فرمول دقیق از چگونگی ورود مولکول‌های DNA به سلول‌ها وجود ندارد.

نیازی به ویروس کامل نیست
با گذشت زمان، سازندگان واکسن متوجه شدند که نیازی به ویروس کامل ندارند، اما می‌توانند یک پروتئین واحد را جایگزین کنند تا یک واکنش ایمنی قوی ایجاد شود