352خانه سلامت، پایگاه مقابله محلی با کرونا

محمد سرابی _ خبر‌نگار

 352سرای محله شهر تهران، همگی دارای خانه سلامت هستند. پس چرا با گذشت بیش از یک هفته از اعلام انتشار ویروس کرونا، از امکانات این خانه‌های سلامت برای مقابله با بیماری استفاده نمی‌شود؟ سازماندهی گروه‌های محلی و بهر‌ه‌گیری از آنها در شرایط بحران، یکی از روش‌های مقابله با بیمار‌های واگیردار است. نیرو‌های محلی که از سوی دولت پشتیبانی می‌شوند به‌دلیل آشنایی خود به شرایط محیطی و ارتباط نزدیک با شهروندان، کارایی بیشتری نسبت به افراد و تجهیزاتی دارند که از یک مرکز واحد اعزام می‌شوند.

عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران در این‌باره می‌گوید: تشکل‌های مردمی و سازمان‌های مردم‌نهاد که نهاد‌های دولتی از آنها حمایت می‌کنند، می‌توانند در شرایط بحران وارد عمل شوند. اگر بتوانیم مردم را وارد مشارکت کنیم مدیریت از دولت‌محور به محله‌محور تغییر خواهد کرد. خیلی از کشور‌هایی که در زمینه مهار بحران‌های طبیعی به موفقیت رسیده‌اند از روش‌های مردم‌محور استفاده کرده‌اند. همین الان در کره‌جنوبی تعدادی از شهروندان به‌صورت داوطلبانه با حمایت مالی دولت وارد عمل شدند و منزل به منزل معاینه و آموزش ارائه می‌کنند.
محمدرضا محبوب‌فر می‌افزاید: استرس و اضطراب، عامل اصلی پیشرفت بیماری کروناست. اگر شهروندان بتوانند برای پیشگیری از اضطراب، کاری کنند نقش آنها از دولت مؤثرتر خواهد بود. داوطلبان محلی بیشتر مورد اعتماد شهروندان خواهند بود. درصورت رعایت اصول ایمنی و استفاده از دستکش، ماسک و وسایل دیگر می‌توان اطمینان داشت که بیماری بین اعضای این گروه‌ها انتقال پیدا نمی‌کند؛ بنابراین با رعایت تدابیر پیشگیرانه خطری آنها را تهدید نمی‌کند.
این کارشناس مدیریت بحران می‌افزاید: گروه‌های داوطلب معمولا چشمداشت مالی ندارند و تنها می‌خواهند که دولت از آنها حمایت کند و مانع فعالیت این گروه‌ها نشود؛ بنابراین میدان دادن به این افراد برای مدیریت دولتی هم سودمند خواهد بود.

خانه‌های سلامت فعال هستند
مدیرکل سلامت شهرداری تهران با اشاره به اینکه فعالیت خانه‌های سلامت در مقابله با ویروس کرونا از چند هفته قبل آغاز شده بود، می‌گوید: کار آموزش در مساجد و مدارس تمام 352محله انجام می‌شد، ولی از وقتی که ویروس وارد تهران شده آموزش حضوری را قطع کرده‌ایم زیرا باید به‌دنبال روش‌هایی باشیم که در آن افراد را دور هم جمع نکنیم. الان هم سرای محله‌ها همه برنامه‌های خود را قطع کرده‌اند و تنها خانه‌های سلامت در فضای مجازی فعالیت می‌کنند؛ همچنین در تلاش هستیم که در زمینه سلامت اجتماعی و روانی مردم هم مشاوره‌هایی را به شهروندان ارائه کنیم.
زینب نصیری درباره آموزش به کارکنان شهرداری می‌افزاید: تا به حال 12هزار نفر از کارکنان شهرداری در سامانه آموزش مجازی آموزش دیده‌اند. بخشی از فعالیت‌ها به‌صورت حضوری است و در آن کارشناسان ما به ساختمان‌های مختلف شهرداری نظیر معاونت‌ها، شهرداری‌های مناطق و نواحی و محل‌های اسکان کارگری مراجعه می‌کنند.
در آخرین روز‌ هفته گذشته دکتر علیرضا زالی به‌عنوان فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در تهران تعیین و جلسه‌ای با حضور نمایندگان شهرداری تهران و وزارت بهداشت برای هماهنگی‌های لازم برگزار شد.
مدیرکل سلامت شهرداری تهران در این‌باره می‌گوید: در این جلسه بنا شد به ما اعلام کنند که قصد دارند از کدام ظرفیت خانه سلامت استفاده کنند تا ما کل توانایی‌های 352محله را در اختیار آنها قرار دهیم. این کار باید با هماهنگی کامل انجام شود و مثلا اگر قرار باشد «غربالگری» انجام شود باید این بیماران در یک سامانه «ارجاع» به مراکز وزارت بهداشت فرستاده شوند و با نظم مشخصی پذیرش شوند. در غیراین‌صورت اطلاعات به‌دست آمده از غربالگری مفید نخواهد بود. در توافقی که با دانشگاه شهید بهشتی به‌عنوان معین استان تهران انجام دادیم گفتیم که حتی اگر قرار است مواد ضدعفونی‌کننده یا هر کالای دیگری توزیع شود باز هم امکانات خانه سلامت و نیرو‌های شهرداری آماده هستند. او درباره نیروی انسانی خانه‌های سلامت می‌گوید: هر خانه سلامت یک مسئول و تعدادی مربی و کارشناس در اختیار دارد. از طرف دیگر این خانه‌های سلامت 10کانون اجتماع محور محلی دارند که گروه‌های مختلف مردم مانند سالمندان عضو آن هستند. کانون‌های پزشکان و مادر و کودک هم در این خانه‌های سلامت هستند که می‌توانند وارد عمل شوند. ما نمی‌توانیم خدمات درمانی ارائه کنیم ولی شبکه نیروی انسانی در محله‌ها داریم. او می‌گوید: مهم‌ترین نکته در برخورد با این بیماری این است که ارتباطات چهره به چهره را کم کنیم و همین ممکن است بر شرایط روانی ما تأثیر بگذارد. البته در همین شرایط هم می‌توان اوقات بیشتری را به خانواده اختصاص داد.

آماده همکاری هستیم
رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران می‌گوید: ما پیش از این و در جلساتی که با مسئولان دیگر نهاد‌های داشتیم اعلام کردیم که شهرداری آماده است تا امکانات خود را در اختیار مقابله با ویروس کرونا قرار دهد. غلامحسین محمدی می‌افزاید: خانه‌های سلامت و دیگر زیرساخت‌هایی که در سرا‌های محله قرار دارد نیز درصورت لزوم در اختیار ستاد مبارزه با بیماری کرونا قرار می‌گیرد. آمادگی شهرداری اعلام شده است و در انتظار تصمیم دیگر نهاد‌ها هستیم تا نیاز‌های خود را اعلام کنند. طبق قوانین و براساس تصمیم‌گیری‌ها وزارت بهداشت، مسئول مدیریت مقابله با این بیماری است و به محض اینکه در این زمینه توافق انجام گیرد، می‌توان طرح‌های مورد نظر را با استفاده از امکانات شهرداری اجرا کرد.